
Tedavi Edilebilir mi?..
23:11:55
Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde Gizemli Hastalık: Bilinenler
Teşhis edilmemiş bir ‘Hastalık X‘ Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin ücra bir bölgesinde yayılıyor. Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde yayılan X Hastalığı gibi bir hastalığı tedavi etmek neredeyse imkansız -sağlık görevlileri bunun viral mi yoksa bakteriyel bir enfeksiyon mu olduğunu bile bilmiyor.
Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde şimdiye kadar 406 teşhis edilmemiş hastalık vakası kaydedildi. Çoğunluğu çocuk olmak üzere 31 ölüm vakası da dahil olmak üzere, ciddi derecede yetersiz beslenen insanlar arasında ciddi vakalar bildirilmiştir.
Hastalığın yayılması şu anda başkent Kinşasa’dan yaklaşık 700 kilometre uzaklıkta bulunan Kwango eyaletindeki Panzi bölgesinde yoğunlaşmıştır. Panzi bölgesi, ulaşımı zor yolları ve neredeyse hiç olmayan sağlık altyapısı ile uzak bir bölgedir.
Sağlık yetkilileri hastalığın yeni bir hastalıktan ziyade daha önceden bilinen bir hastalık olma ihtimalinin yüksek olduğunu söylüyor. Ancak hâlâ hangisi olduğunu bilmiyorlar.
“Ölümle sonuçlanan salgın raporları yılda birkaç kez dünyanın herhangi bir yerinde ortaya çıkıyor. Neredeyse hepsi zaten bilinen ve küresel sonuçları sınırlı olan bir enfeksiyona dönüşüyor,” diyor İngiltere’deki East Anglia Üniversitesi‘nden epidemiyolog Paul Hunter bir basın açıklamasında.
Hastalık salgınının en olası nedeni nedir?
İngiltere’deki Oxford Üniversitesi‘nde bulaşıcı hastalıklar uzmanı olan Jake Dunning, olayı Hastalık X salgını olarak adlandırmanın yanıltıcı ve ters etki yapabileceğini söyledi
“Hastalık X, yalnızca salgın veya pandemi potansiyeli olan bulaşıcı bir hastalık söz konusu olduğunda ve yeni bir patojen tespit edildiğinde veya bundan güçlü bir şekilde şüphelenildiğinde kullanılmalıdır. Şu anda bunun teşhis edilmemiş bir morbidite ve mortalite vakası olduğunu söylemek daha uygun olacaktır,” dedi Dunning e-posta yoluyla.
Teşhis edilemeyen hastalık ateş, baş ağrısı, öksürük ve anemi gibi grip benzeri semptomlara neden olmaktadır.
Bu nedenle Dünya Sağlık Örgütü (WHO) de tanımlanamayan hastalığın büyük olasılıkla bilinen nedenlere dayanacağına inanıyor.
Belirtilere dayanarak akut pnömoni, grip, COVID-19, kızamık ve sıtma olası nedenler olarak değerlendiriliyor.
Ancak sıtmanın yanı sıra dang ve chikungunya gibi sivrisinek kaynaklı diğer hastalıklar da dahil olmak üzere salgına neden olan hastalıkların bir karışımı da olabilir.
DSÖ 8 Aralık’ta “Sıtma bölgede yaygın bir hastalıktır ve vakalara neden oluyor ya da katkıda bulunuyor olabilir” açıklamasında bulunmuştur.
Hunter, hastalığın muhtemelen bir solunum yolu enfeksiyonu olduğunu söylüyor. Bazı hastalar semptom olarak anemi bildirdiği için Hunter, Mycoplasma pneumonia bakterisinin olası bir suçlu olabileceğini düşünüyor.
Hunter, “Ancak daha ileri analizler rapor edilene kadar kesin bir teşhis koymak için henüz çok erken” dedi.
Afrika CDC yerel yetkililer ve DSÖ ile birlikte nedenleri araştırıyor
Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (Africa CDC), DSÖ ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı’nın devam eden soruşturmasını desteklemek üzere bilim ve sağlık uzmanlarından oluşan multidisipliner bir ekip görevlendirmiştir.
DSÖ, “Kesin nedeni belirlemek için laboratuvar testleri devam ediyor” açıklamasında bulundu.
Bu arada, enfeksiyonlardan birden fazla hastalığın sorumlu olduğu düşüncesiyle teşhis testleri yapılıyor ve hastalık kontrol tedbirleri uygulanıyor.
Ancak, etkilenen bölgenin uzaklığı ve lojistik engeller nedeniyle nedeni tespit etmekte zorluklarla karşılaşmaları muhtemeldir.
Bölgedeki sınırlı cep telefonu ve internet kapsama alanı, müdahale ekiplerinin konuşlandırılmasını engellemiştir. Yolları etkileyen yağmur mevsimi nedeniyle Kinşasa’daki en yakın büyük sağlık merkezine arabayla iki günde ulaşılabiliyor.
Bu hastalık neden bu kadar gizemli?
Sağlık uzmanları, bölgedeki test imkanlarının sınırlı olması nedeniyle salgının nedenlerinin bilinmediğine inanıyor.
Panzi bölgesindeki klinik laboratuvarlar yalnızca yaygın patojenleri test edebiliyor. Daha nadir görülen patojenlerin tespiti için genellikle numunelerin uzman laboratuvarlara gönderilmesi gerekiyor. Buradaki bilim insanları, bir hastalığın yayılmasına hangi patojenlerin neden olduğunu bulmak için gen dizilimi gibi uzak bölgelerde mevcut olmayan teknikler kullanmaktadır.
Demokratik Kongo Cumhuriyeti için bu, numunelerin test için yurtdışına gönderileceği ve gecikmelerin artacağı anlamına gelebilir.
Dunning şunları söyledi: “Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde salgınlar ve yeni ortaya çıkan enfeksiyonlar konusunda uzmanlaşmış çok iyi klinisyenler, bilim insanları ve laboratuvarlar var, ancak Demokratik Kongo Cumhuriyeti çok büyük bir ülke ve muhtemelen kaynakları sınırlı ve karmaşık bir ortam olmaya devam ediyor.”
Hastalıkla ilgili bilgi eksikliği, yerel sağlık yetkililerinin karşı karşıya oldukları tehdidi doğru bir şekilde değerlendirmelerini zorlaştırıyor.
Uluslararası sağlık ekipleri, sözde bulaşma dinamiklerini araştırıyor ve hem sağlık tesislerinde hem de toplum düzeyinde aktif olarak ek vakalar arıyor.
Hunter, “Uygun tedavi ve kontrol tedbirlerinin uygulanabilmesi için bu vakaların derhal araştırılması hayati önem taşımaktadır” dedi.
Kwango Vali Yardımcısı Remy Saki 8 Aralık’ta yaptığı açıklamada eyaletin salgının yayılmasını önlemek için tedbirler aldığını söyledi.
Önlemler arasında insanların hareketlerinin sınırlandırılması ve çevre köylerden gelen insanların giriş çıkışlarının kayıt altına alınması ve yüz maskesi takmaları yer alıyor.