Çin pazarlarında satılan yaban hayattan hayvanların ‘beklenen olası salgın’, kapsamındaki çalışma bulguları açıklandı. Araştırılan türlerin çoğu, Wuhan’daki Huanan Deniz Ürünleri Toptan Satış Pazarında fiyat listesinde var olan türler.

Bilindiği gibi, Çin’deki ıslak pazarlarda satılan yaban hayatı türleri, Covid-19’un ortaya çıkması ve şiddetli akut solunum sendromu veya Sars ile bağlantılıydı.

Şimdi yeni bir çalışmada, viral patojenlerin kapsamlı bir araştırması yapıldı ve insanları ile diğer hayvanları tehdit eden bir dizi hastalığı barındırdıklarını bulundu.

Çin’de egzotik gıda olarak ticareti yapılan, satılan ve yaygın olarak tüketilen bir düzineden fazla av hayvanı türü üzerinde yapılan araştırma, 18’i insanlar ve evcil hayvanlar için “potansiyel olarak yüksek risk" olarak kabul edilen 71 memeli virüsü tespit etti.

12 Kasım Cuma günü yayımlanan araştırmaya göre, yaklaşık 20 yıl önce Güney Çin’deki pazarlarda Sars’ın yayılmasında rol oynayan kedi benzeri etobur misk kedileri en endişe verici mikropları taşıyor.

Çin, Amerika Birleşik Devletleri, Belçika ve Avustralya’dan yazarlar, Covid-19 pandemisinden sorumlu koronavirüs Sars-CoV-2’ye benzer bir şey bulamamış olsalar da, yarasalar tarafından taşınan suşların tür bariyerini geçerek diğer insanlara bulaştığını gösterdiler.

Ayrıca, av hayvanlarına daha önce sadece insanlarda var olduğu düşünülen virüslerin bulaştığını da buldular.

Sidney Üniversitesi‘nde evrimsel biyolog olan ortak yazar Edward Holmes bir e-postada, “Bu çalışma, vahşi yaşam ticaretinin ve canlı hayvan pazarlarının neden gerçekleşmesi beklenen pandemik bir kaza olduğunu tam olarak vurgulamaktadır" dedi.

“Bu makale aynı zamanda insanların virüslerini düzenli olarak diğer hayvanlara aktardığını da gösteriyor. Açıkça iki yönlü bir virüs trafiği var."

Çin Ulusal Anahtar Araştırma ve Geliştirme Programı ve diğerleri tarafından desteklenen araştırma, gelecekteki pandemik tehditleri araştırmaya olan ilgiyi gösteriyor.

40 sayfalık el yazması, açık erişimli bir ön baskı deposu olan bioRxiv’de, hakem incelemesinden önce yayımlandı.

Kuzey Laos ve Kamboçya’daki kireçtaşı mağaralarında yaşayan yarasalar da dahil olmak üzere yakından ilişkili koronavirüsleri tanımlayan çalışmalar, özellikle enfeksiyona duyarlı canlı hayvanların en erken vakaların görüldüğü Orta Çin şehri Wuhan’daki pazarlarda satıldığı bilindiğinden, ikinci hipotezi desteklemektedir.

Doğal ortamlarında yakalanan veya çiftliklerde yetiştirilen yaban hayatı türleri, yiyecek, kürk, geleneksel ilaçlar, egzotik evcil hayvanlar ve hayvanat bahçesi sergilerine olan talebi karşılamak için dünya çapında hem yasal hem de yasadışı olarak ticareti yapılmaktadır. Çin’deki pazar, 2016 yılında tahminen 520 milyar yuan (110,3 milyar S$) değerindeydi.

Çin, 2020’nin başlarındaki ortamda, hijyen açısından zayıf koşulların ve hayvanlar ile insanlar arasındaki yakın temasın yanı sıra canlı hayvan pazarlarındaki ve hizmet verdikleri restoranlardaki geniş tür çeşitliliğinin ortaya çıkan bulaşıcı hastalıklar için ideal bir üreme alanı oluşturduğunu kabul etti, Covid-19 ortaya çıktıktan sonra ticareti yasakladı ve hükûmet daha sonra karasal vahşi hayvanların insan tüketimini de yasakladı.

Nanjing Tarım Üniversitesi veteriner hekimliği profesörü Shuo Su ve meslektaşları, Çin’deki 19 ilde yaygın olarak avlanan veya yemek için tüketilen 16 türden 1.725 av hayvanını inceledi.

Son beş yılda tanımlanan düzinelerce memeli virüsünden 45’i daha önce tanımlanmamıştı.

Yazarlar, “Pangolinler dışında, insanlarla ve evcil hayvanlarla yakın temasta olmalarına ve dolayısıyla diğer vahşi yaşam türleriyle bağlantı sağlamalarına rağmen, av hayvanları hakkında çok az araştırma yapıldı" diyor.

Bilim insanları, kayda değer virüs bulguları arasında ilk kez porsuk ve misk kedilerinde hepatit E virüsünün ve H9N2 influenza türünün varlığını tespit ettiler.

Yazarlar, bu kuş gribi virüsünün şu anda tavuklarda ve ördeklerde en yaygın tür olduğunu ve Çin’deki insanlarda çok sayıda enfeksiyona yol açtığını söyledi.

Bilim insanları ayrıca pangolinlerde, misk kedilerinde ve bambu sıçanlarında insana özgü olduğu düşünülen orta ila yüksek sayıda patojen buldular. Patojen, yolcu gemilerinde kötü şöhretli bir kusma ve ishal kaynağı olan norovirüs ve influenza B’yi içeriyordu.

Ek olarak, yazarlar misk kedisinde yarasa ile ilişkili bir koronavirüs, kirpilerde kuşla ilişkili bir koronavirüs ve pangolinlerde domuzla ilişkili bir domuz pnömovirüsü dahil olmak üzere çeşitli hayvan virüslerinin türler arası geçişini tanımladılar.

Sydney Üniversitesi‘nden Profesör Holmes, yarasa koronavirüsünün misk kedisine bulaşmasının özellikle rahatsız edici olduğunu söyledi.

“Misklerden insanlara sıçrayan başka bir tür kolayca büyük bir salgın başlatabilir" diyerek, benzer bir türler arası bulaşma modelinin Sars-CoV-2’nin ortaya çıkmasına neden olmuş olabileceğini de sözlerine ekledi.

Bu ay Avustralya Başbakanı Bilim Ödülü‘ne layık görülen Prof Holmes, “Canlı hayvan pazarlarında av hayvanı olarak satılan hayvanlar çok çeşitli viral patojenler taşıyor" dedi. “Doğru hayvanda doğru zamanda doğru virüs, kolayca küresel bir pandemiyi tetikleyebilir."

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…