Geleneksel Medyanın Önemi Azaldı...
15:15:53
TikTok ve Instagram’daki Haberlerin Hızla Artması Yeni Bir Döneme mi İşaret Ediyor
Reuters Gazetecilik Çalışmaları Enstitüsü‘nün en son Dijital Haber Raporu‘na göre, koronavirüs salgınının ilk günlerinde haber tüketimi dünya çapında bir dönüm noktasına ulaştı ve daha fazla insan TikTok, YouTube ve Instagram gibi sosyal medya platformlarına, geleneksel haber kuruluşlarının web sitelerinden daha fazla yöneldi.
Rapora göre, 24 yaşın altındaki her 5 yetişkinden biri TikTok‘u haber kaynağı olarak kullanıyor ve bu oran geçen yıla göre yüzde beş puan artış gösterdi. İngiltere İletişim Ofisi‘ne göre, Birleşik Krallık’taki genç yetişkinler artık TikTok izlemeye televizyon yayınından daha fazla zaman harcıyor.
Reuters Enstitüsü raporunda, bu değişimin kısmen “daha erişilebilir, gayri resmi ve eğlenceli haber formatları, genellikle gazeteciler yerine influencerlar tarafından sunuluyor" arzusundan kaynaklandığı belirtiliyor ve tüketicilerin “daha alakalı hissettiren" haberler aradıkları ekleniyor.
New York Times ve Washington Post gibi ulusal yayın dijital kitlelerinin büyüdüğünü ve on yıl öncesine kıyasla yüz binlerce daha fazla okuyucuya ulaştıklarını görürken, gazeteciliğin ekonomisi değişti.
Reuters Enstitüsü Direktörü Rasmus Kleis Nielsen, ABD dahil 46 ulusal pazarda yaklaşık 94.000 yetişkinle yapılan online ankete dayanan raporda, “2000’li yıllarda doğanların, sırf yaşlandıkları için, bırakın yayın ve basını, birdenbire eski moda web sitelerini tercih etmelerini beklemek için makul bir neden yok" dedi.
Bağımsız online haber programı yapımcılarının sayısı arttıkça, bunun toplum üzerindeki etkileri de ortaya çıkmaya başladı. Olumlu etkilerden biri, daha geniş bir ses yelpazesinin geleneksel gazeteciliğin bekçileri tarafından şekillendirilen anlatılara meydan okuyabildiği daha çeşitli bir medya ekosistemidir. Ancak bu aynı zamanda eski haber kuruluşlarının otoritesini sarsarak, orijinal haberciliğin birincil kaynağı olan haber merkezlerinden gelen desteği de azaltıyor.
Pek çok online haber yaratıcısı yeni bilgiler toplayan eğitimli gazeteciler iken, diğerleri toplayıcılar ve bazen gazeteci kılığına giren partizan yorumculardır. Bu dönüşümün kamusal alanı çok daha “kaotik ve çelişkili" hale getirdiğini söyleyen New York Üniversitesi‘nde gazetecilik doçenti Jay Rosen, dünya olayları hakkında hem bilgi sahibi olmanın hem de yanlış bilgilendirilmenin hiç bu kadar kolay olmadığını sözlerine ekledi.
Rosen, “İnternet çok daha fazla içeriğe ve her türden insana ulaşmayı mümkün kılıyor," dedi. “Ama aynı zamanda dezenformasyonun yayılmasını da sağlıyor."
Muhafazakâr kitlelere hizmet etmek üzere çeşitli sosyal medya platformları ortaya çıktı. Rumble, BitChute ve Telegram, aşırı sağcı içerik üreticilerine para kazanabilecekleri bir ortam sunarken, nefret söylemi politikalarını ihlal ettiği gerekçesiyle YouTube ve diğer ana akım platformlardan yasaklanan Alex Jones gibi başka yerlerde yasaklanan hesaplar için adeta bir çekim merkezi haline geldi.
Bu platformlardaki pek çok haber içeriği yaratıcısı bağımsız gazeteciler olduklarını iddia etseler de güçlü özel çıkar grupları ve muhafazakâr siyasi aktivistler tarafından destekleniyorlar. Rumble, teknoloji girişim sermayedarları Peter Thiel ve şu anda ABD Senatosu’nda görev yapan Ohio Cumhuriyetçisi J.D. Vance tarafından finanse ediliyor.
Bu içerik oluşturucular, muhafazakâr takipçileri arasında öfke yaratması garanti olan kutuplaştırıcı konulara odaklanma ve ulusal haber kuruluşlarında yer alarak siyasi bölünmeleri besleme eğilimindedir.
Haber içeriği yaratıcıları, işlerinin bağlı olduğu platformlarla zor ilişkiler yaşayabiliyor. Meta, Twitter klonu Threads‘i piyasaya sürdükten kısa bir süre sonra, Instagram başkanı Adam Mosseri platformda, buranın haber ve gazetecilik için bir yer olmasını amaçlamadığını paylaştı. TikTok‘un bir haber ortaklıkları irtibat kişisi ya da gazetecilerin platformu kullanmasına yardımcı olmaya adanmış herhangi biri yok.
Snapchat, “Keşfet" programını başlattığında başlangıçta büyük haber yayıncılarıyla anlaşmalar yaparak kuruluşların benzersiz şovlar oluşturmasına olanak tanıdı. Ancak daha sonra bu ortaklıkları azalttı ve son zamanlarda YouTube ünlülerinin günlük hayatını belgelemesi gibi influencer odaklı içeriklere daha fazla odaklandı.
YouTube bu eğilime karşı çıktı. Platform bu bahar Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve Avustralya’daki haber içeriği yaratıcıları için bir kuluçka programı düzenledi. 16 haftalık çevrimiçi atölye çalışması bağımsız gazetecilere girişimcilik ve YouTube Shorts gibi özellikler için strateji ve diğer YouTube en iyi uygulamaları hakkında ipuçları sundu.
Haber sektörü uzmanları değişen medya ortamını şüphecilik ve merakla izliyor. Columbia Gazetecilik Okulu profesörlerinden Bill Grueskin, haber fenomenlerinin yükselişini “haber medyasının atomize olmasının mantıksal sonucu ve bir süredir devam eden eğilimlerin bir uzantısı" olarak nitelendirdi.
Grueskin, “Bunu söylemekten nefret ediyorum ama bu aynı zamanda 35 yaş altı demografinin gözünde geleneksel medyanın öneminin azaldığına da işaret ediyor" diye ekledi.
Grueskin, çoğu haber içeriği yaratıcısının geleneksel kaynaklardan gelen haberleri bir araya getirmesi ya da yorumlaması nedeniyle özgün haberciliğin kaybolmasından endişe duyduğunu söyledi. “Bir şey hakkında görüş bildirmenin önemli olmadığını söylemeye çalışmıyorum, ancak sonuçta bu, gerçek gazetecilik yoluyla yapılan temel bilginin kalitesine dayanıyor" dedi.
Berkeley’deki California Üniversitesi‘nde gazetecilik profesörü ve Gazetecilik Enstitüsü‘nün eski dekanı Edward Wasserman, gazeteciliğin çoğunun ana kaynağı olan eski medya kuruluşlarına özellikle gençler arasında artan bir güvensizlikle bakıldığını söyledi. Wasserman, iktidardaki insanlara erişime dayanan ya da öncelikle varlıklı kitlelere hizmet eden ulusal haber yayınlarının, ortalama çalışan insanlarla genellikle temassız hissettiren haberler sunduğunu söyledi.
Wasserman, “Kendi çıkarları için işleri yürüten, kendine hizmet eden, zevk düşkünü bir elit hissi var" dedi. “Bağımsızlık ve politikaya eleştirel bir bakış getirme konusundaki tüm iddialarına rağmen, basının ülkeye sahip olan ve ülkeyi yöneten insanlarla aynı safta olduğu çok geniş alanlar var."
Yerel haberleri yayımlayan gazeteler daha yüksek bir güven seviyesine sahipti, ancak bu yayın organlarının çoğu artık yok oldu ve halkın algısını şekillendirmek ulusal yayın organlarına kaldı. Bu yayın organlarının iklim değişikliği gibi birçok gencin önemsediği konuları gündeme getirmediğini söyledi.
Wasserman, ünlü medya markalarının akıbeti ne olursa olsun, haberciliğin hayatta kalacağını söyledi.
“Gazeteciliğin reddedilmesi gibi görünen her şeye rağmen, bu işi yapmak isteyen pek çok insan var" dedi.