Öngörülebilirliğe Sahip Değiliz...
DSÖ, testler azaldıkça yeni Covid varyantlarını tespit etme kabiliyetinin azaldığı konusunda uyarıyor…
DSÖ’nün Covid-19 teknik sorumlusu Maria Van Kerkhove, virüsün hızla yayıldığını ve hastalıktan ölümler azalsa bile gelişmeye devam ettiğini söyledi. Dünya Sağlık Örgütü Perşembe günü yaptığı açıklamada, hükûmetlerin test ve gözetimi geri çekmesi nedeniyle yeni Covid varyantlarını tespit etmekte ve izlemekte zorlandığı ve virüsle mücadelede kaydedilen ilerlemeyi tehdit ettiği konusunda uyardı. DSÖ’nün Covid-19 teknik sorumlusu Maria Van Kerkhove, virüsün hala dünya çapında “inanılmaz derecede yoğun bir seviyede" dolaştığını söyledi. Van Kerkhove, DSÖ’nün yeni varyantların hızla tespit edilmesine yardımcı olacak sağlam testlerin yapılmadığı bir zamanda gelişmesinden “derin endişe" duyduğunu söyledi.
Van Kerkhove Cenevre’deki bir güncelleme sırasında gazetecilere verdiği demeçte, “Dünya çapında varyantları ve alt varyantları izleme yeteneğimiz azalıyor çünkü gözetim azalıyor" dedi. “Bu durum, bilinen varyantları ve alt varyantları değerlendirme becerimizin yanı sıra yenilerini takip etme ve belirleme becerimizi de sınırlamaktadır."
DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus Perşembe günü yaptığı açıklamada virüs yayılmaya ve değişmeye devam ettikçe “daha tehlikeli varyantların ortaya çıkma riskinin her zaman mevcut olduğu" uyarısında bulundu. Tedros, Başkan Joe Biden‘ın bu hafta başında pandeminin sona erdiği yönündeki iddiasıyla çelişerek, “pandemi bitmedi ama sonu göründü" dedi.
Tedros, “Uzun ve karanlık bir tünelde iki buçuk yıl geçirdik ve bu tünelin sonundaki ışığı yeni yeni görmeye başlıyoruz, ancak hâlâ çok uzakta ve tünel hâlâ karanlık ve dikkat etmezsek bize çelme takabilecek birçok engel var" dedi.
Van Kerkhove, DSÖ‘nün şu anda yaklaşık 200 Omicron alt soyunu takip ettiğini söyledi. Küresel sağlık kuruluşunun diğer alt varyantların yanı sıra omikron BA.2.75, BF.7 ve BA.4.6’yı yakından takip ettiğini söyledi. Bu varyantlar, şu ana kadar en hızlı yayılan varyant olan Omicron BA.5’in aylardır baskın olduğu ABD gibi ülkelerde yer edinmeye başladı.
Van Kerkhove, sağlık yetkililerinin Covid dalgalanmalarının mevsimden mevsime ne kadar büyük olacağını hâlâ doğru bir şekilde tahmin edemediğini söyledi. Bazı halk sağlığı uzmanları, virüsün eninde sonunda sonbahar ve kış aylarında yönetilebilir enfeksiyon dalgalarının görüldüğü gribe benzer şekilde davranacağına inanıyor.
“SARS-CoV-2 ile henüz mevsimsellik beklediğimiz diğer patojen türlerinde olduğu gibi öngörülebilirliğe sahip değiliz. O noktaya gelebiliriz ama henüz o noktada değiliz. Mesaj bu – henüz o noktada değiliz," dedi Van Kerkhove.
Gelecek belirsiz olsa da Tedros, dünyanın pandemi sırasında başka herhangi bir noktada olduğundan “önemli ölçüde daha iyi bir konumda" olduğunu söyledi. Sağlık çalışanlarının ve yaşlıların dörtte üçü de dahil olmak üzere dünya nüfusunun üçte ikisinin aşılı olduğunu söyledi.
DSÖ verilerine göre, haftalık Covid ölümleri dünyanın tüm bölgelerinde önemli ölçüde azalmaya devam etti ve şu anda pandeminin Ocak 2021’deki zirvesinin %10’u seviyesinde. 18 Eylül’de sona eren hafta boyunca 9.800’den fazla kişi Covid nedeniyle hayatını kaybetti ve bir önceki haftaya göre %17 azaldı.
Tedros, “Çoğu ülkede kısıtlamalar sona erdi ve hayat pandemi öncesine çok benziyor," dedi. “Ancak haftada 10.000 ölüm, bu ölümlerin çoğu önlenebilecekken 10.000 çok fazla."