07:30.00
Deprem Elbette Bir Gün Olacaktır, Her Yerde Her Zaman Olabilir. Önlem Almak Gerekir Ama Panik Halinde Değil, Toplumu Ürküterek Değil. Buna Hakkınız Yok, Çünkü Elinizde Kesin Bilgi Yok!..

Koskoca memleket emekli bir adam ve son dönemlerde hiç bir araştırma yapmadan sadece yurtdışı kaynaklara bakarak tahminlerde bulunan bir kaç ‘bilimsel mirasyedi’ insanın önderliğinde İstanbul’da deprem konusunda vaziyet almaya çalışıyor….

Aslına bakarsanız bu ‘bilimsel mirasyediler’ çeyrek asırdır İstanbullulara adeta kâbusu yaşatıyorlar…

Bir şey bildiklerinden olsa tamam diyeceğiz. Sadece eskiye ve bir emekliye bakarak tahminde bulunuyorlar…

Halka, ekranda geçmiş depremlere dair anlattıklarının çoğu masal kıvamında…

İstanbul’un kerpiç evler dönemindeki yıkımlardan dem vuruyorlar. Günümüzle ilgili akla ziyan mukayeseler yapıyorlar…

Gezegende bu tür tahminlerde bulunacak ciddi bir bilim insanı bulmak epey zor iş…

Ama bizdekiler kaç dakika süreceğini bile oturdukları koltukta çok havalı bir şekilde aktarabilme cüretini gösterebiliyorlar…

Bunlar deprem mühendisi mi korku mühendisi mi orası hiç belli değil…

Size susun diyecek halimiz yok ama şu anki durumunuz üfürükçülükten öteye değil, haberiniz olsun…

Vatandaş olarak önerimiz en azından bilimsel anlamda haddinizi aşmamanız…

Hiç utanıp sıkılmıyor musunuz 86 yaşındaki emekli bir adamın çeyrek asır önce yaptığı araştırmanın arkasına 7/24 saklanmaya?..

Bilim için bu çok uzun bir süre değil mi?..

Madem bu kadar havalısınız, dünyada tanınan simalarsınız, bir denizaltı daha indiremiyor musunuz denizin dibine?..

Bunları beceremiyorsunuz ama körlerle sağırlar birbirini ağırlar tarzında televizyon programları yapmayı gayet iyi beceriyorsunuz…

Fırsat bu fırsat toplumu korkutarak bu işi yaptıralım diyorsunuz belki ama büyük hata yapıyorsunuz…

Birilerini ürkütecekseniz idarecilere yüklenin, toplumu rahat bırakın!..

Vatandaşın yapabilecekleri çok çok sınırlı…

Ama yarattığınız kaosun çapı çok büyük…

Bu işin rant ekonomisine dönüşmesine ramak kaldı…

Biz Türk’ler inşaat işlerini de çok severiz – bilirsiniz…

Konu oralara gelir dayanırsa bu işin vebali de sizlerdedir aklınızda bulunsun…

Soru:
Hayatınızın bilim dışındaki kısmına biraz değinecek olursak, Vietnam’da doğdunuz ve belli ki bunun üzerinizde bir etkisi oldu. Bir süre bilimi bıraktığınızı ve insanlara yardım etmek için Kalküta’ya, Hindistan’a gittiğinizi söylediniz. Katolik okuluna da gitmişsiniz. Kendinizi dindar bir insan olarak görüyor musunuz?

Cevap:
Çok dindarım, evet. Bu konuyla çok ilgiliyim. Zamanımın çoğunu bu alanda geçiriyorum. Teolojiyi kullanıyorum.

Soru:
Roma Katoliği mi?

Cevap:
Evet. Teoloji yaptım, bu konuda yayımlanmış bir kitabım var. Bu alanda çok fazla ders veriyorum.

Soru:
Bunun biliminize ya da kariyer gelişiminize yardımcı olduğunu düşünüyor musunuz?

Cevap:
Hayır.

Bu söyleşideki cevaplar kime ait birazdan okuyacaksınız…

Bahsedilen adam bilimi bırakıp tarikatlara katılıyor. Olabilir…

Herkes hayatını istediği gibi yaşar…

Bizi hiç ilgilendirmez, hele ki koyu bir katolikten bahsediyorsak…

İyi de içeride din ve din adamlarına bu kadar atıp tutan onları cahil gören bir zihniyet nasıl oluyor da bu adamı yere göğe sığdıramayıp onun üzerinden çeyrek asırdır toplumu ürkütebiliyor?

Yukarıdaki kısa söyleşideki kişi deprem konusunda bizim ekranlarımızda sıkça sahne alan bir kaç uzmanın dilinden düşürmediği Xavier Le Pichon…

Evet, adam bildiğiniz emekli ve 86 yaşında…

Ve artık bilimden ziyade öteki dünya işleriyle meşgul…

Zaten internette adını yazarak son bir yıla ait arama yaparsanız Türkçe – Türkiye ile ilgili – dışında bir veriye, bilimle ilgili bir haberine ulaşmanız çok zor…

Xavier Le Pichon, yerkabuğundaki levhaların hareketine ilişkin kapsamlı modeliyle levha tektoniği ve kıtaların kayması teorilerinin kesin olarak doğrulanmasını sağlayan Fransız jeofizikçidir. Doğru…

Xavier Le Pichon‘un “Yer Sistemleri Bilimleri" kavramına yaptığı katkılar hem jeologlar hem de genel kamuoyu için önemli olmuştur. Fransa’da ve birçok uluslararası programda deniz jeolojisinin gelişmesindeki öncü rolü, matematik, jeofizik ve jeolojiyi birleştirme yeteneği ile birlikte, yer bilimlerinde yetenekli genç araştırmacıların mükemmel ekip çalışmasının ve rehberliğinin temelini oluşturmuştur. Doğru…

Xavier Le Pichon çalışmalarından dolayı aralarında Amerikan Jeofizik Birliği Maurice Ewing Madalyası, Londra Jeoloji Derneği Wollaston Madalyası, Fransız Bilimler Akademisi üyeliği ve (ABD) Ulusal Bilimler Akademisi‘ne yabancı üye olarak seçilmenin de bulunduğu çok sayıda prestijli ödül almıştır. Doğru…

İyi de beyler, Xavier Le Pichon yaşamı boyunca koyu dindar bir katolik olmuştur ve 2003 yılından bu yana, ailesiyle birlikte, sevdikleri bir akıl hastasına bakan ailelerin inzivaya çekilmesini sağlamak amacıyla kurulmasına yardımcı olduğu bir toplulukta – tarikat – yaşamaktadır.

Bundan önce, yaklaşık otuz yıl boyunca, o ve eşi altı çocuklarını zihinsel engelli insanlara odaklanan orijinal Fransız L’Arche topluluğunda büyütmüşlerdir…

Bu topluluğun evlerine, Nuh’un Gemisi‘nde olduğu gibi Fransızca “Ark" anlamına gelen “L’Arche" adı verilmiş…

Yani kişinin artık pek bilimle ilgisi falan kalmamıştır…

Adam 2003 yılında kendini emekliye ayırmış, sene olmuş 2023…

Geçmişte yapılanlara hiç bir ‘yeni’ katkınız – deprem hakkında – olmadan daha ne kadar zaman bu kişinin bilimsel mirasını yemeyi düşünüyorsunuz acaba?..

Vatandaş Önerisi: Korku mühendisliğini bırakıp yapabiliyorsanız bilim yapmayı deneyin…

Olası İstanbul depremi hakkında gün geçtikçe damping uygulamaya başladığınızı düşünebilen beyinler farkında…

Ekranlarda popüler bilim kıvamında hikayeler, anekdotlar vb. toplum için elbette iyi ve olumlu şeylerdir ama bir metropolün deprem riskinden bahsederken biraz daha ciddi olmak gerekir…

Son olarak yöneticilerin de konuya sadece tek bir tarafın penceresinden bakanları kendilerine kılavuz edinmesi izaha muhtaç bir durumdur.

Vatandaş Bilimi – 6 Mart 2023