17:34:41

Kutuplardaki Buzların Erimesi Dünya’nın Dönüşünü Ağırlaştırarak Günlerin Uzamasına Neden Oluyor

Yeni bir çalışma, Dünya’nın dönüş ekseninin iklim değişikliği ve gezegenin iç dinamikleri nedeniyle “kaydığını" ortaya koyuyor. Çağlar boyunca, insan eylemlerinin Dünya’nın hareketleri, yani dönüş hızı ve ekseni üzerinde çok az etkisi oldu…

Bu hareketler öncelikle Ay’ın çekim gücü ile çekirdek ve mantodaki iç süreçler tarafından yönetiliyordu.

Ancak şimdi, insan faaliyetlerinin neden olduğu eriyen buz tabakaları bu doğal hareketleri bozuyor.

ETH Zürih‘teki araştırmacılar, Dünya’nın dönen ekseninin kabuğa göre hareketi olan kutup hareketini daha iyi anlamak için son teknoloji yapay zekâ modellerini kullandılar.

Çalışma, sera gazı emisyonlarının artmaya devam etmesi halinde, nihayetinde Ay’ın gelgit kuvvetinin uzun süredir devam eden etkisinden daha ağır basacağını öngörüyor. Ay, milyarlarca yıldır günlerimizin istikrarlı bir şekilde uzamasını belirliyor.

“Biz insanlar gezegenimiz üzerinde fark ettiğimizden daha büyük bir etkiye sahibiz. Bu da doğal olarak gezegenimizin geleceği için bize büyük sorumluluk yüklüyor" diyor ETH Zürih İnşaat, Çevre ve Geomatik Mühendisliği Bölümü Uzay Jeodezisi Profesörü Benedikt Soja.

Günlerin uzaması
Yakın zamanda yapılan iki araştırma, eriyen buzullar, gezegenin yalpalanması ve günlerimizin uzunluğu arasındaki şaşırtıcı bağlantıyı inceledi.

Kutuplardaki buz erimesi kütleyi ekvatora doğru yeniden dağıtarak Dünya’nın dönüşünü yavaşlatır. Su kutuplardan ekvatora doğru hareket ederek Dünya’nın dengesini bozar.

Dünya yüzeyindeki buzlar eridikçe, gezegenin dönüşünü yavaşlatır ve günü uzatır. ETH Zürih araştırması, yavaşlamanın günlerimizi biraz uzattığını gösteriyor – tipik 86.400 saniyeye kıyasla sadece birkaç milisaniye.

Fizikte açısal momentumun korunumu diye bir yasa vardır. Temel olarak, dönen bir nesnenin, bir şey onu değişmeye zorlamadıkça aynı hızda dönmeye devam etmekten hoşlandığını söyler. Dünya’nın dönüşü de bu kurala uyar. Eriyen buz kütleyi yeniden dağıtır ve yasaya göre bu kayma Dünya’nın dönüşünü yavaşlatır.

Soja, “Bu, kütlede bir kaymanın gerçekleştiği ve bunun Dünya’nın dönüşünü etkilediği anlamına geliyor" dedi.

Araştırmacılar ayrıca Dünya’nın ekseninin uzun süreler boyunca neden ve nasıl kademeli olarak hareket ettiğini de inceledi. Ekip, Dünya’nın çekirdeği, mantosu ve yüzeydeki iklim içindeki hareketlerin kutup hareketine nasıl katkıda bulunduğunu açıklayan, bugüne kadarki en kapsamlı modeli oluşturmak için fizik bilgisine sahip sinir ağlarını kullandı.

Bu iki çalışma Dünya’daki karmaşık etkileşimler ağını vurgulamaktadır. Buzun erimesi gibi yüzeydeki olayların çekirdeğin derinliklerinde sonuçları olabilir ve bunun tersi de geçerlidir.

Soja, “İklim değişikliği Dünya’nın dönüş ekseninin hareket etmesine neden oluyor ve öyle görünüyor ki açısal momentumun korunumundan kaynaklanan geri bildirim de Dünya’nın çekirdeğinin dinamiklerini değiştiriyor" dedi.

Çalışmanın başyazarı ve doktora öğrencisi Kiani Shahvandi basın açıklamasında, “Devam eden iklim değişikliği bu nedenle Dünya’nın derinliklerindeki süreçleri bile etkiliyor olabilir ve daha önce varsayılandan daha büyük bir erişime sahip olabilir" diye ekledi.

Araştırmacılar bu çekirdek değişikliklerinin çok küçük olduğunu ve endişe edilecek bir durum olmadığını vurgulamaktadır. Ancak bu araştırma, iklim değişikliğinin gezegenimizi etkilediği karmaşık yollara ilişkin değerli bilgiler sunuyor.

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…