Son Kentsel Salgını 1925 Yılındaydı....
03:05:27
Yetkililer Oregon’da Nadir Görülen Hıyarcıklı Veba Vakasını Doğruladı
Hıyarcıklı veba geçmişin bir kalıntısı gibi görünse de, hastalıktan sorumlu bakteri varlığını sürdürmekte ve ABD’deki vakalar nispeten nadir olsa da her yıl dünya çapında binlerce insan enfeksiyonuna neden olmaktadır…
Oregon sağlık yetkilileri geçtiğimiz günlerde, muhtemelen semptomlar gösteren evcil bir kediden bulaşan, eyaletin son sekiz yıldaki ilk vakasını doğruladı. Vebayı evcil hayvanından kapan hasta, başlangıçta yorgunluk, ateş, titreme ve baş ağrısı gibi grip benzeri semptomlar yaşayarak ciddi şekilde hastalandı.
Alışılmadık bir gelişme olarak, Oregon’daki enfeksiyon “bubo" olarak bilinen akıntılı bir apse oluşumuna kadar ilerledi. Neyse ki modern antibiyotikler hıyarcıklı vebayı bir zamanlar ölümcül olan bir hastalıktan tedavi edilebilir bir duruma dönüştürmüştür. Enfeksiyondan sorumlu olan Yersinia pestis bakterisi, zamanında tespit edilip tedavi edildiğinde nadiren ölümcül olmaktadır.
Oregon’daki hastanın modern tıbba iyi yanıt verdiği ve daha fazla yayılma riskini en aza indirmek için yakın temasları arasında önleyici tedbirler alındığı bildiriliyor.
Yetkililer hastalığın kediden sahibine nasıl bulaştığını henüz açıklamadı. Kedinin enfekte pireler tarafından ısırılmış olması halinde pireleri eve getirerek sahibine bulaştırmış olabileceği tahmin edilmektedir. Alternatif olarak, sahibi kedinin kontamine sıvılarıyla temas etmiş olabilir.
Y. pestis tipik olarak küçük memelileri ve pireleri enfekte ederek bulaşma şekline bağlı olarak hıyarcıklı vebaya veya diğer formlara yol açar. Hıyarcıklı veba lenfatik sistemi etkileyerek şişmiş ve ağrılı lenf düğümlerine neden olur ve potansiyel olarak açık, irin dolu yaralara ilerler.
Veba ilk olarak 20. yüzyılın başlarında ABD’de tanımlanmış olsa da, son kentsel salgını 1925 yılında sona ermiştir. Ancak bakteri kırsal kemirgen popülasyonlarında varlığını sürdürmüş ve daha az nüfuslu bölgelerde periyodik salgınlara neden olmuştur.
ABD’deki vakaların çoğu şu anda orta batı ve kuzey batının kırsal bölgelerinde görülmekte ve yılda ortalama yedi vaka bildirilmektedir. Oregon’da bildirilen son vaka 2015 yılında görülmüş olup, on yıllardır eyalette vebaya bağlı ölüm görülmemiştir.
Küresel olarak veba, Okyanusya hariç her kıtada mevcut olup, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Madagaskar ve Peru gibi hayvan rezervuarları ve insan popülasyonlarının çakıştığı bölgelerde düzenli olarak görülmektedir. Şiddetli salgınlar yüzlerce can kaybına yol açabilir.
Hıyarcıklı veba bir zamanlar olduğu gibi uluslararası bir tehdit olmasa da, ABD’deki tek bir vaka hâlâ dikkat çekmekte ve başarılı bir şekilde tedavi edilip daha fazla bulaşmayı önlese bile hastalık hâlâ manşetlerde yer alabiliyor.