e-BİLGİ, e-SAĞLIK

Dünyanın En Büyük Salgını Olacak

dunyanin-en-buyuk-salgini-olacak

Sosyo-Ekonomik Faktörlerin Önemi...

00:53:04

Çocukluk çağı diyabetinin 40 yıldan kısa bir süre içinde %60’tan fazla artması bekleniyor…
CDC tarafından hazırlanan üzücü bir istatistiksel model, halk sağlığı “salgınının" gelecekteki boyutunu ortaya koyuyor…

Halk sağlığı sorunları arasında diyabet, sağlık sistemleri için hem en yaygın hem de en maliyetli olanlardan biridir: Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine (CDC) göre Amerikalıların yüzde 11,3’ü diyabet hastasıdır. Düzenleyiciler ve büyük ölçüde özel olan Amerikan sağlık sistemi, özellikle 65 yaş altı insanlar için insülin maliyetlerini kontrol etmekte yetersiz kalmış durumda. Diyabetin Amerikan yaşam süresine ve yaşam kalitesine verdiği zarar şaşırtıcıdır ve krizin tedavi edilebilir olduğuna dair umutlara rağmen, veriler durumun tam tersi yönde seyrettiğini göstermektedir. Aslında, CDC’nin yakın tarihli bir raporu, çocukluk çağı diyabet oranlarının o kadar hızlı arttığını ortaya koymaktadır ki, 2060 yılına kadar %60 oranında artması beklenmektedir.

CDC tarafından oluşturulan matematiksel bir modele göre, mevcut eğilimler devam ettiği sürece 2017 yılında 213.000 olan diyabetli genç sayısı 2060 yılında 239.000’e yükselecektir. Görülme sıklığı 2017’de gözlemlendiği gibi sabit kalacaktır. Bu, tip 1 diyabet için yüzde 3’lük ve tip 2 diyabet için yüzde 69’luk bir artışı içermektedir. Ayrıca, 2002’den 2017’ye kadar olan dönemde gözlemlenen eğilimlerin devam etmesi halinde büyümenin daha da büyük olacağı öngörülmektedir: 306.000’i tip 1 diyabet ve 220.000’i tip 2 diyabet olmak üzere 526.000 genç diyabet hastası olacaktır.

Yazarlar, “Her iki senaryoda da, tip 2 diyabet prevalansındaki ırksal ve etnik eşitsizliklerin önemli ölçüde artması ve en yüksek prevalansın İspanyol olmayan Siyah gençler arasında görülmesi beklenmektedir" diye eklemektedir.

Dünya Sağlık Örgütü‘ne (WHO) göre, 2014 yılında 422 milyon diyabet hastası vardı ve bu sayı 1980 yılında teşhis edilen 108 milyon kişinin neredeyse dört katıydı. Pankreas yeterli insülin üretmediğinde veya kan insülini düzgün bir şekilde kullanamadığında, insanlarda hiperglisemi olarak bilinen bir hastalıkla birlikte yüksek kan şekeri seviyesi gelişir. Günümüzde kalp krizi, böbrek yetmezliği, felç, körlük ve alt ekstremite ampütasyonunun başlıca nedenlerinden biri olmaya devam etmektedir.

San Diego’dan beslenme psikiyatristi Dr. Sheldon Zablow, bu durumun ciddi bir endişe kaynağı olduğunu çünkü gençlerin gelecekteki fiziksel ve ruhsal sağlıkları üzerinde ek stres yarattığını, ayrıca ailelerine ve topluma ek sağlık maliyetleri getirdiğini söyledi.

Zablow bir e-postada, “Ebeveynlerin, kendileri ve çocukları için mevcut olan sınırlı seçeneklerin suçlusu olmadıklarını anlamak önemlidir" dedi. “Tüm ebeveynler için, bir yandan çalışırken bir yandan da bir ya da daha fazla çocuğa bakmak ve diğer tüm günlük kişisel ve duygusal gereklilikleri yerine getirmek bir mücadeledir."

Zablow, uygun fiyatlı kreşlerin aileler için büyük bir fark yaratabileceğini de sözlerine ekledi.

Zablow, “Sadece birkaç saat, haftada en az bir gün, gıda alışverişi ve hazırlığına izin vermek için," dedi. “Ebeveyn – ve büyükanne-büyükbaba – kooperatifleri, diğer ebeveynler çocuklara bakarken daha sağlıklı gıda satın alma ve hazırlama konusunda karşılıklı işbirliği için minimum mali destekle başlatılabilir."

“Diyabezite’ salgını (obezite ve tip 2 diyabet) muhtemelen insanlık tarihindeki en büyük salgın olacaktır."

Zablow, “Ebeveynlere öğretilmesi gereken önemli bir teknik, kan şekeri seviyelerinin normale dönmesini sağlamak için gıda alım saatlerinin nasıl sınırlandırılacağıdır" diye ekledi. “Kan şekerini hızla yükselten yüksek glisemik gıdalarla atıştırma sınırlandırılmalı ve ebeveynlere gıdaların glisemik yük skalasında nereye düştüğü öğretilmelidir."

Zablow, elbette tüm bunlarda sosyo-ekonomik faktörlerin büyük rol oynadığını belirtti.

Zablow, “Kilo alımını ve diyabetin komplikasyonlarını azaltmak için en iyi müdahaleler, sağlık hizmetlerine erişimi iyileştiren programların geliştirilmesi, ruh sağlığı tedavisi, daha çeşitli gıda seçenekleri ve B vitamini takviyesidir" dedi. “İşlenmiş gıdalar, doğal besin maddelerini ortadan kaldıran ve bunların yerine verimli bir şekilde kullanılamayan yapay besin maddelerini koyan seri üretim ile ucuza mal olmaktadır. Kilo alma ve diyabet tehlikelerini azaltmak için düşük maliyetli özel bir müdahale, işlenmiş gıda diyetlerindeki besin eksikliğini telafi etmek için günlük minimum B12 ve folat gereksinimi olan her çocuğa sunulmalıdır."

2017 yılında Clinical Diabetes and Endocrinology dergisinde yayımlanan bir makalede “‘Diyabezite’ salgınının – obezite ve tip 2 diyabet – insanlık tarihindeki en büyük salgın olma ihtimali yüksektir" denilmektedir. “Diyabetin küresel bir halk sağlığı sorunu olarak ciddi şekilde küçümsendiğini ve dünyanın artık tip 2 diyabetin ‘yükselişini ve artışını’ görmezden gelemeyeceğini" ekleyen yazarlar, diyabetteki yükselişe neden olan faktörlerin daha iyi anlaşılması gerektiğini savundu. Bilim insanları, sağlıklı yaşam tarzı seçimlerini teşvik etmenin yanı sıra genetik yatkınlıkları, rahim içi çevrenin oynadığı rolü ve diyabet salgınını körükleyen nesiller arası döngüleri kırmayı inceliyor.

Yazarlar, “Tarih önemli dersler veriyor ve Hollanda Kış Açlığı ve Çin kıtlıkları gibi büyük felaket olaylarından alınacak dersler var" diye yazıyor. “Çin kıtlığı, onlarca yıl sonra diyabet ‘çığı’ olarak görülebilecek olayın tetikleyicisi olmuş olabilir. Salgının itici güçleri gerçekten de genler ve çevredir, ancak şimdi bunlara zararlı erken yaşam olayları da eklenmiştir."

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…
error: İçerik korunmaktadır !!