Renk Önemlidir...
Bir mekânın şekillenmesindeki etkisinden dolayı dekorasyonda renk, tasarımın en önemli parçalarındandır. Renklerin insan psikolojisini, hislerini direkt etkilediği bilinmektedir. Kullanım şekline ve yerine göre renkler amacına uygun kimlik kazandırır. Bu yazımızda yüzeysel olarak konu ettiğim dekorasyonda renk kullanımının birçok bahsedilmesi gereken detayları olduğunu hatırlatmak isterim. Bunları ileriki günlerde mekânsal boyutta ele alarak paylaşacağım.
Renklerin etkisi kişiden kişiye veya kültürden kültüre değişmekle birlikte renklerle çok neşeli veya çok dramatik bir ortam hissettirmek mümkündür. Bu yüzden, filmlerde mekânlardaki görsel efekt olarak hisler, ağırlıklı olarak renklerle sağlanır.
Dekorasyon çalışmalarımda en çok karşılaştığım şey insanların çok sevdikleri renkleri çarpıcı olacağı için kullanmaktan kaçınmaları olmuştur – tabii çarpıcılıktan kasıt aslında başkalarının beğenisini alamamak olarak değerlendirilmelidir. Renk tercihlerimizden veya baskın renk kullanımından kaçınmak yerine sevdiğimiz her rengi dekorasyon ortamında doğru oranda kullanmaya dikkat etmeliyiz. Ancak bu vesileyle kişiye özel ortamlar elde etmek mümkün olabilmektedir. Bunun dışında renkler doğru kullanılmazsa en sevdiğimiz renk bile yorucu ve itici bir ortam oluşturabilir. Bu yüzden renkler, mekânlarda amacına yönelik coşku veya dinginlik sağlamaları değerlendirilerek kullanılmalıdır. Unutulmamalıdır ki, mekânda konforun yarısı renkler sayesinde sağlanır.
Renk, günlük hayatımıza kıyafet ve mobilya sektöründe moda olarak karışmaktadır. Özellikle bu iki sektörde ürün satışı gerçekleştirilebilmesi için muhakkak her sezon renk ve model değişikliği yapılır. Renk değişikliği her tasarım sektöründe olduğu gibi dekorasyon sektöründe de üretim yapan firmaların ayakta kalabilmesi için gerekli bir çabadır. Eskimesi uzun yıllara dayanan mobilyaların psikolojik olarak eskimiş ve değiştirilmesi gerektiği algısı yenilenen renk ve görüntülerle sağlanır.
Renk değişikliği, genelde tasarımcıdan kullanıcıya yansımakla birlikte araştırma sonuçları tercih edilen renklere de dikkat edilerek belirlenir. Bilindiği gibi tüm renkler ve yansıttıkları psikolojik etkileri üç renk karışımından elde edilmektedir. Renklerin etkileri hakkında detaylı bilgileri renklere devam yazılarımda paylaşacağım. O yüzden şimdilik bu üç ana renk hakkında genel bilgileri paylaşıyorum. Sarı, Kırmızı ve mavi.
Sarı renk; güneşin renklerinden olduğu için sıcak renk olarak adlandırılır. Dikkat çeken renk olarak estetik kullanım dışında tehlike işareti olarak kullanılır. Dekorasyonda özellikle eğitim alanlarında tercih edilmesi uygundur çünkü zihni uyanık tutan bir renktir. Bu yüzden yatak odasında kullanılması önerilmez.
Kırmızı renk ve sarı ile kırmızı arasındaki tüm renkler sıcak renk olarak adlandırılır. Güneşin renkleridir. Kırmızı, insanların üzerinde en çarpıcı etkiyi oluşturduğu için estetik kullanım dışında dikkat çekmesi istenen yerlerde tercih edilir. Trafikteki dur işareti ilk aklımıza gelen dikkat işaretidir. Duygularımızın coşkusunu ve canlılığını ifade eder. Baskın ve çarpıcı bir renk olduğu için kırmızının dekorasyonda yoğun kullanım yerine belirli alanlarda veya noktalarda kullanılması tercih edilir.
Mavi renk ve mavi ile kırmızı arasındaki tüm tonlar soğuk renk sınıfındadır. Bembeyaz karın içinde hissedilen mavi gölge soğukluk ifadesi anlamında belki tarif için uygun olabilir. Dinlendirici etkisi vardır. Çok önemli bir özellik olarak belirtebileceğimiz şekilde iştah kapatıcı bir renk olarak bilinir. Bu yüzden ev dekorasyonunda mutfakta ya da yemek odasında tercih edilmesi yerinde bir seçim olacağı gibi restoran ortamlarında tercih edilmemesi gereken renktir. Yaratıcılığı etkilediği bilinir. Dekorasyonda genellikle iş yerlerinde veya yaratıcılığı etkilemesi istenen ortamlarda, evlerde özellikle yatak odalarında tercih edilir. Işığı yutan bir renk olduğu için aydınlık yerlerde tercih edilmelidir.
Renkleri tarif etmek için ton, tür, doygunluk gibi değerlerden bahsederek tanımlamaya çalışırız. Mekân dekorasyonumuzda seçtiğimiz renkleri bu değerlere göre yan yana getiririz. Fakat hatırlatmak isterim ki, rengi doğru kullanmak kadar renklerle elde etmeye çalıştığımız etkiyi yakalayabilmemiz için doğru ışıklandırmaya da dikkat etmeliyiz. Doğru ışıklandırma kullanılmazsa renklerin amaçlanan şekilde kullanılmasının değeri kaybolur.
Y. İçmimar
Nur Tuluğ ÜNAL