Bir NASA uzay aracı, katil bir kayanın Dünya’yı tehdit ettiği gün için benzeri görülmemiş bir kostümlü prova ile asteroide müthiş bir hızla çarptı…

Galaktik büyük çarpışma, 7 milyon 9,6 milyon kilometre uzaklıktaki zararsız bir asteroitte gerçekleşecek ve Dart adlı uzay aracı kayaya saatte 22.500 kph hızla çarpacaktı. Bilim insanları çarpışmanın bir krater açmasını, uzaya kaya ve toprak akıntıları fırlatmasını ve en önemlisi de asteroidin yörüngesini değiştirmesini bekliyorlardı.

Dünyanın dört bir yanındaki ve uzaydaki teleskoplar bu manzarayı yakalamak için hazırdı. Dart‘ın radyo sinyalinin aniden kesilmesiyle etki hemen anlaşılacak olsa da, asteroidin yolunun ne kadar değiştiğini belirlemek günler hatta haftalar alacaktır.

325 milyon dolarlık bu görev, bir asteroidin ya da uzaydaki herhangi bir doğal nesnenin konumunu değiştirmeye yönelik ilk girişimdir.

NASA Yöneticisi Bill Nelson günün erken saatlerinde “Hayır, bu bir film konusu değil" şeklinde bir tweet attı. Önceden kaydedilmiş bir videoda “Hepimiz bunu ‘Armageddon’ gibi filmlerde gördük, ancak gerçek hayattaki riskler yüksek" dedi.

Hedef: Dimorphos adında 160 metre uzunluğunda bir asteroit. Aslında Yunanca ikiz anlamına gelen Didymos‘un bir uydu parçacığı olan bu asteroit, küçük ortağını oluşturan malzemeyi fırlatan beş kat daha büyük ve hızlı dönen bir asteroit.

İkili, Dünya’yı tehdit etmeden güneşin yörüngesinde dönüyor ve bu da onları dünyayı kurtarmak adına ideal test adayları haline getiriyor.

Geçtiğimiz Kasım ayında fırlatılan otomat büyüklüğündeki Dart – Double Asteroid Redirection Test‘in kısaltması – uzay aracının yapımcısı ve görev yöneticisi olan Johns Hopkins Üniversitesi Uygulamalı Fizik Laboratuvarı tarafından geliştirilen yeni teknolojiyi kullanarak hedefine yöneldi.

Mini bir uydu çarpışmanın fotoğraflarını çekmek üzere birkaç dakika geriden takip etti. İtalyan Cubesat iki hafta önce Dart‘tan ayrılmıştı.

Bazı bilim insanları Dart‘ın Dimorphos‘u parçalamayacağı konusunda ısrar ettiler. Uzay aracı, asteroidin 5 milyar kilogram ağırlığına kıyasla 570 kilogram bir ağırlığa sahipti. Ancak bu, Didymos etrafındaki 11 saat 55 dakikalık yörüngesini küçültmek için yeterli olacaktır.

Çarpışma bu süreyi 10 dakika kısaltacaktır, ancak teleskopların yeni yörüngeyi doğrulamak için birkaç gün ile yaklaşık bir ay arasında bir süreye ihtiyacı olacak. Bilim insanları, yörüngede beklenen %1’lik kaymanın kulağa çok fazla gelmeyebileceğini belirttiler. Ancak bunun yıllar içinde önemli bir değişiklik anlamına geleceğini vurguladılar.

Gezegen savunma uzmanları, tehdit oluşturan bir asteroidi ya da kuyruklu yıldızı patlatıp Dünya’ya yağabilecek çok sayıda parça oluşturmaktansa, yeterli zaman verildiğinde yoldan çekmeyi tercih ediyor. Büyük uzay kayaları için birden fazla çarpıştırıcıya ya da çarpıştırıcılar ile henüz icat edilmemiş olan ve bir asteroidi daha güvenli bir yörüngeye çekmek için kendi yerçekimini kullanacak olan yerçekimi traktörleri adı verilen cihazların bir kombinasyonuna ihtiyaç duyulabilir.

NASA‘nın kıdemli iklim danışmanı Katherine Calvin, 66 milyon yıl önce büyük bir asteroid çarpması, volkanik patlamalar ya da her ikisinin birden neden olduğuna inanılan kitlesel yok oluşa atıfta bulunarak, “Dinozorların neyin geldiğini bilmelerine yardımcı olacak bir uzay programı yoktu, ama bizim var" dedi.

Kendini Dünya’yı asteroit çarpmalarından korumaya adamış, kar amacı gütmeyen B612 Vakfı, 20 yıl önce astronotlar ve fizikçiler tarafından kurulduğundan beri Dart gibi çarpma testleri için baskı yapıyor. Pazartesi günkü dramatik eylem bir yana, eski bir astronot olan vakfın icra direktörü Ed Lu, dünyanın dışarıda gizlenen sayısız uzay taşını tanımlamak için daha iyi bir iş çıkarması gerektiği konusunda uyardı.

NASA‘ya göre, ölümcül 140 metre aralığındaki tahmini 25.000 Dünya’ya yakın nesnenin yarısından çok daha azı keşfedilmiştir. Yaygın yaralanmalara yol açabilecek milyonlarca küçük asteroitin ise %1’inden daha azı bilinmektedir.

Lu, Ulusal Bilim Vakfı ve ABD Enerji Bakanlığı tarafından Şili’de tamamlanmak üzere olan Vera Rubin Gözlemevi‘nin asteroit keşfi alanında devrim yaratacağını belirtti.

Asteroitleri bulmak ve izlemek, “Burada oyunun adı hâlâ bu. Dünyayı korumak için olması gereken şey bu" dedi.

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…