Omicron’un Yeni Varyantlaryla Savaşmak İçin Daha İyi ve Geniş Tabanlı Güçlendiriciler Gerekiyor…

Yaz mevsimi döneminde yine bir COVID dalgalanması görüyoruz. Bu seferki dalgalanma, Omicron alt değişkenleri BA.5 ve BA.4 tarafından yönlendiriliyor gibi görünüyor. Peki şimdiye kadar onlar hakkında neler biliyoruz?

BA.4 ve BA.5, bu yılın başlarında büyük bir dalgaya neden olan Omicron varyantının yan ürünleridir. BA.5 ve daha az bir ölçüde BA.4, – örneğin şu anda ABD’deki COVID enfeksiyonlarının yüzde 70’inden fazlasını oluşturuyor – şimdiye kadar herhangi bir varyantın aşılanmasından veya enfeksiyonundan oluşan bağışıklık tepkimizden en yüksek seviyede kaçma yeteneğine sahip görünüyorlar.

Bu alt değişkenlerin daha şiddetli hastalığa neden olup olmadığını biliyor muyuz?

Başta ABD de dahil olmak üzere dünyanın her yerindeki ülkelerde hastaneye yatışlarda artışlar görülüyor. Varyantların hamsterlarda daha şiddetli hastalığa neden olduğu görülüyor, fakat insanlarda buna dair henüz net bir kanıt yok. Ancak ne kadar çok insan enfekte olursa, o kadar çok insan hastanede kalacaktır. Bu sadece matematikteki bir rakam meselesidir. Şiddetli hastalık oranı aynı kalsa bile, mutlak sayı enfeksiyonlarla birlikte tırmanacaktır. Şu anda alt mutantlar bazı ülkelerde zaten baskın durumda.

Önceki enfeksiyonlar bu türlere karşı da koruma sağlıyor mu?

Orijinal Omicron varyantı BA.1’e sahip kişiler, önceki varyantlarla enfekte olanlara kıyasla, bu yeni Omicron alt varyantlarıyla daha yüksek bir yeniden enfeksiyon oranına sahip görünüyor. Bu rahatsız edici, çünkü aşıdan kaynaklanan hibrit bağışıklık artı enfeksiyon bağışıklığı artık o kadar uzun sürmüyor gibi görünüyor.

Peki tekrar tekrar COVID kapmaya devam edecek miyiz?

Muhtemelen, aşı üreticileri, Omicron’un alt varyantlarını hedef alan yeni destekleyici aşılar geliştirebilirler. Bunlar korumamızı iyileştirerek daha güvenli bir hale getirebilir.

Gezegenin başka bir sonbahar veya kış COVID dalgasıyla karşı karşıya kalması muhtemel görünüyor. Ve bunu savuşturmak için daha gelişmiş takviye dozları gerekiyor.

Daha iyi güçlendiriciler geliyor gibi görünüyor ama asıl sorun, bu yeni dalgayı durdurmak için zamanında gelip gelmeyecekleri.

Hem Moderna hem de Pfizer aylar önce atalarından kalma Omicron varyantıyla aşılar geliştirmeye başladılar ve Moderna bunların Ağustos ayına kadar hazır olabileceğini söyledi.

Fakat FDA ve onun aşı danışma komitesi, yeni güçlendiricilerin yeni alt değişkenler etrafında inşa edilmesi gerektiğini söyledi: BA.4 ve BA.5. Ve aşı üreticileri, henüz test etmeye başladıkları bu aşıların Ekim ayına kadar hazır olmayacağını söylüyorlar.

Ama yeni bir pandemi dalgasını savuşturmak için bu çok geç olabilir! Neden yeni aşıları bekleyelim?

Çünkü BA.4 ve 5 içeren güçlendiriciler insanları daha iyi koruyacak gibi görünüyor, şu anda yeni enfeksiyonlara hakim olanlar bu alt değişkenler. Yani güncellenmiş aşılarda ya sonbaharda dolaşanlar olacaklar ya da sonbahar virüslerine çok benzer olacak.

FDA, alt değişkenleri nötralize eden antikorlar üretme olasılığı daha yüksek olan güçlendiriciler istedi. Ve laboratuvar testleri, atalarından kalma Omicron’un etrafında inşa edilen aşıların bunu yeterince iyi yapmadığını gösteriyor. Alt mutasyonlar, Omicron tarafından yönlendirilen bağışıklık tepkisinden kaçmak için atalarından oldukça farklı davranıyor.

Güçlendirici aşıların arkasındaki fikir, daha geniş tabanlı bağışıklığı tetiklemektir. Yani aşılar temel olarak 2020’nin başlarında bizi vuran orijinal SARS-CoV-2 virüsünden genetik materyal içeriyor. Ve yeni alt varyantlardan materyal ekleyerek temel olarak bağışıklık sistemimize daha geniş bir virüs versiyonu yelpazesine yanıt vermeyi öğretiyorlar.

Bu, zamana karşı bir tür yarış ve virologlar, güçlendiricilerin yeni bir dalgayı durdurabilecek veya yavaşlatabilecek kadar etkili olmasını umuyorlar.

Anlaşılan o ki FDA, atalarından kalma Omicron tarafından enfekte olmuş insanların alt varyantlar tarafından yeniden enfekte olduğunu gösteren verilere ikna oldu, bu yüzden eski Omicron tabanlı güçlendiricileri piyasaya sürdüklerinde aynı tür şeylerin olacağından çekiniyorlar.

Aslında dünyadaki sağlık yetkilileri, insanların bu tür güçlendiricileri olmayacağından da oldukça endişeli. Aşılanma zaten başlı başına bir sorun. Güçlendiriciler için uygun olan kişilerin dörtte üçü bu aşıları olmamış durumda ve 2020 virüsüne dayanan aşıların modası geçmiş olduğuna dair bir algı var gibi görünüyor. FDA‘nın aşı ofisini yöneten Peter Marks, en son alt varyantlara karşı etkili güçlendiricilerin çok daha fazla insanı aşıların güncel olduğuna ikna edeceğini ve kollarını sıvamaları gerektiğini umduğunu söyledi.

Sonbahar virüsü yeni ve gerçekten farklı bir versiyon olursa  ne olacak? Çünkü yeni mutantlar birkaç ayda bir ortaya çıkmaya devam ediyor gibi görünüyor.

Evet bu biraz kumar oynamak gibi. Ancak Fred Hutchinson Kanser Merkezi‘nde evrimsel bir biyolog olan Trevor Bedford, sonbahar virüsünün oldukça benzer olacağına dair iyi bir bahis olduğunu düşünüyor. Bedford, Virüsün mutasyona uğrama şeklini takip ediyor ve son değişikliklerin yeni versiyonları virüs soy ağacının Omicron dalında tuttuğunu söylüyor. Bu versiyonlar yayılma konusunda son derece başarılı olduğu için, bu eğilimin devam etmesini bekliyor.

Derleme

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…