10:28:46

Antik Roma’nın Fındık Faresi Besi Kavanozları :

Antik Romalılar, domuz rahminden Latince’de glires olarak bilinen fındık faresine kadar bazı garip yiyecekler tüketiyordu. Zeki İtalyanlar kemirgenlerini glirarium ya da vivarium in doliis (kavanozlarda kapalı hayvan yaşam alanları) adı verilen özel bir kaba koyarak ağızlarını hazır hale getiriyorlardı; bu kap geçici bir ev, hayvanın domuz gibi yiyebileceği bir kemirgen Airbnb‘si olarak tasarlanmıştı. İnsanlar daha sonra fındık faresini en iyi dolgunluğa ulaştığına karar verdiklerinde pişirirlerdi.

Romalılar, modern ev faresi muadillerinden çok daha büyük ve önemli olan “yenilebilir fındık farelerini” afiyetle yemişlerdir. Bunlar savurganlık olarak görülüyordu; Yaşlı Plinius‘a göre MÖ 115 yılında konsül Marcus Aemilius Scaurus egzotik kuşların, yumuşakçaların ve fındık farelerinin servis edilmesini yasaklayan bir yasa çıkardı.

Önde gelen Romalılar, kır malikânelerinde sadece tüketim için bazı hayvanlar yetiştiriyordu. Romalı bilgin Varro, Tarım Üzerine adlı eserinde, taşralı beylerin villalarında yemek için salyangoz, bal için arı ve fındık faresi gibi küçük yaratıklar yetiştirdiklerini belirtmiştir. Antik gurme Fluvius Hirpinus salyangoz yemeyi popüler hale getirmiş ve MÖ 1. Yüzyılın ortalarında sofralar için fındık faresi besleme uygulamasını başlatmıştır.

Fındık faresi üst sınıfların yiyeceği haline gelmiştir. Varro, MÖ 1. yüzyılda Transalpin Galya’da (Fransa/Belçika) geniş topraklara sahip olan Titus Pompeius adlı zengin bir adamı örnek gösterir. Pompeius, özel av koruma alanında, içinde “genellikle salyangozlar ve arı kovanları için yerler ve ayrıca fındık farelerinin kapalı tutulduğu fıçılar” bulunan dört mil karelik bir alanda tutsak yaratıklar yetiştiriyordu. Bu, kendi yiyeceğinizi yetiştirdiğiniz, büyüttüğünüz ve kestiğiniz çiftlikten sofraya yemeğin eski bir versiyonuydu. Arkeolojik kanıtlar, sıradan çiftçilerin kendi mülklerinde fındık faresi yetiştirmiş ve daha sonra bunları yan gelir olarak zenginlere satmış olabileceğini göstermektedir.

Tarım Üzerine‘de Varro bir gliraryumun alışılmadık tuhaflıklarını anlatır. Dışarıdan bakıldığında normal, kısa bir saklama kabına benzeyen bu kap, içeride yapay bir yuvayı andırıyordu. Çömlekçiler fındık fareleri için kil kaplar inşa ederken normal kaplardan farklı bir plan kullanmışlardır; birincisi, dolium ya da kavanoz havalandırılmıştır. Buna ek olarak, “kenarlar boyunca kanallar” ve “yiyecek tutmak için bir oyuk” vardı. Bu yiyecek tepsileri dışarıdan doldurulabiliyor, fındık farelerini hayatta tutmak için ışık ve hava delikleri bulunuyordu.

Kanallar, fındık farelerinin yeni evlerinin kenarları boyunca koşuşturmalarını sağlıyordu (klasikçi Mary Beard‘ın da belirttiği gibi, hamster çarkının antik bir versiyonunu yaratmışlardı). Fındık farelerini şişmanlatmak için, “böyle bir kavanoza meşe palamudu, ceviz veya kestane konur; kavanozların üzerine bir kapak yerleştirildiğinde karanlıkta şişmanlarlar.” Fındık farelerinin bu kısıtlı yaşam alanında yapabildikleri tek şey yemek yemek, biraz koşmak ve uyumak olduğu için bu mantıklı geliyordu.

Fındık fareleri yeterince tombul olduklarında öldürülür ve ziyafetler için pişirilirdi. Ammianus Marcellinus, akşam yemeği davetlerinde ev sahiplerinin balık, fındık faresi ve diğer etlerin terazide tartılmasını ve sonuçların kaydedilmesini emrettiğini bildirmiştir. Herhangi bir ziyafette 30 kadar kâtip hayvanların ağırlıkları hakkında not tutup dururdu. Ağır etler zengin Romalılar için bir gurur kaynağıydı; ne kadar çok fındık fareniz varsa, boş işlere o kadar çok para harcayabiliyordunuz ve o kadar zengindiniz.

Bir dizi antik Roma yemek tarifi ve dormice yemeği tanımlayıcıları hala varlığını sürdürmektedir. Antik Roma’nın ilk romanlarından biri olan Satyricon‘da sonradan görme Trimalchio‘nun ev sahipliği yaptığı ünlü bir ziyafet sahnesinde ordövr olarak “bal ve haşhaş tohumu ile terbiye edilmiş fındık faresi” servis edilir. Antik yemek meraklısı Apicius‘a atfedilen dünyanın günümüze ulaşan en eski yemek kitaplarından biri olan De Re Coquinaria‘da bazı lezzetli fındık faresi tarifleri yer almaktadır. Domuz eti ve kendi kırpıntılarıyla doldurulmuş, ardından biber, lazer (dev bir rezene bitkisinin suyu), et suyu ve fındıkla dövülmüş bir fındık faresi var; daha sonra bu karışım bir güveç kabına konur, kızartılır veya kaynatılır. Özellikle farelerin kendi özel kavanozlarında takıldıktan sonra ekstra etli olduklarını düşünürsek, yemek için fena bir yol değil.

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…