Dünya'daki Yaşamın Kökenine Dair Soruları Gündeme Getirdi...
00:29:18
Denizin Yaklaşık 4000 Metre Altında Bulunan ‘Karanlık Oksijen’ Nedir?
Deniz seviyesinin yaklaşık 4.000 metre altındaki derin okyanusta bulunan ‘karanlık’ oksijen, yaşamın kökeni hakkında bilgi sağlayabilir. Bilim insanları Pasifik Okyanusu’nun 13.100 metre derinliğinde ‘karanlık’ oksijen keşfederek derin denizlerdeki oksijen üretimine ilişkin inançlara meydan okudu…
Okyanus bilimci Andrew Sweetman, uzak Pasifik Okyanusu’nda garip bir fenomenle karşılaştı. Başlangıçta izleme ekipmanının arızalı olduğunu düşündü. CNN‘in haberine göre, sensörleri 13.100 metre derinlikteki deniz tabanında güneş ışığı olmadan oksijen üretildiğini gösterdi.
Profesör Sweetman öğrencilerine sensörleri test için üreticiye iade etmeleri talimatını verdi çünkü sensörler “anlamsız" sesler çıkarıyordu. Ancak üretici, sensörlerin doğru çalıştığını ve kalibre edildiğini sürekli olarak teyit etti.
Sweetman, potansiyel bir madencilik alanındaki deniz biyoçeşitliliğini değerlendirirken beklenmedik bir şekilde deniz tabanında “karanlık" oksijen üretildiğini gözlemledi. Bu alan polimetalik nodüller içermektedir. Yayında, bunların milyonlarca yıl boyunca kabuk parçaları, kalamar gagaları ve köpekbalığı dişlerini içeren kimyasal süreçlerle oluştuğu belirtildi.
Bitkiler, planktonlar ve algler gibi fotosentetik organizmalar oksijen üretmek için güneş ışığını kullanır. Daha sonra okyanusun derinliklerine doğru döngüye girer. Daha önceki derin deniz çalışmaları, buradaki organizmaların sadece oksijen tükettiğini ve oksijen üretmediğini göstermişti.
Ancak Sweetman‘ın ekibinin son araştırması bu inanca meydan okuyarak fotosentez olmadan oksijen üretimini buldu. Sweetman, bu tür beklenmedik bulguların dikkatli bir değerlendirme gerektirdiğini belirtti.
2013’teki ilk deney Sweetman‘ı deniz tabanında oksijen üretildiğine ikna etmedi. Ancak 2021 yılında, aynı sonucu veren yedek bir yöntem kullanarak, orada gerçekten oksijen üretildiğini fark etti ve daha fazla araştırmaya karar verdi.
Yaşamın kökeni
Sweetman, okyanus tabanındaki oksijen üretimini anlamanın yaşamın kökenine dair içgörüler sağlayabileceğini belirtti. Sweetman, yaşamın derin deniz hidrotermal bacalarında evrimleşmiş olabileceğini kaydetti. CNN‘in aktardığına göre, deniz suyu elektrolizinin derin denizlerde oksijen üretebildiğini keşfetmek, Dünya’da yaşamın nasıl başladığına dair yeni perspektifler sunabilir.
“Umarım bu inanılmaz bir şeyin başlangıcı olur" diye ekledi.