01:11:08

Bu Kesinlikle Zaman Kavramının En Kaotik Anı

Sonsuz maymun teoremi, sonsuz bir süre boyunca bir daktiloda rastgele tuşlara basan bir maymunun, William Shakespeare‘in tüm eserleri veya tüm zamanların en çok satan kitabı olma potansiyeline sahip orijinal bir roman da dahil olmak üzere, herhangi bir metni eninde sonunda “neredeyse kesinlikle” yazacağını belirtir…

Bu matematiksel kavramdan ilk kez 1913 yılında Fransız matematikçi Émile Borel bahsetmiştir, ancak sonsuz maymun teoremini bir iş modeline dönüştürmeye çalışan ilk megaloman multi-milyoner 1993 yılında tüm zamanların klasiği Simpsonlar‘ın “Springfield’a Son Çıkış” bölümünde Montgomery Burns olmuştur.

Burns‘ün bu dünyadaki zamanı tam olarak sonsuz olmadığından -tek kıta Pangea iken doğmuş olmasına rağmen-, Burns‘ün düşmanı güneş sönmeden önce “insanoğlunun bildiği en büyük romanı” tamamlayabilecekleri umuduyla 1.000 sigara tiryakisi maymunu 1.000 daktiloya zincirleyerek süreci hızlandırmaya çalışmıştır.

Ne yazık ki Burns ve bu telgrafı alır almaz yelek giyecek olan maymunlar için BBC kısa bir süre önce Avustralyalı matematikçiler Stephen Woodcock ve Jay Falletta‘nın, dünya gezegenindeki 200.000 şempanzenin tamamının 7 gün 24 saat saniyede bir tuşa basarak yazması halinde bile, bir roman, oyun ya da soneyi tamamlama olasılığının çok düşük olması için bile ihtiyaç duyacakları sürenin, evrenin ısı ölümüne ulaşması için geçecek süreden daha uzun olduğunu tespit ettiklerini bildirdi.

Başka bir deyişle, Avustralyalı matematikçiler Burns‘ün edebi heveslerini kursağında bıraktı.

Woodcock ve Falletta‘nın bulgularına göre, harfler ve sayılar için çok sayıda olası dizilim göz önüne alındığında, tüm hayatını bir klavyede rastgele yazarak geçiren bir şempanzenin, muhtemelen akciğer kanserinden ölmeden önce “muz” kelimesini yazma şansı yalnızca yüzde beş olacaktır. Çalışmada hayal kırıklığı yaratan bir ifadeyle, “Yazma hızının artması ya da şempanze nüfusunun artması durumunda bile, maymun emeğinin önemsiz olmayan yazılı eserlerin geliştirilmesinde uygun bir araç olması mümkün değildir” deniyor.

Woodcock, çok önemli çalışmasıyla ilgili yaptığı açıklamada şunları ekledi: “Bu bulgu, teoremi diğer olasılık bulmacaları ve paradoksları arasına yerleştiriyor… sonsuz kaynak fikrini kullanmak, evrenimizin kısıtlamalarını göz önünde bulundurduğumuzda elde ettiklerimizle uyuşmayan sonuçlar veriyor.”

Yani Burns‘ün maymun işgücü insanoğlunun bildiği en büyük romanı tamamlayamamakla kalmayacak, aynı zamanda herhangi bir kalitede roman da yazamayacaktı -muhtemelen tek bir makale bile bitiremeyeceklerdi.

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…