15:57:48

Gazım Neden Bu Kadar Kötü Kokuyor Sorusunun Cevapları

Sindirim sisteminizdeki gaz, normal sindirim sürecinin bir parçasıdır. Geğirerek ya da gaz çıkararak (flatus) fazla gazdan kurtulmak da normaldir. Gaz sıkışmışsa veya sindirim sisteminizde iyi hareket etmiyorsa gaz ağrısı oluşabilir. Gaz veya gaz ağrısında artış, gaz üretme olasılığı daha yüksek olan yiyeceklerin tüketilmesinden kaynaklanabilir. Genellikle, yeme alışkanlıklarındaki nispeten basit değişiklikler rahatsız edici gazı azaltabilir. İrritabl bağırsak sendromu veya çölyak hastalığı gibi bazı sindirim sistemi bozuklukları, diğer belirti ve semptomlara ek olarak gaz veya gaz ağrısında artışa neden olabilir…

Cinsiyet, diyet ve uçak yolculukları rol oynayabilir.

Kadınlarda gaz daha fazla sülfür içerme eğilimindedir ve uçuşlarda olduğu gibi yüksek irtifalar gaz hacminin artmasına neden olabilir.

Soru: Diyetin ne sıklıkta gaz çıkardığımızı ve nasıl koktuğunu etkileyebileceğini duydum. Kötü kokulu gaza başka ne sebep olur? Ve ne kadar yellenme normaldir?

Cevap: Kötü kokulu gaz büyük ölçüde ne yediğimizin ve bunun vücudumuz ve mikrobiyomumuz tarafından nasıl işlendiğinin bir fonksiyonudur. Örneğin, 1971 yılında Gut dergisinde yayımlanan bir çalışmada, fasulye içeren yüksek lifli bir diyet uygulayanların, lif kısıtlı bir diyet uygulayanların neredeyse iki katı oranında gaz ürettiği ölçülmüştür – tam olarak söylemek gerekirse, saatte ortalama 49,4 mililitreye karşılık saatte 26,7 mililitre.

Kendinizin – ya da sevdiğiniz bir arkadaşınızın – herkesten daha sık gaz çıkardığını düşünüyorsanız, bunu günde ortalama 10 kez yaptığımızı bilin – ancak günde 20 kez dahi normal aralıkta olacaktır. Ve bilim insanları, ister yaşlı ister genç olalım benzer oranda gaz çıkardığımızı gözlemlemişlerdir.

Bağırsak gazının yüzde doksan dokuzu nitrojen, oksijen, hidrojen, karbondioksit ve metandan oluşur. Bu gazlar kokusuzdur; hidrojen sülfür gibi sülfür içeren yüzde 1’lik kısım ise herkesin hayatını mahveder. Kolonlarımızdaki bakteriler yiyeceklerimizi metabolize ederken bu sülfür içeren gazları üretebilirler.

Yaklaşan bir iş konferansı ya da özel biriyle rahat bir ortamda buluşma gibi durumlarda basit bir çözüme ihtiyacınız varsa bizmut subsalisilat (Pepto-Bismol) alın. Bağırsaklardaki sülfür gazlarının yüzde 95’inden fazlasını nötralize ettiği ve şişkinlik semptomlarını azalttığı gösterilmekle kalmayıp, aynı zamanda gezgin ishalini de önleyebilir. Düzenli olarak uzun süreli kullanmanız halinde salisilat toksisitesi ile ilgili bazı endişeler vardır, ancak sosyal rahatsızlığınızı hafifletmek için bir veya iki günlüğüne ihtiyacınız varsa, elbette, önceden günde dört kez ağızdan 524 miligram alın.

Hangi yiyecekler aşırı gaza neden olabilir?

Belki de arkadaşlarınız ve düşmanlarınız daha uzun vadeli bir çözüme ihtiyacınız olduğunu ima etmişlerdir. Bu durumda, diyetinizde optimizasyon söz konusu olabilir.

Bazı nişastalar insan vücudu tarafından iyi sindirilemez ve kolona giderek burada fermente olur ve kötü kokulu gaz üretme riski taşır. Yetişkinlerin yaklaşık üçte biri süt ürünlerinde bulunan bir disakkarit olan laktozu yeterince ememez.

Diğer suçlular ise fasulye, brokoli ve Brüksel lahanası gibi turpgiller, soğan, mantar ve hatta sarımsak gibi rafinoz ailesinden gıdalardır. Bu gıdaların rahatsız edici şişkinliği tetiklediğini fark ederseniz, muhtemelen alfa-galaktosidaz içeren reçetesiz bir ilaç almaya iyi yanıt verebilirsiniz. Bu ilaç, insanların normalde üretmediği ve bu gıdaları parçalayabilen bir enzim içerir. Kayıtlı bir diyetisyenle kısa bir süre için düşük FODMAP diyeti gibi özel bir diyet denemek de yararlı olabilir.

Erkekler kadınlardan daha mı fazla gaz çıkarır?

Şişkinlik kimseye karşı ayrımcılık yapmaz. Erkeklerin kadınlardan daha fazla sakıncalı gaz çıkardığına dair uzun süredir devam eden klişe, bilim tarafından hiçbir zaman kanıtlanmamıştır. Aslında bir çalışma, erkeklerle karşılaştırıldığında kadınların daha kötü kokuyla ilişkili daha yüksek hidrojen sülfür konsantrasyonlarına sahip olduğunu bulmuştur.

Bununla birlikte, bu çalışma aynı zamanda erkeklerin her geçişte daha büyük hacimde gaz çıkardığını da belirtmiştir. Hidrojen sülfürün burnu uyarma kabiliyeti konsantrasyonundan ziyade hacmine bağlı olduğundan, bu faktörler cinsiyetler arasında dengelenmiştir – erkeklerin ve kadınların flatusu eşit derecede rahatsız edicidir.

Uçaklarda neden bu kadar çok insan gaz çıkarıyor?

Son zamanlarda bir uçuşta bulunduysanız, muhtemelen gaz üretiminde bir artış olduğunu fark etmişsinizdir – ister kişisel olarak ister suçlu bir tarafın yanında oturduğunuzda.

Bu davranış, temel fizik kurallarına atfedilebilir. Yükseklik arttıkça, hava basıncı – bağırsak hava basıncı da dahil olmak üzere – düşer. İdeal gaz yasasına göre, bağırsak gazınızın hacmi genişleyecektir. İleoçekal valf adı verilen küçük bir kas, bu gazın kolonunuzdan ince bağırsağınıza doğru geri gitmesini engellediğinden, ileri ve dışa doğru hareket etmekten başka seçeneği yoktur – muhtemelen uçaklardaki kabin havasının yüzde 50’sinin sirküle edilmesinin de bir faydası yoktur.

Şişkinlik bir sağlık sorununun işareti olabilir mi?

Bazıları kabız olduklarında ve bağırsak hareketine ihtiyaç duyduklarında zararlı gaz üretimlerinin hızla arttığını gözlemlemiş olabilir. Bunu bir düşünün: Kabız olduğunuzda, dışkınız kolonunuzda öylece durur ve fermente olarak unutulmaya yüz tutar. Dışkı çıkış kapağına ne kadar yakın olursa, ortaya çıkan gaz da o kadar hızlı bir şekilde dışarı çıkar ve öğle yemeğinde iş arkadaşlarınızı dehşete düşürür. Dışkılama dürtüsü aynı zamanda bağırsak kasılmalarıyla da ilişkilidir ve bu da gazın ilerlemesini hızlandırır.

Kabızlığın yanı sıra, iltihaplı bağırsak hastalığı, pankreas yetmezliği veya çölyak hastalığı gibi ince bağırsağınızın besinleri ne kadar iyi emdiğini etkileyen bir hastalığınız varsa, kısmen sindirilmiş yiyeceklerin daha fazlası mikrobiyomunuzun ziyafet çekmesi için kolonunuza ineceğinden gazınız da artacaktır.

Dolayısıyla, biz bu insan bedeni sürecini normalleştirmeye çalışırken, utancınızın sizi gaz ile ilgili endişelerinizi, belirtilerinizin daha ciddi bir şeyin işareti olmadığından emin olmanıza yardımcı olabilecek doktorunuza bildirmekten alıkoymasına izin vermeyin.

Bunları da Bilmenizde Fayda Var

Bağırsak gazı için probiyotikler gibi başka sözde tedaviler de vardır – küçük çalışmalar, özellikle irritabl bağırsak sendromu ortamında gazın kendi başına kokuya olmasa da rahatsızlığa yardımcı olabileceğini göstermiştir. Araştırmacılar ayrıca kötü kokuları emmeye yardımcı olan karbon fiber kumaştan yapılmış külotlar üzerinde de çalışmışlardır.

Kişi çoğu zaman kendini en kötü gazlı insan olduğunu düşünüp, bu durum hakkında endişelendiğinde – ve aslında bir gününü bunun ne sıklıkta olduğunu sayarak geçirdiğinde – bunun başkalarınınkinden daha sık olmadığını keşfedecektir.

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…