00:38:28
Cesur Bir Teori, Alzheimer Hastalığı Araştırmalarını Yeni Bir Yöne Taşıyabilir

Alzheimer hastalığı, günümüzde insanlığın karşı karşıya olduğu en büyük sağlık sorunlarından biridir. Son yıllarda umut verici ilaç tedavilerinin geliştirilmesi ve yenilikçi terapilerin denemeleri yaşanmış olsa da, hastalığın gerçek nedenine dair devam eden tartışmalar arka planda devam etmektedir.

Bu bağlamda, Alzheimer hastalığının “mekanik temeline" işaret edebileceği iddia edilen yeni bir teori ortaya çıktı. Ancak henüz bir ön baskı olarak yayımlanan bu çalışma, harici hakem değerlendirmesinden geçmemiştir. Uluslararası yazarlar ekibi, talin adı verilen bir proteinin, Alzheimer için kilit önem taşıyan amiloid öncü proteini (APP) ile etkileşimleri üzerinden hastalığın gelişiminde kritik bir rol oynayabileceğini ve bu sistemi ilaçlarla hedeflemenin mümkün olabileceğine dair bir hipotez geliştirmişlerdir.

Liverpool Üniversitesi‘nde Mekanistik Hücre Biyolojisi Profesörü olan Dr. Ben Goult, talin proteini ile ilgili çalışmalarını birkaç yıl önce başlatmıştır. 2021 yılında ortaya attığı MeshCODE teorisi, anıların beyinde nasıl depolanabileceği konusunda yeni bir bakış açısı sunmuştur. MeshCODE teorisi, bir talin molekülünün iki kararlı şekil arasında geçiş yapma yeteneğinden yararlanarak anıların mekanik bir bilgisayarın ikili anahtarları gibi fiziksel olarak kodlanabileceğini öne sürmektedir.

Son zamanlarda elde edilen deneysel bulgular, Goult‘un talinin hafızanın beyine yazılmasında ve Alzheimer’ın gelişimi sırasında rol oynayabileceği teorisini desteklemiştir. Goult, APP’nin talin ile etkileşimini deneysel olarak göstermenin önemli adımlar olduğunu belirtmiştir.

Goult, “Hazırladığımız video, tam uzunluktaki proteinler kullanılarak ölçeklendirilmiş ve neler olup bittiğini hemen görebileceğiniz bir görsel şölen sunuyor" şeklinde açıklamada bulunmuştur.

Bu bulgular üzerine Goult, Fransa’daki Institut Pasteur de Lille‘den Dr. Julien Chapuis ile iletişime geçmiştir. Chapuis‘in ekibi, APP üzerindeki etkilerini değerlendirirken talini dışlamıştı. Ancak verilere göre, talin APP’nin işlenmesi üzerinde diğer tüm proteinlerden daha büyük bir etkiye sahiptir.

Goult, “Bu çalışma, APP’nin sağlıklı nöronal işleyişte ne işe yarayabileceğine dair yeni bir perspektif sunuyor. Ve bu mekanik homeostazda kusurlar ortaya çıktığında sorunlara yol açabilir" ifadelerini kullanmıştır.

Bu teori aynı zamanda Alzheimer patolojisinin mevcut anlayışına ve APP’nin yanlış işlenmesinden kaynaklanan yanlış katlanmış amiloid-β proteini plaklarının rolüne de uyum sağlamaktadır.

Goult, “Aynı zamanda Alzheimer’ı tedavi etmek ya da daha erken teşhis etmek için yeni yollar açabilecek bir dizi olası yol tanımladığımızı düşünüyorum" diyerek teorisinin önemini vurguluyor.

Ancak Goult ve ekibi, bu teorinin henüz teorik bir düzeyde olduğunu ve titiz deneysel doğrulama ve geliştirmenin gerekliliğine işaret etmektedirler. Laboratuvar çalışmalarının yanı sıra, gelecekte hayvan deneyleri de planlanmaktadır.

Ayrıca, bu hipotezin Alzheimer’ın yayılmasını yavaşlatmaya yardımcı olmak için mevcut ilaçları kullanmanın mümkün olabileceği düşünülmektedir. Fokal adezyonlar (FA’lar) üzerinde yapılan çalışmalar, APP’nin sinapstaki stabilitesi ile ilişkilendirilen FA’ların stabilitesi arasında bir bağlantı olduğunu göstermiştir. Bu nedenle, FA’ları stabilize ettiği bilinen bazı ilaçların, APP mekanik ağını yeniden stabilize ederek Alzheimer’a yol açan parçalanmayı önleyebileceği düşünülmektedir.

Goult, “Tek tek proteinlerin ve bunların etkileşimlerinin çalışılması, komplekslerden sinapslara, nöronlardan bütün bir beyne kadar tüm açıklama düzeylerini kapsayan tamamen yeni fikirlere yol açabilir. Biraz şansla bu yeni veriler ve hipotezler, Alzheimer’ı tedavi etmenin yeni yollarını hızlandırabilir" diyor.

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…