13:17:02

Türkiye Almanya’nın Sevilen Sokak Lezzeti Döner Kebabı Düzenlemek İstiyor

Avrupa Komisyonu‘nun, Türkiye’nin döner kebap adını yasal olarak neyin alabileceğini düzenlemeye yönelik teklifini onaylaması halinde atıştırmalığın statüsü tehlikeye girebilir. Berlin merkezli Avrupa Türk Döner Üreticileri Birliği‘ne göre, sadece Almanya’da yılda yaklaşık 2,3 milyar avro (yaklaşık 2,6 milyar dolar), Avrupa genelinde ise 3,5 milyar avro (yaklaşık 3,9 milyar dolar) satış yapan bir sektör söz konusu…

Kebap With Attitude‘un sahibi Deniz Buchholz, “Hükûmetten sokaklara kadar herkes döner kebap yiyor” dedi.

“Döner” kelimesi Türkçe ‘dönmek’ fiilinden türetilmiştir ve ‘çevirmek’ anlamına gelmektedir. Et bir şiş üzerinde saatlerce ızgara edilir ve et gevrek ve kahverengi hale geldiğinde dilimlenir. Türkiye’de bu yemek başlangıçta kuzu etinden yapılır ve sadece tabakta satılırdı. Ancak 1970’lerde Berlin’deki Türk göçmenler bunu pide içinde servis etmeyi ve tarifi değiştirerek Berlinlilere özel hale getirmeyi tercih etti.

Berlin’de büyüyen ve Türk kökenli olan Buchholz, “Almanların ekmeğin içindeki her şeyi sevdiğini fark ettiler” diyor. “Sonra da ‘Tamam, bu yemeği ekmeğin içine koyalım’ dediler ve Berlin usulü döner kebap böyle ortaya çıktı.”

Nisan ayında Türkiye, döner kebabın “geleneksel uzmanlık garantisi” adı verilen bir statü altında korunması için başvuruda bulundu. Bu statü, Fransa’da kendi adını taşıyan bölgeden gelen şampanya gibi coğrafi bölgeye özgü ürünler için geçerli olan “korumalı menşe adı”nın altında yer alıyor ancak yine de kebapçıları, onların bireysel tariflerini ve Almanya genelindeki müşterilerini etkileyebilir.

Türkiye’nin önerisine göre sığır etinin en az 16 aylık sığırlardan elde edilmesi gerekecek. Belirli miktarlarda hayvansal yağ, yoğurt veya süt, soğan, tuz ve kekik ile siyah, kırmızı ve beyaz biberle marine edilecek. Nihai ürün dikey şişten 3 ila 5 milimetre kalınlığında parçalar halinde dilimlenecektir. Tavuk da benzer şekilde düzenlenecektir.

Avrupa Komisyonu‘nun, aralarında Almanya Federal Gıda ve Tarım Bakanlığı‘nın da bulunduğu 11 itirazın haklı olup olmadığına 24 Eylül’e kadar karar vermesi gerekiyor. İtirazların haklı bulunması halinde Almanya ve Türkiye’nin bir uzlaşmaya varmak için altı aya kadar süreleri olacak. Son sözü Avrupa Komisyonu söyleyecek.

Almanya Federal Gıda ve Tarım Bakanlığı medyaya yaptığı açıklamada “Türkiye’den gelen başvuruyu biraz şaşkınlıkla karşıladık” dedi.

“Kebap Almanya’nın bir parçasıdır ve hazırlanma yöntemlerindeki çeşitlilik ülkemizin çeşitliliğini yansıtmaktadır – bu korunmalıdır. Almanya’daki pek çok hayranının menfaatleri doğrultusunda, dönerin burada hazırlandığı ve yendiği şekliyle kalmasını sağlamaya kararlıyız” dedi.

Almanya’da popüler olan sebze, hindi ve bazı dana kebaplarının, Türkiye’nin başvurusunda özellikle belirtilmediği için artık izin verilmeyeceği anlaşılıyor ve bu da Alman gıda endüstrisinde kafa karışıklığına neden oluyor.

“Kebap Almanya’ya aittir. Burada nasıl hazırlanacağına ve yeneceğine herkes kendisi karar verebilmelidir. Ankara’dan talimat almaya gerek yok,” diyen Almanya Federal Gıda ve Tarım Bakanı ve aynı zamanda Türk kökenli olan Cem Özdemir, sosyal paylaşım platformu X‘e yazdı.

Kebap With Attitude’dan Buchholz, olası düzenlemeler konusunda endişeli olmadığını söyledi.

Geleneksel döner kebabın kalitesini yüksek tutmanın bir yolu olabileceğini söylese de -bazı yerlerde kalitesinin düştüğüne inanıyor- dükkan sahiplerinin genişletilmiş menülerini korumak için Berlin’in yaratıcı çözümler mirasından yararlanmak zorunda kalabileceklerini de sözlerine ekledi.

“Berlin’in yolundan gideceğiz ve farklı bir isim vermek için bir çözüm bulacağız,” dedi, örneğin ‘sebzeli sandviç’ demek gibi.

Döner kebap siyasi alanı da etkiliyor. Çift haneli rakamlara yükselen kebap fiyatlarına duyulan öfke, Sol Parti Die Linke‘nin Almanya Başbakanı Olaf Scholz‘dan sokak yemeklerini sübvanse edecek ve müşteriler için maksimum bir fiyat belirleyecek bir “fiyat indirimi” istemesine yol açtı. Scholz bu talebi reddetti ancak sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada artan gıda maliyetlerinin kısmen Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaştan dolayı yükselen enerji maliyetlerinden kaynaklandığını belirtti.

Alman Otel ve Restoranlar Birliği itirazında, Türkiye’nin önerilerinin döner için tipik Alman hazırlıklarından farklı olduğunu ve düzenlemelerin kebap dükkanları için ekonomik sorunlara ve potansiyel yasal zorluklara yol açabileceğini yazdı.

Dernekten yapılan açıklamada, Alman döner kebap ekonomisinin Türk kurallarına tabi tutulmaması gerektiği belirtildi.

Dernek, “Kebabın çeşitliliği korunmalıdır” dedi.

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…