Alzheimer tedavileri birkaç ay önce pek olası görünmüyordu. İlaç denemeleri, 20 yıl boyunca hastalığın ilerlemesini durduracak tedaviler üretmeye çalıştı ve başarısız olunca birçok büyük ilaç şirketi, Alzheimer tedavisi geliştirme misyonunu tamamen terk etti. Bu nedenle, hastaların tek iyileşme umutları, sınırlı bir süre için Alzheimer semptomlarını – hafıza kaybı, uykusuzluk ve dil veya akıl yürütme becerileri kaybı gibi – azaltan ilaçlardı.

Şimdi, Alzheimer tedavileri alanı nihayet yeniden açılıyor olabilir.

Geçen hafta, Brigham and Women’s Hospital, Alzheimer için, hastalığın ilerlemesini önlemek veya yavaşlatmak için tasarlanmış bir burun aşısının ilk insan denemesine öncülük edeceğini duyurdu.

Denemede küçük – Alzheimer semptomları olan 60 ile 85 yaş arasındaki 16 kişiye bir hafta arayla iki doz aşı yapılacak. Aşı, bağışıklık sistemini uyarmanın beyindeki beta-amiloid plaklarını temizlemeye yardımcı olabileceğini öne süren onlarca yıllık araştırmaya dayanıyor. Yapışkan plaklar Alzheimer hastalığının ayırt edici özelliğidir. Beta-amiloid protein parçaları sinir hücreleri arasında biriktiğinde oluşurlar ve bu da kişinin düşünme veya bilgiyi hatırlama yeteneğini bozabilir.

Aşı, plağı çıkarmak için bağışıklık hücrelerini aktive etmek amacıyla Protollin adlı bir ilacı doğrudan burun geçişine püskürtüyor.

Las Vegas’taki Nevada Üniversitesi‘nde beyin bilimleri profesörü Jeffrey Cummings basına verdiği demeçte, konsept tamamen yeni değil, ancak bilim insanlarının hastalığın nasıl tedavi edileceğini daha iyi anlamaları özellikle umut verici dedi.

Cummings, “Bağışıklık hücrelerini aktive etme fikri, Alzheimer hastalığını tedavi etme fikri için giderek daha merkezi hale geliyor." Dedi. Bir burun spreyinin, Protollin’i bağışıklık hücrelerine vermede bir infüzyon veya inhalerden daha iyi olabileceğini ekledi.

Katılımcılar hastalıklarının erken bir aşamasında ve sağlık durumları iyi olduğundan, deneme sonuçları bize hastalığın ilerlemesini nasıl engelleyebileceğimiz konusunda daha fazla bilgi verebilir. Burun aşısı daha büyük denemelere geçmeden önce, araştırmacılar bunun güvenli olduğunu göstermeli ve hangi dozun verileceğini belirlemelidir.

Haziran ayında, Gıda ve İlaç İdaresi, yaklaşık 20 yıl içinde ilk yeni Alzheimer ilacını, Aduhelm adlı bir antikor infüzyonunu onayladı. Ancak bu onay hızla tartışmalı hale geldi: Birçok bilim insanı, ilacın FDA‘nın yeşil ışığını garanti edip etmediğini sorguladı, çünkü klinik deneylerde hafızayı veya bilişi kesin olarak iyileştiremedi.

Aduhelm’in Alzheimer hastalarının beyinlerindeki yapışkan plak seviyelerini düşürdüğü gösterildi, ancak bir FDA danışma komitesi, bunun bir tedavi olarak çalıştığını doğrulamak için yeterli kanıt bulunmadığına karar verdi. Şüpheciliğin bir kısmı, ilacın üreticisi Biogen’in, ilacın başarısız olacağını varsaydığı için 2019’da son aşama klinik denemelerini durdurmasından kaynaklanıyordu. Ardından, kabaca altı ay sonra, küçük bir grup katılımcı olumlu sonuçlar vermeye başladı.

Cummings, “Biogen, denemeyi nafile olduğunu düşünerek durdurdu, ardından hastaları takip etti ve bunun boşuna olmadığı ortaya çıktı – ama elbette bu, verilerin yorumlanmasında çok fazla tartışma yarattı" dedi.

konusunda

FDA, ilacı, ne kadar iyi çalıştığı konusunda belirsizlik olsa bile, hastalara fayda sağlaması muhtemel ilaçlara yeşil ışık veren özel bir hızlandırılmış yol izleyerek onaylanmas için oy kullandı.

Bilim insanları Alzheimer araştırmasında ‘ışığı gördüklerini’ söylüyor

5,8 milyon kadar Amerikalı, ABD’li yetişkinler arasında önde gelen ölüm nedeni olan Alzheimer ile yaşıyor. Mevcut en son verilere göre, 2019 yılında yaklaşık 122.000 Amerikalı hastalıktan öldü.

Daha fazla Amerikalı yaşlılığa ulaştıkça Alzheimer ölümleri de daha sık hale geliyor. 1999’dan 2019’a kadar, Alzheimer için ABD ölüm oranı %88 arttı – 100.000 kişi başına 16 ölümden 100.000 kişi başına 30 ölüme. Bilişsel geriliği olan kişiler bazen Alzheimer teşhisinin konulmasında zorlandıkları veya diğer sağlık durumlarından muzdarip oldukları için bu ölüm oranı daha yüksekte olabilir.

Ancak Cummings, son beş yılda beyin taramaları ve kan testleri gibi yeni teknolojilerin Alzheimer tanılarını doğrulamayı ve tedavilerin ne kadar iyi çalıştığını ölçmeyi kolaylaştırdığını söyledi.

Cummings, “En azından bir köşeyi dönmüş gibiyiz" dedi.

Aduhelm’e ek olarak, birkaç başka antikor ilacının umut verdiğini söyledi. İlaç şirketi Eli Lilly, Alzheimer ilacı donanemab için yıl sonuna kadar FDA‘ya veri göndermeyi planlıyor ve bu da ilacın 2022’de onaylanmasını sağlayabilir. İki şirket daha, Biogen ve Eisai, antikor ilaçları lecanemab için birlikte bir FDA başvurusunu tamamlıyor.

Cummings, “Aduhelm’e çok benzeyen bu diğer ilaçlar" klinik bir fayda sağlıyor gibi görünüyor, dedi.

“Anahtar soru şu: Hastalar daha mı iyi oluyorlar, yoksa tedavi edilirlerse en azından bilişsel kapasitelerini daha az mı kaybediyorlar? Bu, tüm bu ilaç sınıfı için doğru gibi görünüyor."

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…