• 4500 yıllık mezardaki melez hayvan, insanlar tarafından yetiştirildiği bilinen en eski hayvandır.

• Suriye’deki Erken Tunç Çağı insanları, at benzeri değerli melezler yapmak için eşekleri vahşi eşeklerle çaprazlayarak hayvan yetiştiriciliği konusunda ileri düzeyde bir anlayış sergilemişler.

Suriye’de 4500 yıllık bir kraliyet mezarında ortaya çıkarılan at benzeri yaratıkların kemikleri, insanlar tarafından yetiştirilen bilinen en eski melez hayvanlardır ve DNA dizilemelerinin eşek ve Suriye yaban eşeği çaprazları olduğunu göstermektedir.

Fransa’daki Paris Üniversitesi‘nden Eva-Maria Geigl, keşfin şu anda Suriye olan bölgede erken uygarlığın “gerçekten teknolojik olarak gelişmiş” olduğunu gösterdiğini söylüyor.

2006 yılında, Suriye’nin kuzeyindeki Tell Umm el-Marra adlı 4500 yıllık bir kraliyet mezar kompleksinde 25 hayvanın tam iskeletleri bulundu. Arkeologların kafası karışmıştı çünkü atlara benziyorlardı ama farklı orantılara sahiptiler ve atların bölgeye 500 yıl sonrasına kadar tanıtıldığı sanılmıyordu.

Geigl ve meslektaşları, hayvanların ne olduğunu anlamak için kemiklerinden DNA dizilimi yaptılar ve bölgedeki diğer at benzeri türlerin genomlarıyla karşılaştırdılar.

Hayvanların, geçen yüzyılda soyu tükenen yerli eşek ve Suriye yaban eşeğinin melezleri olduğunu keşfettiler. Avusturya’da bir hayvanat bahçesinde bulunan 19. yüzyıldan kalma diş ve saç örneklerini ve Türkiye’deki kazılarda bulunan 11.000 yıllık bir kemiği kullanarak Suriye yaban eşeğinin DNA’sını sıralamak mümkün oldu.

Araştırmacılar, melez hayvanların, erken Tunç Çağı Suriye ve Mezopotamya’dan gelen kraliyet mühürlerinde görünen eşek benzeri kuyruklu gizemli at benzeri yaratıklar olan “kungalar“ın örnekleri olduğuna inanıyorlar.

O zamanın kil tabletlerine göre, kungalar çok değerliydi ve eşeklerden altı kat daha pahalıydı. Kraliyet araçlarını ve savaş arabalarını çekmek için ve kraliyet evlilikleri için çeyiz olarak kullanıldılar.

Geigl, bölgedeki insanların tesadüfen çiftleştiklerini ve istenen niteliklere sahip yavrular ürettiklerini gördükten sonra Suriyeli yaban eşekleriyle eşekleri çaprazlamaya başlamış olabileceğine inanıyor.

Geigl, eşeklerin uysal bir mizacı olduğunu ancak savaş alanları için çok yavaş olduğunu, Suriyeli yaban eşeklerinin ise hızlı ama evcilleştirilemeyecek kadar vahşi ve saldırgan olduğunu, bu nedenle kunga melezinin ikisini dengelemiş olabileceğini söylüyor.

“Ancak onları yetiştirmek kolay olmayacaktı, çünkü çok hızlı olan Suriye yaban eşeklerini yakalamak ve melezleri üretebilmeleri için onları dişi eşeklere getirmek için özel stratejilere ihtiyaç duyulacaktı” diyor.

Paris Üniversitesi‘nden araştırmanın yazarlarından Andy Bennett , yaklaşık 4000 yıl önce atların bölgeye tanıtılmasından sonra, atların aynı rolleri doldurup kendi başlarına üreyebilecekleri için kunga yetiştiriciliğinin muhtemelen sona erdiğini söylüyor. “Kungalar muhtemelen üremek için çok uğraştı ve atlar kadar iyi değillerdi” diyor.

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…