23:34:39
Bilim İnsanları, Dünya’nın Yaşamını Besleyen Suyun Yıldızlararası Uzaydan Geldiğini Buldu…

Bildiğimiz yaşamın temel bileşeni olan Dünya’nın suyu, muhtemelen milyarlarca yıl önce yıldızlararası uzaydaki toz taneciklerinden kaynaklandı. Dünya’nın suyunun beş milyar yıldan daha uzun bir süre önce yıldızlararası uzayda ortaya çıktığını ve Güneş’ten daha eski olduğunu bildiren yeni bir çalışma, tomurcuklanan yıldız sistemlerinde suyun evrimi hakkında büyüleyici bilgiler ortaya koyuyor. Bu bulgu, su barındıran diğer yaşanabilir gezegenleri bulma çabalarına bilgi sağlayacaktır…

Gökbilimciler, Dünya’dan yaklaşık 1.300 ışık yılı uzaklıkta bulunan bebek yıldız V883 Orionis‘i çevreleyen su buharının daha önce görülmemiş bir görüntüsünü yakalayarak, gelişmekte olan bir yıldız sisteminde ilk kez suyun iki önemli versiyonunun oranını ölçmelerini sağladı. Sonuçlar, V883 Orionis sistemindeki suyun bileşiminin kendi güneş sistemimizdeki birçok cisimdeki su içeriğine çok benzediğini ortaya koyarak, Dünya’daki suyun büyük bir kısmının Güneş’in doğumundan önce var olan yıldızlararası toz taneciklerinden kaynaklandığı teorisine ağırlık kazandıran bir keşif oldu.

Sıvı su Dünya’da yaşam için gereklidir, bu nedenle evrenin başka yerlerinde yaşam bulmayı uman bilim insanları, suyun var olabileceği diğer yıldızların “yaşanabilir bölgelerine" odaklanmaktadır. Ancak galaksinin başka yerlerinde yaşanabilir su dünyaları olup olmadığını değerlendirebilmek için Dünya’nın nasıl olup da yaşamla dolup taşan denizlere, nehirlere ve göllere ev sahipliği yaptığını anlamamız gerekiyor.

V883 Orionis bu soru için mükemmel bir laboratuvar sunmaktadır, çünkü kuyruklu yıldızların, gezegenlerin ve diğer gök cisimlerinin eninde sonunda ortaya çıkabileceği, protoplanetary disk olarak bilinen nispeten sıcak bir gaz ve toz genişliği ile çevrilidir. Çoğu yıldız sisteminin bu doğum evresinde su çoğunlukla yıldızlararası toz tanecikleri üzerinde buz şeklinde hapsolmuş durumdadır, ancak genç yıldızdan gelen sıcak patlamalar bu taneciklerden süblimleşen su buharının gözlemlenebileceğine işaret etmektedir.

Ulusal Radyo Astronomi Gözlemevi‘nde astronom olan John Tobin liderliğindeki bir ekip bu buharı aramak için dünyanın en hassas radyo teleskoplarından biri olan Atacama Large Millimeter/ submillimeter Array (ALMA) ile V883 Orionis‘i gözlemledi.

Çarşamba günü yayımlanan bir çalışmaya göre, araştırmacılar sistemdeki “gaz fazındaki suyun doğrudan tespit edildiğini" bildirmekle kalmayıp, ilk kez normal su – iki hidrojen ve bir oksijenden oluşan – ve döteryum adı verilen daha ağır bir hidrojen versiyonu içeren su oranını da ölçebildiler.

Tobin yaptığı açıklamada, “İlk kez bir diskteki suyun döteryum-hidrojen oranını gerçekten ölçebildik, bu da onu kendi güneş sistemimizdeki kuyruklu yıldızlarla, Dünya’daki suyla ve yıldız oluşumunun önceki aşamalarındaki suyla ilişkilendirmemizi sağlayan güçlü bir araç" dedi.

“Sonunda diskte ve kuyruklu yıldızlarda bulunan suyun yıldız oluşmadan önce oluştuğunu düşünüyoruz" diye devam etti. “Bu su molekülleri yıldızlararası uzayda çok küçük toz taneciklerinin yüzeylerinde oluştu."

V883 Orionis‘i çevreleyen alışılmadık derecede sıcak disk, Tobin ve meslektaşlarına su buharını diğer sistemlerden çok daha büyük mesafelerde incelemek için eşsiz bir fırsat sundu. Daha önceki çalışmalar sıcak bölgede bebek yıldızlara çok yakın su buharı tespit etmişken, Tobin‘in ekibi Dünya’nın Güneş etrafındaki yörüngesinden 120 kat daha uzak mesafelerde su buharı tespit etti. Gerçekten de araştırmacılar V883 Orionis diskinin şu anda tüm Dünya okyanuslarındaki su miktarının en az 1.200 katını içerdiğini hesapladılar.

Bu muazzam buhar bolluğu, ekibin zenginleştirilmiş döteryum suyunun normal suya oranını yakalamasını sağladı ki bu oran güneş sistemi kuyruklu yıldızlarında görülen oranla yakın bir eşleşme gösterdi. Sonuçlar, Dünya’nın suyunun en azından bir kısmını, milyarlarca yıl önce gezegenimizi etkileyen bu antik aguayı taşıyan kuyruklu yıldızlardan miras aldığını göstermektedir. Sonuç olarak, yıldızlararası buz taneleri galaksideki yıldız sistemlerinde suyun ilksel kaynakları gibi görünmektedir; bu da Dünya’nın suyunun kökeni konusundaki tartışmalar ve başka yerlerde yaşam barındırabilecek diğer ıslak dünyaların araştırılması için büyük etkilere sahiptir.

Tobin, “Bu, yeni doğan güneş sistemlerindeki gezegenlere dahil edilebilecek çok fazla suyun mevcut olacağının bir başka kanıtıdır ve aynı zamanda dış gezegen sistemlerinin de potansiyel olarak kendileri için çok fazla suya sahip olduğunu göstermektedir" dedi.

“Bu su büyük miktarlarda mevcut ve oluşmakta olan gezegenlerin bir parçası haline gelebilir, ancak gezegenlerde hangi kısmın sona erdiğini tam olarak bilmiyoruz çünkü güneş sistemimizde birçok şey milyarlarca yıl boyunca değişti" diye devam etti. “Yüzeylerinde hala tonlarca su olduğunu gördüğümüz sadece birkaç yer var-Dünya’da tonlarca su var, Europa’da tonlarca su var, Satürn’ün bazı uydularında olduğu gibi, ancak Ay gibi hala inanılmaz derecede kuru olan birçok yer de var."

Başka bir deyişle, yeni çalışma suyun diğer yıldız sistemlerinde bol miktarda bulunduğunu doğruluyor, ancak bu uzaylıların sayısız bereketli dış gezegende suyu höpürdeterek içtikleri anlamına gelmiyor. Bir gezegenin ömrü boyunca pek çok şey olabilir – sadece dört milyar yıl önce suya ve belki de yaşama ev sahipliği yapan Mars’a bakın – ancak şimdi bir dünyanın kurumuş bir kabuğu.

Nihayetinde, yaşam üreten tek bir sulu gezegen biliyoruz – spoiler uyarısı, bu Dünya’dır – ve hâlâ buraya nasıl geldiğimizi anlama sürecindeyiz.

Tobin, “Dünya’ya ulaşan su bir karışım olabilir – bir kısmı kuyruklu yıldızlardan gelmiş olabilir, ancak bir kısmının döteryumdan kurtulmak için daha yüksek sıcaklıklarda işlenmesi gerekmiş olabilir" dedi."

Tobin sözlerini şöyle noktaladı: “Umarım bu çalışma, suyun Dünya’ya nasıl ulaştığına dair daha fazla çalışma yapılmasına yardımcı olur ya da çalışmalara katkıda bulunur, çünkü bu hâlâ önemli bir açık soru."

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…