İnsanlardan 100 Kat Daha Uzun Süredir Gezegendeler...
21:49:10
Ölümler Genellikle Köpekbalığının Birini Yemesinin Bir Sonucu Değildir
Köpekbalıkları 2023’te 100’den az insanı ısırdı. Florida Doğa Tarihi Müzesi‘nin yeni raporuna göre, bir köpekbalığı tarafından ısırılma ihtimali hâlâ son derece düşük. Jaws gibi filmlerde köpekbalıklarının sansasyonel bir şekilde tasvir edilmesine rağmen, okyanusun en büyük yırtıcıları insanlardan daha çok korkmaktadır…
Gainesville’deki Florida Doğa Tarihi Müzesi’nin yeni raporuna göre, her yıl dünya çapında milyonlarca insan okyanusta yüzse de, 2023 yılında sadece 91 kişi köpekbalıkları tarafından ısırıldı ve bu ısırıkların sadece 10’u ölümcül oldu. Tüm ısırıkların 69’u kışkırtılmamışken, 22’si kışkırtılmış, yani bir köpekbalığına dokunmaya çalışmak veya onu beslemek gibi insan tarafından başlatılan bir etkileşim olarak tanımlanmıştır. Sahil güvenlik görevlileri, hastane personeli ve diğer acil müdahale ekipleri tarafından bildirilen bu rakamlar beş yıllık küresel ortalamayla tutarlıdır.
Rapor için verileri derleyen Gainesville’deki Florida Üniversitesi‘nden deniz ekoloğu Joe Miguez, her yıl bu kadar az ısırığın meydana gelmesi “bize köpekbalıklarının bizden kaçınmaya çalıştığına dair oldukça güçlü bir gösterge veriyor" diyor. Eğer köpekbalıkları insanların av olduğunu düşünseydi, “her gün binlerce köpekbalığı saldırısı" olabilirdi, diyor.
2023 yılında, kışkırtılmamış köpekbalığı ısırıklarının yarısından fazlası, toplam 36 ile Amerika Birleşik Devletleri’nde meydana geldi. Bu sayı bir önceki yıl 41’di. Uzun vadeli eğilimleri takiben, küresel olarak tüm kışkırtılmamış ısırıkların yaklaşık dörtte biri Florida’da meydana geldi. Bunun nedeni eyaletin geniş kıyı şeridi, bol miktarda av balığı ve yıl boyunca yüzen insanlardır.
2023’teki tek artış, 2022’deki miktarın iki katı olan 10 ölüm vakasıydı. Ancak Nova Scotia, Boutiliers Point’teki Atlantic Shark Expeditions‘ın kurucusu köpekbalığı biyoloğu Neil Hammerschlag, tarihsel perspektiften bakıldığında, insanlar ısırık yaralarını tedavi etmek için daha hızlı ve etkili bir şekilde müdahale ettikçe, köpekbalığı ısırığı ölümlerinin aslında ortalama olarak azaldığını söylüyor.
“Bu ölümler genellikle köpekbalığının birini yemesinin bir sonucu değildir. Kan kaybının bir sonucudur," diyor raporla bağlantısı olmayan Hammerschlag. Hammerschlag, köpekbalıklarının dişlerini tıpkı insanların ellerini kullandıkları gibi, çevrelerini test etmek için duyusal yapılar olarak kullandıklarını söylüyor.
Bilinen yaklaşık 550 köpekbalığı türünden sadece üçü 2023 yılında ölümlere neden olmuştur: büyük beyaz köpekbalıkları (Carcharodon carcharias), boğa köpekbalıkları (Carcharhinus leucas) ve kaplan köpekbalıkları (Galeocerdo cuvier).
Geçen yıl meydana gelen 10 ölümden dördüne büyük beyazlar neden olmuştur: üçü güney Avustralya’da ve biri Kaliforniya’da. Florida Üniversitesi‘nden Gavin Naylor bunun nedeninin, özellikle köpekbalıkları için ana besin kaynağı olan fokların yok olma tehlikesinden kurtulduğu bölgelerde “beyaz köpekbalığı nüfusunun artması" olduğunu söylüyor.
Fok kolonileri genellikle sörfçüleri de çeken sörf molalarının yakınında bulunur. Köpekbalığı popülasyonu genetikçisi ve üniversitenin Uluslararası Köpekbalığı Saldırısı Dosyası program direktörü Naylor, “İleride, daha fazla insan sörf yaptıkça ve köpekbalığı popülasyonu artmaya devam ettikçe, beyaz köpekbalıklarından kaynaklanan bu ısırıkların biraz daha yaygın olması muhtemeldir" diyor.
Naylor, köpekbalığı ısırığı verilerini derlemenin iki amacı olduğunu söylüyor: insanları köpekbalıklarından korumak ve bu kilit taşı yırtıcıların gelişmesine yardımcı olmak. Köpekbalığı popülasyonları son yarım yüzyılda küresel olarak yüzde 70’ten fazla azaldı, bunun başlıca nedeni besin kaynaklarını tüketen artan balıkçılık baskısı.
Naylor, “Bu kadim yaratıklar insanlardan 100 kat daha uzun süredir gezegendeler" diyor ve birçok köpekbalığı türünün tuzlu sudan tatlı suya geçebilme yeteneği gibi, diğer canlıların nasıl hayatta kaldığı konusunda bize çok şey öğretebilecek “sihirli numaraları" olduğunu söylüyor.
Bir köpekbalığı tarafından ısırılma ihtimali son derece düşük olsa da, Naylor köpekbalığı ısırıklarından kaçınmak için basit tavsiyelerde bulunuyor: “Yalnız yüzmeyin. Kıyıdan çok uzakta yüzmeyin. Şafakta ya da alacakaranlıkta yüzmeyin."