02:18:49

Aga Khan, at yarışlarındaki zaferleri, büyük serveti ve dünya çapındaki kalkınma çalışmalarıyla tanınan isim, Aga Khan Kalkınma Ağı’nın X platformundaki duyurusuna göre, 88 yaşında Lizbon’da hayatını kaybetti. Ağ, onun halefinin duyurusunun daha sonra yapılacağını belirtti…

Dünyada yaklaşık 15 milyon İsmaili Müslüman’ın 49. nesil imamı ve ruhani lideri olan Aga Khan, aynı zamanda yarış atı sahipliği konusundaki başarılarıyla da tanınıyordu. En ünlü safkan atlarından biri Shergar’dı.

Milyoner, hatta muhtemelen milyarder olan Aga Khan, özel jetleri, 200 milyon dolarlık süper yatı ve Bahamalar’daki özel adasıyla lüks bir yaşam sürdü.

Servetiyle ilgili tahminler 800 milyon dolar ile 13 milyar dolar arasında değişirken, bu servetin aile mirası, at yetiştiriciliği işi ve turizm ile gayrimenkul yatırımlarından geldiği belirtiliyor.

İngiltere, Fransa, İsviçre ve Portekiz vatandaşlıklarına sahip uluslararası bir jet sosyete üyesi olan Aga Khan, dünyanın en yoksul bölgelerine milyonlarca dolar yardımda bulundu.

2007 yılında New York Times’a verdiği nadir röportajlardan birinde, “Eğer gelişmekte olan dünyayı gezerseniz, yoksulluğun umutsuzluğa yol açtığını ve bundan kaçış için her yolun deneneceğini görürsünüz" dedi.

Fakir insanlara iş imkânı sağlayarak yardım etmenin, aşırılıklara karşı bir koruma geliştirmek anlamına geldiğini belirtti.

Prens Şah Kerim el-Hüseyni, 13 Aralık 1936’da Cenevre’de doğdu ve çocukluğunun ilk yıllarını Nairobi, Kenya’da geçirdi.

Daha sonra İsviçre’ye dönerek seçkin Le Rosey Okulu’nda eğitim aldı ve ardından Harvard Üniversitesi’nde İslam tarihi okudu.

1957 yılında büyükbabası Sir Sultan Muhammed Şah Aga Khan vefat ettiğinde, henüz 20 yaşındayken İsmaili Müslümanlarının imamı oldu.

Büyükbabası, halef olarak oğlu Prens Aly Khan yerine torunu Kerim’i seçti. Prens Aly Khan, bir dönem Hollywood yıldızı Rita Hayworth ile evliydi ve gösterişli yaşam tarzıyla tanınıyordu.

Aga Khan unvanı, Türkçe ve Farsça kökenli olup “komutan şef" anlamına gelmektedir. İsmaililer, onun Hz. Muhammed’in kuzeni ve damadı, Şiilikte ilk imam kabul edilen Hz. Ali ile Hz. Fatıma’nın soyundan geldiğine inanıyordu.

Aga Khan unvanı, ilk olarak 1830’larda İran Şahı tarafından Kerim’in büyük-büyük dedesine verilmişti. Bu unvan, İsmaili topluluğuna manevi rehberlik yapma sorumluluğunu da içeriyordu.

İsmaili topluluğu, Orta Asya, Orta Doğu, Güney Asya, Sahra Altı Afrika, Avrupa ve Kuzey Amerika’da yaşıyor.

Mayıs 1960’ta babası öldüğünde, Aga Khan bir süre at yarışçılığı ve yetiştiriciliği geleneğini sürdürüp sürdürmemeyi düşündü.

Ancak ilk sezonunda Fransa’nın sahipler şampiyonluğunu kazanınca –Fransa’daki at sahipleri sıralamasını ifade eden bir unvandır- bu işe tutkuyla bağlandı.

2013 yılında Vanity Fair’e verdiği röportajda, “O kadar çok sevdim ki… Bu çok heyecan verici, sürekli bir meydan okuma. Her yeni yetiştirmede doğayla satranç oynuyorsunuz," dedi.

Zümrüt yeşili ipek formalar giymiş binicileri ve atları büyük başarılar elde etti. Sea the Stars, Epsom Derby ve 2,000 Guineas’i kazandı; Sinndar ise 2000 yılında Epsom Derby, İrlanda Derbisi ve Prix de l’Arc de Triomphe zaferlerini kazanan ilk at oldu.

Ancak muhtemelen en ünlü atı Shergar’dı. Epsom Derby, İrlanda Derbisi ve King George’u kazandıktan sonra, Şubat 1983’te İrlanda’daki Ballymany harasından kaçırıldı.

Fidye talep edildi ve olayın arkasında mafya, eski Libya lideri Muammer Kaddafi ve IRA gibi farklı grupların olduğu öne sürüldü. Ancak fidye ödenmedi ve atın izine bir daha rastlanmadı.

Aga Khan, 1967’de Aga Khan Kalkınma Ağı’nı kurdu. Bu uluslararası kalkınma ajansları grubu, Afrika ve Asya’nın en yoksul bölgelerinde milyonlarca insana okul, hastane ve elektrik sağlamak için 80.000 kişiyi istihdam ediyordu.

Kalkınma çalışmalarını özel yatırımlarla birleştirdi; Uganda’da bir ilaç şirketi, bir banka ve bir balık ağı fabrikasının sahibiydi.

Vanity Fair, 2013 yılındaki makalesinde onun hakkında şöyle yazdı: “Ruhani ve maddi dünyalar, Doğu ve Batı, Müslümanlar ve Hristiyanlar arasında onun kadar zarif bir şekilde köprü kuran çok az insan vardır."

İki kez evlendi. İlk evliliğini 1969’da eski İngiliz model Sarah Croker Poole ile yaptı ve bu evlilikten bir kızı ile iki oğlu oldu. Çift 1995’te boşandı.

1998’de Alman asıllı Gabriele zu Leiningen ile evlendi ve bu evlilikten bir oğlu oldu. Çift 2014’te boşandı.

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…