Ruh Sağlığı Sorunlarınızın Olması Normal...
01:25:18
BQ.1.1 gibi COVID varyantları kış dalgası getirebilir…
Avrupa’daki yeni varyantlar önümüzdeki yılın başlarında yeni bir COVID-19 dalgası yaratacak mı?…
Dr. Hotez, ihmal edilen tropikal hastalıklar ve aşı geliştirme konularında uluslararası düzeyde tanınan bir hekim-bilim insanıdır. Texas Children’s CVD’nin eş direktörü olarak, dünya çapında yüz milyonlarca çocuğu ve yetişkini etkileyen kancalı kurt enfeksiyonu, şistozomiyazis, leishmaniasis, Chagas hastalığı ve SARS/MERS/SARS-2 koronavirüs hastalıkları için yeni aşılar geliştiren bir ekibe ve ürün geliştirme ortaklığına liderlik ederken, küresel olarak ve Amerika Birleşik Devletleri’nde aşılara erişimi savunmaktadır.
Dr. Hotez soruları cevaplıyor
S: Soru – C: Cevap
S: Sizin için her şey nasıl gidiyor?
C: Çok iyi. Hayat dolu dolu ve ilginç. Çılgınca ama dolu ve ilginç. Ama bu benim istemediğim bir şey değil. Beni endişelendiren şey, tüm stres faktörlerinin – COVID-19, borsa, enflasyon, Doğu Avrupa’daki nükleer felaket potansiyeli – insanlar üzerinde büyük bir zihinsel sağlık zararı yaratıyor olması. İnsanlara söylediğim şey, eğer üzgün ya da depresif hissediyorsanız ya da panik atak geçiriyorsanız, bunun olağanüstü bir zamanda yaşadığınız için normal bir tepki olduğudur. İnsanların bunu daha fazla duymaya ihtiyacı var.
Akıl sağlığı sorunları hâlâ damgalanıyor. İnsanlar bilmeli ki, sadece siz değilsiniz. Tüm bunlar olurken ruh sağlığı sorunlarınız olması normal ve bu iyi bir insan olduğunuz anlamına gelir. Bu, dünyanın içinde bulunduğu duruma verilen normal bir fizyolojik tepki.
S: Yakın zamanda helal aşınız Indovac’ın Endonezya’da onay aldığına dair iyi haberler aldınız. İşler bundan sonra nereye gidecek?
C: Tüm bunlar başladığında, dünyanın dört bir yanından sağlık bakanları ve bilim bakanlarından çılgınca telefonlar alıyorduk çünkü mRNA aşısının kendilerine gelmeyeceğini fark etmişlerdi. Soru şuydu: Aşı geliştirmek için yerel kapasiteleri varsa, geliştirmekte olduğumuz aşıyı transfer etmek için Texas Children’s ve Baylor College of Medicine‘de bizimle ortaklık kurabilirler miydi?
Bu, onların ilgisinin ve aynı zamanda kapasitelerinin olduğunu ve ne yaptıklarını bildiklerini bilmelerinin bir kombinasyonuydu. İsteyeceğiniz son şey, kalite kontrol veya kalite güvencesine çok dikkat etmeyen biriyle çalışmaktır. Çünkü iyi bir aşının bile kötü bir algı yüzünden raydan çıkması çok zaman almaz. Her zaman söylerim, eğer bir algı sorunu varsa iyi bir aşıyı raydan çıkarmak için fazla bir şey gerekmez. Bu yüzden mali amaçlarla değil ama kalite amacıyla durum tespiti yapmamız önemliydi.
Dört ülkeye kadar daralttık: Hindistan, Endonezya, Bangladeş ve Botsvana. Şu anda Hindistan’da Corbevax’ımız 75 milyon doz. Indovac ile bu rakam 20 milyon doz, ki bu heyecan verici çünkü bu vegan bir teknoloji. Helal olarak sertifikalandırılması önemliydi – ülkelerin inançları nedeniyle.
S: İnsanlar bu pandemiyi haftalarla ölçmek istediklerinde siz bunun yıllar süreceğini biliyor ve söylüyordunuz?
C: Birkaç nedenden dolayı uzun bir oyun oynuyoruz. Varyantların hızlı evrimi. Başkan Biden‘ın “60 Minutes" programında söylediklerine rağmen bu iş bitmedi. Bu sadece yeni bir Küçük Korku Dükkanı. Ve bu devam edecek.
Şunu unutmayın: COVID-19, 21. yüzyılın üçüncü büyük koronavirüs salgını/pandemisidir. 2002’de SARS, 2012’de MERS ve ardından COVID-19’u yaşadık. Doğa ana her yedi yılda bir yeni koronavirüs pandemileri yaratarak bize aklındakini söylüyor. Bu temelde, COVID-25 veya 26’yı ve ardından COVID-32 veya 33’ü beklemeliyiz. Her seferinde yeni bir aşı yapmaya çalışmaktan daha iyisini yapmamız gerekiyor. Asıl önemli olan evrensel bir koronavirüs aşısı geliştirmektir, böylece çok fazla endişelenmemize gerek kalmaz. Şimdiye kadar gördüklerimize dayanarak bunun mümkün olduğunu düşünüyorum.
S: Bu yüzden mi altyapı oluşturma konusunda uluslarla birlikte çalışıyorsunuz?
C: Evet ve şu anda tanımlandığı şekliyle aşı ekosistemlerinin kapsamının çok dar olduğunu kabul ediyoruz. Çok uluslu ilaç şirketlerine, Moderna’lara, Pfizer’lara ve GSK’lara çok fazla odaklanmış durumdayız. Ancak aşı eşitliğini sağlamanın en iyi yolu bu değil. Bu sadece insani bir kavram değil. Çünkü Delta varyantının geçen yıl Hindistan’da aşılanmamış bir nüfusta ortaya çıktığını biliyoruz. Omicron ise Güney Afrika’da aşılanmamış bir nüfusta ortaya çıktı.
Texas Children’s ve Baylor‘da yaptığımız şey, daha düşük gelirli aşı üreticilerini kucaklamak için ekosistemi daha iyi dengelemenin veya genişletmenin bir yolunu bulmaya çalışmaktır. Şu anda jeopolitik manzarada eksik olan şey bu. Çok uluslu şirketler şeytan ya da kötü adamlar değil. Dünyaya pek çok aşı sundular. Ancak daha fazla aşı eşitliği sağlamak için daha geniş veya sömürge anlayışından arındırılmış bir ekosisteme ihtiyacımız var.
S: Atlayan bir plak gibi konuşacağımdan endişe ediyorum ama dünyanın birbirine bağlılığı karşısında daha alçakgönüllü olmamız gerektiğini hissediyorum.
C: Gerçekten ilginç olan şey, bu yeni COVID varyantlarının ortaya çıkışını izlemek. Bu tıpkı kilometrelerce öteden bir trenin raylardan gelişini izlemek gibi. Ancak bu durumda tren Afrika kıtasında ve Asya’da başlıyor. Önce Batı Avrupa’ya, sonra da Birleşik Krallık’a gidiyor. Bu gerçekleştiğinde, sırada ne olduğunu biliyoruz: Boston ve New York. Ve Teksas’a geleceğini de biliyoruz.
Bir kalıbı tekrarlayıp duruyoruz. Şimdi bu yeni Omicron alt varyantlarıyla – ben bunlara Scrabble varyantları diyorum, çünkü bunlar Q, X ve B gibi yüksek değerli Scrabble harfleri. Şu anda özellikle Teksas’ta iyi bir konumdayız. Vakalar neredeyse tüm zamanların en düşük seviyesinde. Bu harika, ama tahmin edin ne oldu? İngiltere ve Fransa’da sayıları artan Scrabble varyantları beni endişelendiriyor. Kışa girerken neler olacağı ilginç olacak. Bence Ocak ayında, geçtiğimiz yıl ve ondan önceki kışta olduğu gibi yeni bir dalganın içinde olabiliriz. Bunu bu şekilde planlamalıyız.
S: İnsanların grip aşılarını atlaması konusunda da endişelerinizi dile getirdiniz.
C: Evet. Mesele şu ki, aşılarımızda hâlâ yetersiziz. Yeni bivalan aşı şu ana kadar sadece 11 milyon Amerikalıya ulaştı. Bu da aşı olabilecek nüfusun yüzde 4’ü demek. Yani insanlar bunu olmak için hevesle koşmuyor. Yürüyorlar. Kaiser Aile Vakfı’nın yaptığı yeni bir ankete göre Amerikalıların yüzde 30’u bunu almayı “planlıyor". Ve bu çok iyi değil.
Hâlâ yapılması gereken çok iş var. Grip aşısı ile birlikte, çocuklar bunu ya da COVID takviyesini olmuyor. Çok savunmasız bir nüfusumuz var. Ve bu yeni Scrabble kaçış varyantları konusunda endişeliyim. Orijinal soydan ziyade Scrabble varyantlarına daha çok benzeyen BA.5’e karşı güçlendirilmezseniz, bu yeniden başlamak gibi olur. Yani 20 yard çizgisinde topa vurmak gibi bir şey. PBS NewsHour‘a katıldım ve başkana bir basın toplantısı düzenleyerek bu desteklerin önemi hakkında konuşması çağrısında bulundum. Yükselmekte olan kötü bir ay var.
S: Üzerinde çalıştığınız şey için bir sonraki adımlar nelerdir?
C: İki adımda gerçekleşecek. Şu anda Corbevax ve potansiyel olarak Indovac’ın Scrabble varyantları da dahil olmak üzere yeni Omicron alt varyantlarını hedef alan iki değerlikli bir versiyonuna bakıyoruz. Bu birincisi. Buradan hareketle, aşının gerçekten evrensel bir versiyonunu nasıl geliştirebileceğimizi araştırıyoruz. Aşı bilimcilerimiz her zamanki gibi meşguller. Bu yüzden heyecan verici bir dönem ve bilim çok ilginç. Laboratuvar toplantıları ilginç ve tatmin edici.
Moleküler biyolojide, moleküler genetik devriminin başlangıcında, fizikçiler hala nicel biyolojinin nasıl yapılacağını düşünürken yazılmış ünlü bir kitap vardır. Hershey adında bir adam tarafından yazılmıştı ve adı “Daha Sonra Uyuyabiliriz" idi. Uyku çok önemli olmasına ve kendinize dikkat etmeniz gerekmesine rağmen, bazen aklıma bu başlık geliyor.
S: Laboratuvar neye benziyor? 7/24 çalışıyor mu?
C: Daha çok tutarlı bir şey, sadece insanlar her gün, her gün siperlerde çalışıyor. Çoğu zaman hafta sonları ve mesai saatleri dışında da orada oluyorlar. Ama hepsi orada dayanıyor. Herkes yorgun, stresli ve tükenmişlik potansiyeline sahip olsa da, orada kalmaya devam ediyorlar. Hepsi birer kahraman.