Karbonu Havacılıktan Çıkarmak İse En Zorlu Konulardan Biri....
16:51:12
Firma, Tamamen İnsan Kakasından Yapılan Düşük Emisyonlu Jet Yakıtı Geliştirdi
Bilim insanları insan kanalizasyonundan jet yakıtı elde etmenin ve karbon emisyonlarını azaltmanın bir yolunu buldu. Yeni bir havacılık şirketi, tamamen insan kanalizasyonundan yapılan bir tür jet yakıtı geliştirdi. Gloucestershire’daki bir laboratuarda çalışan kimyagerler atıkları gazyağına dönüştürdü.
Firefly Green Fuels CEO’su James Hygate şunları söyledi: “Oldukça bol bulunan, gerçekten düşük değerli bir hammadde bulmak istedik. Ve tabii ki kaka bol miktarda bulunuyor."
Uluslararası havacılık düzenleyicileri tarafından yapılan bağımsız testler, bu yakıtın standart fosil jet yakıtıyla neredeyse aynı olduğunu ortaya koydu.
Firefly‘ın ekibi yakıtın yaşam döngüsündeki karbon etkisini incelemek için Cranfield Üniversitesi ile birlikte çalıştı. Firefly‘ın yakıtının standart jet yakıtına göre %90 daha düşük karbon ayak izine sahip olduğu sonucuna varıldı.
Gloucestershire’da 20 yıldır düşük karbonlu yakıtlar geliştiren Hygate, yeni yakıtın kimyasal olarak fosil bazlı gazyağı gibi olmasına rağmen “fosil karbon içermediğini, fosilsiz bir yakıt olduğunu" söyledi.
“Elbette – üretimde – enerji kullanılacaktır, ancak yakıtın yaşam döngüsüne bakıldığında %90’lık bir tasarruf akıllara durgunluk veriyor, yani evet, enerji kullanmak zorundayız ama bu fosil yakıtların üretimine kıyasla çok daha düşük" diye ekledi.
James Hygate yeni yakıtın “son derece heyecan verici" olduğunu söyledi
Dünya genelinde uçuşlar, iklim değişikliğine katkıda bulunan küresel karbon emisyonlarının yaklaşık %2’sine neden olmaktadır.
Bu küçük bir oran ama hızla artıyor. Karbonu havacılıktan çıkarmak ise en zorlu konulardan biri.
Cotswolds’daki bir şirketin 2026 yılına kadar bir düzine yolcu için hidrojen-elektrikle çalışan uçuşlar vaat etmesiyle birlikte elektrikli uçaklar geliştiriliyor.
Ancak kitlesel hava yolculuğunun tamamen yeni bir teknolojiyle desteklenmesi için yıllar, belki de on yıllar geçmesi gerekecek.
Dolayısıyla fosil yakıt kullanmadan gazyağı üretmenin yeni ve daha çevreci yollarını bulmak küresel bir altına hücum haline geldi.
Hygate 20 yıl önce Gloucestershire’daki küçük bir çiftlikte kolza yağını otomobil ve kamyonlar için ‘biyodizele’ dönüştürmeye başladı.
Şirketi Green Fuels şimdi yemeklik yağı biyodizele dönüştüren ekipmanlar satıyor ve dünyanın dört bir yanında müşterileri var.
Sonra yeşil jet yakıtı yapmanın yollarını aramaya başladı. Atık yağları, atık yiyecekleri, hatta tarımsal artıkları denediler.
Sonra insan atıkları üzerinde deneyler yapmışlar.
Londra Imperial College‘dan kimyager Dr. Sergio Lima ile işbirliği yaptı.
Birlikte kakayı enerjiye dönüştüren bir süreç geliştirdiler.
İlk olarak, “biyo-ham" dedikleri şeyi yarattılar.
Petrole benziyor: kalın, siyah, yapışkan. En önemlisi, kimyasal olarak ham petrol gibi davranıyor.
Aynı zamanda Firefly Green Fuels‘in araştırma direktörü olan Dr. Lima şunları söyledi: “Burada ürettiğimiz şey net sıfır olan bir yakıt."
Dr. Lima sonuçları ilk gördüğünde çok heyecanlandı.
“Bu çok heyecan verici çünkü hepimizin katkıda bulunduğu sürdürülebilir bir hammaddeden üretildi."
Sıvı ısıtılıyor ve ardından farklı yakıtlar için doğru ‘kesimi’ elde etmek üzere gazlar hassas sıcaklıklarda damıtılıyor.
Damla damla, yeni bir berrak sıvı toplama borularına yerleşiyor.
“Bu bizim biyo yakıtımız" diyor gülümseyerek.
“Nihai yakıtı görmek inanılmaz bir şey."
Biyo-kerosen şu anda Alman Havacılık ve Uzay Merkezi‘ndeki DLR Yanma Teknolojisi Enstitüsü‘nde Washington Eyalet Üniversitesi ile birlikte çalışılarak bağımsız olarak test ediliyor.
Gelecekte yapılacak diğer testler de Sheffield Üniversitesi merkezli Birleşik Krallık SAF (Sürdürülebilir Havacılık Yakıtları) Takas Merkezi tarafından gerçekleştirilecek.
İlk sonuçlar yakıtın A1 fosil jet yakıtıyla neredeyse aynı kimyasal bileşime sahip olduğunu doğruladı.
Birleşik Krallık Ulaştırma Bakanlığı ekibe 2 milyon sterlinlik bir araştırma hibesi verdi.
Sürdürülebilir yakıt havacılığın karbonsuzlaştırılması için ‘kritik’
Bu, dünya havaalanlarında gazyağının yerini almaktan şimdilik çok uzak.
Hygate hesabını yapmış. Ona göre her insan bir yılda 4-5 litre biyo jet yakıtı üretmeye yetecek kadar kanalizasyon suyu üretiyor.
Bir yolcu jetini Londra’dan New York’a uçurmak için 10.000 kişinin yıllık kanalizasyonuna ihtiyaç var.
Ve geri dönmek için de bir 10,000 kişi daha.
Başka bir deyişle, Birleşik Krallık’ın toplam kanalizasyon kaynağı, ülkenin toplam uçak yakıtı talebinin yaklaşık %5’ini karşılayacaktır.
Kulağa küçük gelebilir ama o ısrar ediyor: “Bu oldukça heyecan verici."
“%10 sürdürülebilir havacılık yakıtı gereksinimi var, bu yasal bir zorunluluk. Ve biz bunun yarısını poo ile karşılayabiliriz."
Atık yağlardan, mısır yağlarından veya diğer fosil olmayan kaynaklardan elde edilen yakıtlara Sürdürülebilir Havacılık Yakıtları adı verilmektedir.
Bu yakıtlar uçaktan aynı miktarda karbondioksit salınımına yol açıyor, ancak yağı üreten bitkiler büyürken CO2’yi yakaladıkları için uzmanlar bunu fosil yakıt karbon salınımında %80-90’lık bir azalma olarak değerlendiriyor.
Çevreci kampanyacılar, insanların daha az uçması ve ekinleri jet yakıtı yapmak için değil, gıda ya da enerji üretimi için kullanması gerektiğinde ısrar ediyor.
Havacılık Çevre Federasyonu politika direktörü Cait Hewitt‘in ifadesiyle “insan atıkları belki de toplumun üretmekten gerçekten kaçınamayacağı tek çöp türü" olduğu için kanalizasyon bazlı yakıtı daha fazla destekliyorlar.
Bununla birlikte, Uluslararası Enerji Ajansı Sürdürülebilir Havacılık Yakıtlarının “havacılığın karbondan arındırılması için kritik önemde" olduğunu söyledi.
Neyin mümkün olduğunu göstermek için Sir Richard Branson kısa bir süre önce Londra’dan New York’a tamamen atık yağlardan ve mısır atık ürünlerinden elde edilen yakıtla çalışan bir uçuş gerçekleştirdi.
Ancak bugün havacılık yakıtının sadece %0.1’i “sürdürülebilir".
Hygate‘in %5’lik hedefi kıyaslandığında oldukça büyük görünüyor.
Ayrıca başka kimsenin istemediği ama evrensel olan bir hammadde kullanıyor.
“Her ne kadar burada, Birleşik Krallık’ın güney batısında geliştirilmiş olsa da" diyor, “bu küresel bir fırsat".
Şirket şimdi Birleşik Krallık’ta tam ölçekli bir demonstratör fabrika kurmak için fon topluyor.
Hygate şöyle diyor: “Çok kalabalık şehirlerdeki fırsatlar muazzam. Yaratabileceğimiz yakıt miktarı çok büyük."