Bluesky Tam Olarak Nedir?..
17:40:47
Twitter’ın kurucusu Jack Dorsey’in Bluesky Social adını verdiği yeni bir Twitter sosyal medya platformu üzerinde çalıştığı bildiriliyor.
Dorsey uzun zamandır Twitter’ın kimseye ait olmaması ve bir kamu hizmeti olması gerektiğinden bahsediyor. Dorsey, Bluesky Social’ı bir kamu hizmeti olarak oluşturarak hükûmet ve şirket müdahalesi döngüsünü kırmayı umuyor.
Elon Musk‘ın Twitter‘ı satın almasıyla ilgili tüm şamatayla birlikte, birçok orijinal kullanıcı en sevdikleri sosyal medya uygulamasının geleceği konusunda endişeli. Twitter‘ın kendi üreticisi tarafından geliştirilen Twitter benzeri bir platform olan BlueSky da bu mücadeleye katılıyor. BlueSky‘ın avantajı bir platform olduğu kadar bir protokol olarak tasarlanmış olması, yani Twitter‘ın başına gelenler BlueSky‘ın başına gelemez.
Dezavantajı ise Elon Musk‘ın Twitter‘ı o kadar çabuk mahvetmiş olması ki bu tür şeylerle ilgilenen kullanıcılar Fediverse ve Mastodon‘u çoktan buldular bile.
AT (orijinal adıyla ADX ya da “Authenticated Transfer Protocol“) Bluesky‘nin ana çabasıdır, Bluesky mobil uygulaması ise protokolü iş başında göstermeye yarar. Mastodon‘a güç veren ActivityPub protokolüne benzer şekilde AT, federe ve merkezi olmayan bir sosyal ağ yaratmanın yollarını sunuyor. Bununla birlikte, özellikle Mastodon ve diğer geliştiricilerden projeye yönelik bazı eleştiriler geldi ve önerilen bir W3C standardı olan ActivityPub‘ın halihazırda birbirine bağlı sunuculardan oluşan büyük ve büyüyen bir “Fediverse “e güç sağladığına dikkat çekildi.
Ve Fediverse, Musk‘ın Twitter‘ı satın almasının ardından, kullanıcıların açık kaynak kodlu, merkezi olmayan alternatif Mastodon‘u denemek için mikroblog ağını terk etmesiyle ilgi çekmeye başladı. Mastodon, son zamanlarda Ivory ve Mammoth gibi havalı Mastodon istemcilerini piyasaya süren eski Twitter üçüncü taraf uygulama geliştiricilerinin çalışmalarından da yararlandı.
O zaman geriye şu soru kalıyor: Bluesky tam olarak nedir?
Uygulamaya BURADAN erişebilirsiniz…
İşte şu ana kadar bilinenler:
* Dorsey, Bluesky‘ın “sosyal medyanın temelini ya da onu kullanan insanların verilerini sahiplenmeye çalışan herhangi bir şirketin rakibi" olduğunu söylüyor.
* Projeyi ilk duyurduğunda Dorsey, “İş, internetin açık ve merkezi olmayan ilkelerini ilerleterek, herhangi bir özel şirket tarafından sahiplenilmeden şeffaf bir şekilde açıkta yapılmalıdır." açıklamasında bulundu.
* Geliştirici ekip ise şu tweet’i attı: “AT Protokolü yeni bir federe sosyal ağdır. En son merkezi olmayan teknolojilerin fikirlerini basit, hızlı ve açık bir ağa entegre ediyor."
* Twitter‘ın yeni platform için temel tasarım olması bekleniyor.
* Bluesky‘yı hayata geçirirken, şeffaflık ve ademi merkeziyetçilik ruhuyla yürütülecek bir protokol kullanacaklar.
* Bluesky, dünyanın trilyon dolarlık veri toplama endüstrisi için büyük ölçüde yıkıcı olabilir. Kullanıcıların sosyal medyaya veri teslim etmeden erişebilmesi, veri madencilerinin dokunamayacağı bütün bir iletişim ve etkileşim dünyasının kapılarını açacaktır.
* Bluesky ayrı bir oluşumdur ve geliştirme vakfı, oluşturmak istedikleri platformu yaratmak için bağımsızlığın hayati önem taşıdığını söylemektedir.
Ancak ilk olarak 2019 yılında Twitter tarafından başlatılan merkezi olmayan bir projedir.
Sızan haberlere göre, Dorsey‘in merkezi olmayan Bluesky projesinin arkasındaki etiğe dair bir fikir, Musk‘ın Twitter‘ı satın alma teklifi sırasında Musk‘a gönderdiği metin mesajlarında görülebilir.
Geçtiğimiz ay, Musk ve Twitter arasında devam eden davanın ortasında yayınlanan belgeler, Dorsey‘in Twitter‘ın “bir reklam modeline sahip olamayacağını" nasıl önerdiğini ortaya koydu.
Musk, sosyal medya platformu için artık uygulayabileceği yeni bir gelir modelinin ipuçlarını verdi.
Musk ile yukarıda bahsi geçen iletişiminde Dorsey, “Twitter’ın arkasında merkezi bir varlık varsa, saldırıya uğrayacaktır" dedi.
Ağustos 2022’de Dorsey, “En büyük sorun ve en büyük pişmanlığım bir şirket haline gelmesi" demişti.
Musk ise “Bence hem Twitter’ı daha iyi bir yöne taşımaya hem de merkezi olmayan yeni bir şey yapmaya değer." şeklinde yanıt verdi.
Jack Dorsey ve yeni Twitter‘ın Twitter‘dan ayrı kalıp kalmayacağı hala belirsizliğini koruyor ancak yeni platform için beta test katılımcıları kabul ediliyor ve platform hızla ilerliyor gibi görünüyor.