01:50:11

Her Türlü Yola Başvurup Kolay Yalan Söylüyorlar

Üst düzey bilim yayımcısı Springer Nature, Agence France-Presse (AFP) soruşturmasının ardından iklim değişikliğinin etkileri konusunda yanıltıcı sonuçlar ortaya koyan bir çalışmayı geri çektiğini açıkladı…

AFP, Eylül 2022’de dört İtalyan bilim insanının yaptığı ve o yılın başlarında Springer Nature tarafından yayımlanan European Physical Journal Plus‘ta yer alan hakemli çalışmayla ilgili endişeleri bildirmişti.

Çalışma iklim şüphecisi medyanın işine geldiği için olumlu olarak ilgisini çekmişti.

“Küresel ısınma zamanlarında aşırı olay eğilimlerinin eleştirel bir değerlendirmesi" başlıklı makale, yağış, hortum, kasırga, kuraklık ve diğer aşırı hava olaylarının sıklığı veya yoğunluğundaki olası değişikliklere ilişkin verileri gözden geçirdiğini iddia ediyordu.

AFP‘nin ulaştığı bazı iklim bilimciler çalışmanın verileri manipüle ettiğini, olguları seçtiğini ve iddialarıyla çelişen diğerlerini görmezden geldiğini söyleyerek yayımcıyı bir iç inceleme başlatmaya sevk etti.

Springer Nature, Çarşamba günü geç saatlerde AFP‘ye gönderdiği e-postada, “Editörler ve yayımcılar, makalenin sonuçlarına ve çıkarımlarına artık güven duymadıkları sonucuna vardılar" dedi.

Derginin editörleri, makalenin “verilerin seçimi, analizi ve ortaya çıkan sonuçlar" konusundaki endişeler nedeniyle geri çekildiğini belirten çevrimiçi bir not yayımladı.

Hakem değerlendirme standartları
Makalenin uzmanlar tarafından yeni gözden geçirildiği ve yazarların eleştirilere yanıt olarak bir ek sunmaya davet edildiği belirtildi.

Ancak yapılan incelemede bunun “yayım için uygun olmadığı ve makalenin sonuçlarının mevcut kanıtlar veya yazarlar tarafından sağlanan verilerle desteklenmediği" tespit edildi.

Springer Nature tarafından gönderilen e-postada, soruşturmanın Yayın Etiği Komitesi‘nin (COPE) yönergeleri doğrultusunda Araştırma Dürüstlüğü Grubu tarafından yürütüldüğü belirtildi.

Makalenin yazarları sırasıyla bir nükleer fizik enstitüsünde fizikçi olan Gianluca Alimonti, tarımsal meteoroloji uzmanı Luigi Mariani ve fizikçiler Franco Prodi ve Renato Angelo Ricci olarak belirlendi.

AFP‘nin doğruluk kontrolü makalesine göre, son ikisi, iklim değişikliğiyle ilgili çeşitli çürütülmüş iddiaları tekrarlayan bir metin olan Dünya İklim Deklarasyonu‘nun imzacıları olarak biliniyor.

Potsdam İklim Araştırmaları Enstitüsü Yeryüzü Sistemleri Başkanı Stefan Rahmstorf o dönemde AFP‘ye yaptığı açıklamada, çalışmalarının “bir iklim dergisinde yayımlanmadığını" söyledi.

“Bu, ‘iklim şüphecilerinin’ alandaki gerçek uzmanların hakem denetiminden kaçınmak için başvurdukları yaygın bir yoldur."

Son zamanlarda yapılan araştırmalar, hükûmetler gezegeni ısıtan karbon emisyonlarına neden olan fosil yakıtların kullanımını azaltmak için reformları zorladıkça iklimle ilgili yanlış bilgilerin internette geliştiğini gösteriyor.

AFP tarafından Nisan 2023’te yayımlanan bir başka araştırma, insan kaynaklı iklim değişikliği konusundaki bilimsel uzlaşıya karşı çıkan şüphecilerin, hakemli dergilerde başka yanıltıcı çalışmalar yayımlattığını gösterdi.

Uzmanlar, kârlı akademik yayımcılık endüstrisindeki hakem değerlendirme standartlarına ilişkin yaygın endişelere dikkat çekti.

Kurucularından Ivan Oransky AFP‘ye yaptığı açıklamada, akademik makalelerin geri çekilmesini takip eden bir blog olan Retraction Watch‘un 2022 yılında bu tür 5.000 vaka saydığını, bunun da yayımlanan toplam çalışma sayısının yaklaşık onda biri olduğunu söyledi.

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…