Pirinç ve Makarna Gibi Nişastalı Gıdalar...
15:08:02
Isıtılmış Pilav Sendromu Nedir? TikTok Videosu İnternette Korku Yayıyor
Birkaç günlük nişastalı gıdaların tüketilmesinden kaynaklanan gıda zehirlenmesi riski…
2008 yılında gerçekleşen gıda kaynaklı trajik bir ölüm, TikTok‘ta dolaşıma girmesi nedeniyle daha fazla tartışılıyor. “Ölüm nadir görülse de, B. cereus gıdaların uygun şekilde saklanmaması halinde mide-bağırsak hastalıklarına neden olabilir"
“Isıtılmış pilav sendromu" olarak adlandırılan bir durum, 2008 yılında ölen 20 yaşındaki bir gencin vakasının TikTok‘ta yeniden ortaya çıkmasının ardından son günlerde internette paniğe neden oldu.
“Isıtılmış pilav sendromu" Bacillus cereus adlı bir bakteriden kaynaklanan gıda zehirlenmesi anlamına geliyor ve pişmiş yiyecekler oda sıcaklığında çok uzun süre bekletildiğinde risk oluşturuyor.
20 yaşındaki üniversite öğrencisinin, pişirip buzdolabında beklettiği ve beş gün sonra tekrar ısıtıp yediği spagettiyi yedikten sonra öldüğü bildirildi.
Ölüm nadir görülse de, B. cereus gıdaların uygun şekilde saklanmaması halinde mide-bağırsak hastalıklarına neden olabilir. İşte bilmeniz gerekenler ve kendinizi nasıl koruyacağınız.
‘Isıtılmış pilav sendromu’ nedir?
Baccilus cereus, çevrenin her yerinde bulunan yaygın bir bakteridir. Pişirilmiş ve uygun şekilde saklanmamış belirli gıdalara girdiğinde sorun yaratmaya başlar.
Pirinç ve makarna gibi nişastalı gıdalar genellikle suçludur. Ancak pişmiş sebzeler ve et yemekleri gibi diğer gıdaları da etkileyebilir.
Bazı bakteriler toksin üretebilir. Soğutulması gereken gıdalar oda sıcaklığında ne kadar uzun süre saklanırsa, bu toksinlerin büyüme olasılığı da o kadar artar.
B. cereus sorunludur çünkü diğer bakterilerin sahip olmadığı bir hikayesi vardır. Spor adı verilen ve ısıtmaya karşı çok dirençli olan bir hücre türü üretir. Bu nedenle, yemek artıklarını yüksek sıcaklıkta ısıtmak diğer bakteri türlerini öldürebilirken, yiyecek B. cereus ile kontamine olmuşsa aynı etkiyi göstermeyebilir.
Bu sporlar esasen hareketsizdir, ancak doğru sıcaklık ve koşullar sağlandığında büyüyebilir ve aktif hale gelebilirler. Buradan, bizi hasta eden toksinleri üretmeye başlarlar.
Belirtiler nelerdir?
B. cereus enfeksiyonunun belirtileri arasında ishal ve kusma yer alır. Aslında iki tür B. cereus enfeksiyonu vardır: biri normalde ishalle, diğeri ise kusmayla ilişkilidir.
Hastalık birkaç gün içinde düzelme eğilimindedir, ancak çocuklar veya altta yatan rahatsızlıkları olanlar gibi savunmasız kişilerin tıbbi müdahaleye ihtiyaç duyma olasılığı daha yüksek olabilir.
Semptomlar diğer gastrointestinal hastalıklara benzediğinden ve insanlar genellikle mide bulantısı geçirip tıbbi yardım istemediğinden, B. cereus’un ne sıklıkta görüldüğüne dair kesin rakamlara sahip değiliz. Ancak bir gıda zehirlenmesi salgını varsa – örneğin bir etkinlikle bağlantılı olarak – nedeni araştırılabilir ve veriler kaydedilebilir.
B. cereus’un gastronun en yaygın nedeni olmadığını biliyoruz. E. coli, Salmonella ve Campylobacter gibi diğer böcekler, norovirüs gibi viral gastro nedenleriyle birlikte muhtemelen daha yaygındır.
Bununla birlikte, B. cereus’a karşı korunmak için elinizden geleni yapmanıza değer.
İnsanlar kendilerini nasıl koruyabilir?
Yemek artıkları sıcak olması gerektiğinde sıcak, soğuk olması gerektiğinde soğuk olmalıdır. Tüm mesele, tehlikeli bölgede – toksinlerin büyüyebileceği – geçirdikleri süreyi en aza indirmektir. Bu tehlikeli bölge, buzdolabınızın sıcaklığının üzerinde ve yiyeceklerinizi yeniden ısıtmanız gereken sıcaklık olan 60°C’nin altındaki her şeydir.Bir yemeği pişirdikten sonra, bir kısmını sonraki günlerde yemek üzere saklayacaksanız, artanları hemen buzdolabına koyun. Yemeğin soğumasını beklemenize gerek yoktur.
Ayrıca, eğer yapabiliyorsanız, büyük bir partiyi daha küçük porsiyonlara bölün. Buzdolabına bir şey koyduğunuzda, soğuğun yiyeceğin kütlesine nüfuz etmesi zaman alır, bu nedenle daha küçük porsiyonlar bu konuda yardımcı olacaktır. Bu aynı zamanda yiyecekleri buzdolabından çıkarma süresini de en aza indirecektir.
Genel bir kılavuz olarak, iki saat/dört saat kuralını takip edebilirsiniz. Yani bir şey buzdolabından iki saate kadar çıkmışsa, geri koymak güvenlidir. Daha uzun süre dışarıda kaldıysa, o zaman tüketin ve kalanları atın. Dört saatten daha uzun süre dışarıda kaldıysa, risk oluşturmaya başlar.
Gıda güvenliği ile ilgili genel atasözü burada da geçerlidir: Şüpheniz varsa atın.
Gıda hijyeninin genel ilkelerini de akılda tutmakta fayda var. Yiyecek hazırlamadan önce ellerinizi yıkayın. Temiz kaplar kullanın ve pişmiş yiyecekleri çiğ yiyeceklerle çapraz kontamine (bulaşma) etmeyin.