Birleşik Krallık, Kanada, İrlanda, Portekiz ve Diğerleri...
17:27:15
Portekiz Artık Altın Vize ve Airbnb Yok Diyor…
Portekiz hükümeti Perşembe günü ülkedeki konut kriziyle mücadeleyi amaçlayan bir dizi yeni yasa ve düzenlemeyi kabul etti. Değişiklikler arasında: Ülkenin şehir merkezlerinde artık kısa dönemli kiralama lisansı verilmeyecek – yani artık yeni şehir Airbnb’leri olmayacak.
Portekiz ayrıca, Avrupa Birliği vatandaşı olmayanlara, belirli bölgelerdeki gayrimenkullere 350.000 Avro’dan fazla yatırım yapmaları karşılığında AB pasaportu veren “altın vize" programına da son verdi. Genellikle “altın vizeler" aracılığıyla emlak geliştiricileri kârlarını maksimize etmek için binaları kısa süreli kiralamalara – genellikle Airbnb‘ler – dönüştürüyorlardı.
Başbakan Antonio Costa Perşembe günü düzenlediği basın toplantısında, “Şehirlerimizin en büyük cazibesi bir tür Disneyland’a dönüşmek değildir," dedi. “Sakinlerini koruyamayan hiçbir şehir özgün kalamaz."
Batı Avrupa’nın ve tüm OECD ülkelerinin en yoksullarından biri olan ülke, ekonomisini büyütmek ve tarihi şehirlerini yeniden canlandırmak amacıyla on yıldan biraz daha uzun bir süredir agresif bir şekilde uluslararası turizm, yatırım ve kalkınmaya yöneldi. Ve kağıt üzerinde Portekiz’in politikaları işe yaradı. Ülke, zengin Çinli ve Amerikalı yatırımcılar, emlak araştırmacıları ve düşük bütçeyle güneş ve deniz arayan dijital göçebeler için bir destinasyon haline geldi.
Ancak şimdi, bu politikaların olumsuz yanları yerel halka sağladığı faydayı açıkça gölgede bırakmış durumda.
Portekiz’in yıllık ücretleri geçtiğimiz on yıllar boyunca nispeten durağan kaldı ve ortalama 30.000 ABD dolarının altında kaldı. OECD verilerine göre, 2020 ve 2021 yılları arasında ortalama ücretler sadece %2 oranında arttı. 2022 yılında, çalışanların yarısından fazlası ayda 1.000 Avro’dan daha az kazanıyor. Yine de Reuters’in bir raporuna göre, ülkenin en büyük şehri ve başkenti Lizbon’da ortalama kira maliyeti yalnızca geçtiğimiz yıl %37 oranında arttı.
Lizbon’un şehir merkezinin büyük bölümünü kapsayan Santa Maria Major bölgesinde, kısa dönemli kiralamalar artık listelenen mülklerin %60’ından fazlasını oluşturuyor. Bloomberg‘e göre ülke genelinde ise yabancı sakinlerin sayısı son on yılda %40 arttı.
Portekiz hükûmeti 2019 yılında barınmayı bir insan hakkı haline getiren bir yasa çıkardı. Ve bu yeni yönetmelikler grubu, bu yüce bildirgenin doğasında bulunan vaadi yerine getirme yolunda önemli bir adımdır. Yine de birçokları için hâlâ yeterli değil.
Konut savunucusu gruplar, hükûmet Ekim 2022’de ülkenin sunmaya başladığı “dijital göçebe" vizeleri gibi zengin yabancıları çekmeyi amaçlayan diğer programları desteklemeye devam ettiği sürece bu hafta kabul edilen önlemlerin eksik olduğunu söylüyor.
Yüksek maaşlı teknoloji ve diğer uzaktan çalışanların yurtdışına taşınma eğilimi, özellikle popüler iniş noktaları haline gelen birçok yer için sorunlara neden oldu. Örneğin Mexico City, Amerikalıların akınına uğradı ve yerel halk bazı mahallelerden dışarı itildikçe buradaki tansiyon yükseliyor. Airbnb de konut maliyetlerinin artmasına katkıda bulunmuş ve ABD’de ve uluslararası alanda uzun vadeli kiralamaların mevcudiyetini sınırlamıştır.
Portekiz’in yanı sıra Amerika Birleşik Devletleri de dahil olmak üzere pek çok ülke “altın vize" sunuyor ya da sunmuş durumda. Ancak, yerel halkın baskısı ve gelişen konut krizleriyle karşı karşıya kalan diğer bazı ülkeler de programlarını sona erdiriyor. Birleşik Krallık yaklaşık bir yıl önce programını iptal etti ve İrlanda da bu hafta başında “altın vize" yolunu kapattı.