Covid-19 uzun vadede yüksek beyin sisi ve bunama riskiyle bağlantılı…
Çalışma, anksiyete ve depresyonun aksine, beyin sisi, bunama ve psikoz gibi durumların iki yıl sonra hâlâ daha olası olduğunu ortaya koyuyor…

Covid-19 geçiren milyonlarca insan, türünün en büyük çalışmasına göre, diğer solunum yolu enfeksiyonları geçirenlere kıyasla, hastalıklarından iki yıl sonra beyin sisi, bunama ve psikoz dahil olmak üzere nörolojik ve psikiyatrik rahatsızlıklar açısından daha yüksek bir riskle karşı karşıyadır.

Araştırmaya göre bu kişilerde anksiyete ve depresyon riski de artıyor, ancak bu durum Covid-19 geçirdikten sonraki iki ay içinde azalıyor. İki yıl boyunca risk, diğer solunum yolu enfeksiyonlarından daha fazla değildir. Bulgular Lancet Psychiatry dergisinde yayımlandı.

Pandeminin başlangıcından bu yana dünya çapında yaklaşık 600 milyon Covid-19 vakası kaydedildi ve hastalıktan kurtulan kişilerin nörolojik ve psikiyatrik durum risklerinin arttığına dair kanıtlar giderek artıyor.

Önceki çalışmalar, insanların enfeksiyondan sonraki ilk altı ay içinde çeşitli nörolojik ve zihinsel sağlık sorunları açısından daha yüksek risklerle karşı karşıya olduğunu ortaya koymuştur. Ancak şimdiye kadar riskleri daha uzun bir süre boyunca inceleyen geniş ölçekli bir veri yoktu. Oxford Üniversitesi ve Ulusal Sağlık ve Bakım Araştırmaları Enstitüsü Oxford Sağlık Biyomedikal Araştırma Merkezi tarafından yapılan yeni çalışmada, iki yıl boyunca 1,28 milyon Covid-19 vakası analiz edildi.

Oxford Üniversitesi‘ndeki analizleri yöneten Dr. Max Taquet şunları söyledi: “Bulgular, Covid-19 enfeksiyonunu takiben insanlar için uzun vadeli zihinsel ve beyin sağlığı sonuçlarına yeni bir ışık tutuyor. Sonuçların hastalar ve sağlık hizmetleri için etkileri vardır ve Covid-19’dan sonra bunun neden olduğunu ve bu bozuklukların ortaya çıkmasını önlemek veya ortaya çıktığında tedavi etmek için neler yapılabileceğini anlamak için daha fazla araştırma yapılması gerektiğini vurgulamaktadır."

Çalışmada, çoğunlukla ABD’deki elektronik sağlık kayıtlarından elde edilen 14 nörolojik ve psikiyatrik tanıya ilişkin veriler analiz edildi. Yetişkinlerde depresyon veya anksiyete riskinin Covid-19’dan sonra arttığı, ancak yaklaşık iki ay içinde diğer solunum yolu enfeksiyonlarıyla aynı seviyeye döndüğü tespit edildi.

Bununla birlikte, diğer bazı nörolojik ve zihinsel sağlık koşullarının riski, Covid-19’dan sonra iki yıllık takibin sonunda diğer solunum yolu enfeksiyonlarına göre daha yüksek kalmıştır.

Covid-19 geçiren 64 yaş ve altı yetişkinlerde beyin sisi riski (her 10.000 kişide 640 vaka) diğer solunum yolu enfeksiyonları geçirenlere (her 10.000 kişide 550 vaka) kıyasla daha yüksekti.

Covid-19 geçiren 65 yaş ve üzeri kişilerde, daha önce farklı bir solunum yolu enfeksiyonu geçirenlere kıyasla (beyin sisi için 10.000 kişide 1.230 vaka, bunama için 10.000 kişide 330 vaka ve psikotik bozukluk için 10.000 kişide 60 vaka) daha yüksek beyin sisi (10.000 kişide 1.540 vaka), bunama (10.000 kişide 450 vaka) ve psikotik bozukluk (10.000 kişide 85 vaka) görülmüştür.

Çocuklarda elde edilen sonuçlar yetişkinlerle benzerlikler ve farklılıklar göstermiştir. Covid-19 sonrası çoğu tanı olasılığı yetişkinlere göre daha düşüktü ve diğer solunum yolu enfeksiyonları geçiren çocuklara göre daha fazla anksiyete veya depresyon riski taşımıyorlardı. Bununla birlikte, yetişkinlerde olduğu gibi, Covid-19’dan iyileşen çocuklara nöbetler ve psikotik bozukluklar da dahil olmak üzere bazı durumların teşhis edilmesi daha olasıydı.

Delta varyant dalgası sırasında, önceki Alfa varyantına kıyasla daha fazla nörolojik ve psikiyatrik bozukluk görülmüştür. Omicron dalgası Delta ile benzer nörolojik ve psikiyatrik risklerle ilişkilendirilmiştir.

Araştırmacılar, dikkate alınması gereken bazı önemli sınırlamalar olduğu konusunda uyarıda bulunuyor. Çalışma, kendi kendine teşhis konulan ve asemptomatik Covid-19 vakalarını yetersiz temsil edebilir, çünkü bunların kaydedilmesi pek olası değildir. Ayrıca, Covid-19 sonrası koşulların ciddiyetine veya uzunluğuna ve bunların diğer solunum yolu enfeksiyonlarıyla nasıl karşılaştırıldığına da bakılmamıştır.

Oxford Üniversitesi‘ndeki çalışmayı yöneten Prof. Paul Harrison şunları söyledi: “Covid-19 sonrası depresyon ve anksiyete tanılarının fazlalığının kısa süreli olması ve çocuklarda görülmemesi iyi bir haber. Ancak demans ve nöbetler gibi diğer bazı rahatsızlıkların Covid-19’dan iki yıl sonra bile daha fazla teşhis edilmeye devam etmesi endişe vericidir."

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…