15:06:51

Connecticut’lı bir baba, ormanlık arka bahçesinde çalıları temizlerken enfekte bir sivrisinek tarafından ısırıldıktan beş yıl sonra Pazartesi günü hayatını kaybetti. 49 yaşındaki Richard Pawuski, geçtiğimiz ay New York Eyaleti’nde yaklaşık on yıl sonra ilk kez ölümle sonuçlanan ve sağlık yetkililerini şaşkına çeviren şaşırtıcı bir canlanmaya işaret eden ölümcül bir hastalık olan Doğu at ensefalitinin (EEE) komplikasyonları nedeniyle hayatını kaybetti.

Sivrisinek kaynaklı hastalık, beyni hedef alan, hızlı fiziksel bozulmaya ve ömür boyu sakatlıklara neden olan nadir ancak “şiddetli” bir hastalıktır – eğer önce sizi öldürmezse.

Kederli kızı 18 yaşındaki Amellia Pawulski The Post‘a yaptığı açıklamada “Hayatınızın göz açıp kapayıncaya kadar değişebileceğini söylerken şaka yapmıyorum, çünkü bize olan buydu” dedi.

Amellia, Richard‘ın, doktorların kendisi için yapılabilecek “başka bir şey olmadığını” trajik bir şekilde tespit etmeleri üzerine bakımevine yatırılmasından bir hafta sonra, Pazartesi günü saat 02:30’da öldüğünü söyledi.

Nihayetinde, kalbindeki bakteriyel enfeksiyon, kötüleşen karaciğer ve travmatik beyin hasarı gibi EEE kaynaklı diğer rahatsızlıklarıyla birleştiğinde tedavisi çok zor olan bir stafilokok enfeksiyonu olan Metisiline dirençli Staphylococcus aureus’a yenik düştü.

Richard, Ağustos 2019’da ailenin yemyeşil, ormanlık Colchester arka bahçesinde bahçe işi yaptıktan sonra aniden hastalandı. Yeni bir sivrisinek ısırığı bulduktan sadece bir gün sonra Richard şiddetli baş ağrılarından şikayet etti ve sarı safra kusmaya başladı.

Richard beynindeki şişliği indirmek için acilen ameliyata alındı, ancak ameliyatla ilgili komplikasyonlar durumu daha da kötüleştirdi ve Polonyalı göçmeni iki ay boyunca komada bıraktı.

Doktorlar başlangıçta böyle ani bir kötüleşmeye neyin sebep olabileceği konusunda şaşkındı -kanserden kurtulan ve diyabet hastası olan Richard, alkol ve sigara içmeyi reddedecek kadar sağlık konusunda bilinçliydi.

Eyalette başka EEE vakaları ortaya çıkmaya başlayana kadar doktorlar Richard‘ın da virüsün kurbanı olabileceğini fark etmedi. O yıl Connecticut’ta toplam dört vaka görülmüştü -o zamanlar Richard, ilk salgını zar zor atlatmasına rağmen hayatta kalan tek kişi olarak övülüyordu.

Genç babaya başlangıçta ölümcül bir prognoz verilmiş, Amellia ve annesi Margaret‘i onu yaşam desteği ile hayatta tutmak ya da fişi çekmek gibi zor bir seçimle karşı karşıya bırakmıştı. Doktorlar beynindeki hasarın bir daha asla eskisi gibi olamayacağı konusunda uyarmışlardı.

Onu henüz bakımevine yerleştirmişlerdi ve Richard‘ın da isteyeceğine inandıkları yürek parçalayıcı ikinci seçeneğe karar vermişlerdi ki, aniden komadan uyandı ve konuşmaya başladı.

Ancak bu mucize kısa sürdü. Richard son beş yılını travmatik beyin hasarı, karaciğer ve böbrek komplikasyonları, nöbetler ve diğer yorucu hastalıkların yanı sıra rutin zatürre nöbetleri geçirirken hastaneler ve bakımevleri arasında mekik dokuyarak geçirdi.

Zihinsel durumu ciddi şekilde etkilendi –Richard bazı günler hangi yılda olduğunun ya da nerede olduğunun farkında değildi. Neyse ki ölümünden önceki günlerde karısına ve kızına onları sevdiğini söyleyecek kadar aklı başındaydı.

“Bu çok zor. Burada çok fazla akrabamız yok,” diyen Margaret gözyaşları içinde The Post‘a yaptığı açıklamada, bu stresin ulus ötesi ilişkilerini çok zorladığını da sözlerine ekledi.

“Her zaman olumlu yönden bakmaya çalışırdı. İnsanların ‘Günün nasıl geçiyor?’ diye sorduklarını hatırlıyorum. O da şöyle derdi: ‘Günüm harika geçiyor. Uyandım. Kendi başıma nefes alabiliyorum. Kendi kendime konuşabiliyorum. Kendi başıma tuvalete gidebiliyorum. Üzülmek için hiçbir nedenim yok.”

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine göre EEE vakalarının yaklaşık %30’u ölümcüldür.

Enfekte sivrisinekler tarafından insanlara bulaştırılan nadir ancak ciddi bir hastalıktır ve ABD’de görülen dang humması ve Batı Nil virüsü gibi sivrisinek kaynaklı diğer hastalıklarla bazı benzerlikler taşımaktadır.

Weill Cornell Medicine ve NewYork-Presbyterian Hastanesi bulaşıcı hastalıklar şefi Dr. Roy Gulick The Post‘a yaptığı açıklamada, “Bu hastalığın hepsinden daha ağır olduğu düşünülüyor” dedi.

Ölümcül New York vakası ve New Hampshire’daki bir başka vaka da dahil olmak üzere bu yıl ABD genelinde en az 10 EEE vakası teyit edildi ve bu da önceki yıllara kıyasla tüyler ürpertici bir artışa işaret ediyor.

Eyaletin 2015’ten bu yana teyit edilen ilk insan EEE vakası olan kimliği açıklanmayan Ulster County hastasına 20 Eylül’de Sağlık Bakanlığı‘nın Wadsworth Merkezi tarafından teşhis konuldu.

Virüs özellikle Empire State’te yükselişte -eyalet yetkilileri bu hafta Suffolk County de dahil olmak üzere en az 15 ilçede enfekte sivrisineklerin bulunduğunu, önceki yıllarda sadece iki veya üç ilçede bulunduğunu söyledi.

Artışın nedeni de tam bir muamma.

“Genellikle ara sıra görülüyor ve nedeni belli değil. Bir yıl diğerinden daha fazla görüyoruz” diyen Gulick, sağlık departmanının sivrisinek havuzlarını ve enfekte atları izlediğini, bunların da böceklerin başlıca hedefleri olduğunu sözlerine ekledi.

“Bu yıl hem sivrisinek havuzlarında pozitif testler yapıldı hem de atlarda pozitif testler yapıldı, dolayısıyla bu virüsün varlığı önceki yıllarda gördüğümüzden daha fazla. Vakalar New York’un dört bir yanına dağılmış durumda -insanların buna gerçekten dikkat etmesi ve sivrisinek ısırıklarından kaçınmak için ellerinden gelen her şeyi yapması gerekiyor.”

Gulick‘e göre, hastalığın yükselişinde bir umut ışığı var: yaklaşan kış sivrisinekleri yok edecek ve önümüzdeki bahara kadar tehdidi sona erdirecek.

“Tipik olarak, en yoğun enfeksiyonlar Ağustos ve Eylül aylarında görülür ve sivrisinekleri tamamen öldürmek için dondurucu soğukların birkaç gün sürmesi gerekir. Dolayısıyla sonbahara yeni girmiş ve sıcaklıklar düşüyor olsa da, insanlar hâlâ sivrisinek ısırığı riski altındadır.”

Bu arada bulaşıcı hastalıklar uzmanı, insanları açık havada ve sivrisineklerin bulunabileceği herhangi bir yerde yürüyüş yaparken dikkatli olmaya çağırdı.

Gulick, Triple E için önleyici bir aşı bulunmadığını, bu nedenle uzun kollu ve pantolon giymenin yanı sıra sivrisinek kovucu sprey kullanmanın şart olduğunu söyledi.

Alacakaranlıkta dışarıda bulunmaktan kaçınmak da sivrisineklerle karşılaşma olasılığını azaltmanın kolay bir yoludur ve sivrisineklerin üreme alanlarını ortadan kaldırmak için kovalarda ve kuş banyolarında toplananlar gibi durgun suları atmak gerekir.

Gulick, “Bu insanları korkutmak için değil, ancak insanların bunu gerçekten ciddiye almaları ve sivrisinek ısırıklarını önlemek için ellerinden geleni yapmaları gerekiyor” dedi.

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…