Bir Dizi Patent İhlali İddiası...
Moderna, BioNTech/Pfizer’i mRNA teknolojisini kopyalamakla suçluyor ama bu ne derecere doğruyu yansıtıyor?..
ABD’li biyoteknoloji devi, rakip Covid aşı üreticilerinin pandemiyle mücadele için geliştirilen aşıların temelini oluşturan patentleri ihlal ettiğini savunuyor…
Moderna günü yaptığı açıklamada, Covid-19 aşısının arkasındaki “çığır açan teknolojiyi" kopyaladıkları için Pfizer ve BioNTech’e dava açacağını ve pandemiyle mücadelede kullanılan en çok satan aşılardan bazılarının arkasındaki farmasötik rakipler arasında yasal bir süreç başlatacağını açıkladı.
ABD’li biyoteknoloji şirketi, Moderna’nın mRNA teknoloji platformunu koruyan ve Covid aşısının geliştirilmesinde kritik öneme sahip olan, aralarında mRNA’nın istenmeyen bağışıklık tepkilerine yol açmadan insan vücuduna girmesini sağlayan kimyasal modifikasyonlarla ilgili olanın da bulunduğu çeşitli patentleri ihlal ettiği iddiasıyla rakiplerinden tazminat talep edeceğini söyledi.
Moderna, salgında oynadığı hayat kurtarıcı rol nedeniyle BioNTech/Pfizer aşısını piyasadan engellemeye çalışmayacağını veya gelecekteki satışlara karşı bir ihtiyati tedbir talep etmeyeceğini söyledi. BioNTech/Pfizer aşısı Comirnaty marka ismi altında satılmaktadır.
Ancak Pfizer ve BioNTech gibi rakiplerinin fikri mülkiyetine saygı göstermesini beklediğini ve bu yasal hakları ABD ve Alman mahkemelerinde açacağı davalarla uygulamaya çalışacağını söyledi.
Moderna’nın CEO’su Stéphane Bancel, “Covid-19 pandemisinden önceki on yıl boyunca öncülüğünü yaptığımız, yaratmak için milyarlarca dolar yatırım yaptığımız ve patentini aldığımız yenilikçi mRNA teknoloji platformunu korumak için bu davaları açıyoruz" dedi.
Moderna’nın HIV, grip ve diğer hastalıkları önlemeye yönelik ilaçlar geliştirmek için mRNA platformunu kullanmaya devam ettiğini, ancak teknolojisini ticari olarak makul koşullarda rakiplerine lisanslamayı düşüneceğini söyledi.
Moderna’nın en büyük rakiplerini dava etme kararı, bağışıklık sistemine genetik kodunun bir kısmına dayanarak bir virüsü tanımayı öğreten bir teknoloji olan mRNA’nın mülkiyet hakları üzerindeki fikri mülkiyet savaşında ciddi bir gerilime işaret ediyor.
Daha küçük ölçekli şirketlerde mRNA kullanımlarıyla ilgili olarak Pfizer, BioNTech ve Moderna’ya karşı bir dizi patent ihlali iddiasında bulunmuşlardı.
Uzmanlar, bir sağlık verileri analiz firması göre, Pfizer, BioNTech ve Moderna’nın 2022 yılında aşı satışlarından 52 milyar dolar elde edeceği tahmin edildiğinden, risklerin yüksek olduğunu söylüyor. Bir dizi şirket aynı mRNA teknolojisine dayalı yeni ilaçlar geliştirmeye çalışıyor.
Patent davaları konusunda uzmanlaşmış bir avukat olan Kevin Noonan, pandeminin bu aşamasında mRNA teknolojisinin sahipliğiyle bağlantılı davaların “ortaya çıkmasının" şaşırtıcı olmadığını söyledi.
“Bence pek çok insan pandemi sırasında dava açma konusunda çok temkinliydi ve şirketlerin aşı yapmasını engellemek, geciktirmek veya önlemek için bir şey yapıyormuş gibi görünmek istemiyorlardı. Bu da harekete geçmemizde iki buçuk yıllık bir gecikme yarattı."
Noonan, krizin hemen geçmesiyle birlikte şirketlerin şimdi patent davaları açarak pandemi öncesinde mRNA teknolojisine yaptıkları yatırımları korumak için yarıştıklarını söyledi.
Moderna, Pfizer ve BioNTech’ten sadece 8 Mart’tan sonra kaydedilen satışlar için tazminat talep edeceğini ve bunun pandemi devam ederken patentlerini uygulamayacağına dair daha önce verdiği sözle tutarlı olduğunu söyledi. Ayrıca 92 düşük gelirli ülkeye yapılan aşı satışları veya ABD hükûmetinin nihai olarak sorumlu olacağı herhangi bir satış için de tazminat talep etmeyecek.
Pfizer ve BioNTech yorum taleplerine henüz yanıt vermedi.