19:56:24

Araştırmaya Göre Şempanzeler İnsanlarla Benzer Şekilde Hızlı İletişim Kuruyor

Doğu Afrika’daki binlerce vahşi şempanze hareketinin analizi, insan konuşmalarıyla çarpıcı benzerlikler buldu. İnsanlar hızlı şakalaşmanın ustaları olabilirler, ancak görünüşe göre şempanzelerin el işaretleri şeklinde de olsa kendi hızlı ileri geri konuşmaları var…

Araştırmacılar Afrika’nın doğusundaki vahşi şempanzeler tarafından yapılan binlerce hareketi analiz etti ve insan konuşmalarında görülen sıra alma ile çarpıcı benzerlikler buldu, özellikle de maymunların birbirlerine ne kadar hızlı yanıt verdiklerini.

Çalışma, insanlar ve maymunların ya eski atalarına kadar uzanan ya da davranışın getirdiği faydalar nedeniyle türlerde paralel olarak gelişen temel iletişim özelliklerini paylaştıklarını göstermektedir.

St Andrews Üniversitesi‘nde hayvan davranışları uzmanı olan Dr. Gal Badihi, “İnsan konuşmaları, kültürler ve diller arasında tutarlı olan çok katı sıra alma kurallarını takip eder" dedi. “Şempanze iletişiminin kendi kuralları tarafından yönetilip yönetilmediğini ya da kuralların insan konuşmasına benzer olup olmadığını merak etmeye başladık."

Şempanzelerin zengin bir el hareketi repertuarı vardır ve bunların çoğu “dur", “beni takip et" ya da “beni kaşı" gibi basit isteklerden oluşur. Araştırmacılar, bu el hareketlerinin kullanımını çevreleyen kurallar hakkında daha fazla bilgi edinmek için, Afrika’nın doğusundaki beş vahşi toplulukta 252 vahşi şempanzeden kaydedilen 8.500’den fazla el hareketini inceledi.

Etkileşimlerin çoğu kısaydı. Uganda’daki Budongo Koruma Saha İstasyonu’nda kaydedilen bir tanesinde, Monica adlı bir şempanze, fiziksel bir tartışmanın ardından elini Ursus adlı bir diğerine doğru uzatmış ve Ursus’un güven verici bir dokunuşla karşılık vermesine neden olmuştur.

Ancak diğer durumlarda, şempanzeler arka arkaya yedi jeste kadar değiş tokuş yaptı. Bu alışverişlerde, maymunların birbirlerine yanıt vermeleri tipik olarak 120 milisaniye sürdü, bu da ortalama 200 milisaniyelik insan konuşma yanıt süresine benzer.

Badihi, “Şempanzeler jestleri hayatlarının neredeyse her alanında kullanırlar" dedi. Bir kavgadan sonra uzlaşmanın yanı sıra, şempanzelerin yüzleşmekten kaçınmak, birbirlerini sarılmak veya öpmekle selamlamak, yiyecek paylaşmak istemek ve birlikte seyahat etmek veya ayrı yollara gitmek istediklerini belirtmek için jestler kullandıklarını gözlemledi. En çok jestin yapıldığı zaman kaşıma seanslarıydı.

“Bazı gruplar büyük, yüksek sesli, tırmalama hareketi yapıyor ve ardından birlikte tımar etmeye başlıyor. Tımar etkileşimlerinin ortasında, pozisyon değiştirmek veya yeni bir yerde tımar etmeye başlamak için birbirlerine işaret edebilirler" dedi.

Current Biology‘de yazan araştırmacılar, farklı yaşlardaki şempanzeler arasında zamanlamanın pek değişmediğini, ancak insanlarda görülen ince kültürel farklılıklara benzer şekilde farklı topluluklar arasında bazı farklılıklar olduğunu anlatıyor. Örneğin, Uganda’daki Sonso şempanze topluluğunda jestler daha yavaş değiş tokuş ediliyordu. Araştırmanın kıdemli yazarlarından Dr. Catherine Hobaiter, “İnsanlarda daha yavaş tepki verenler Danimarkalılardır" dedi.

‘Araştırmacılara göre’ insanlar ve şempanzelerin her ikisi de büyük maymun olduğundan, hızlı iletişim ortak evrimsel mirasımızın bir ürünü olabilir. Araştırmacılar, alternatif olarak, hızlı sıra almanın sosyal iletişimin daha geniş bir özelliği olabileceğini ve balinalar, yunuslar, yarasalar ve sırtlanlar gibi diğer türlerde de var olabileceğini ekliyor.

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…