15:39:04

Yapay Zekâ Yaşamın Her Alanına Dokunmaya Başladı

Yapay zekânın Vezüv Yanardağı patlamasında karbonlaşan antik parşömeni deşifre etmesinin ardından Platon‘un gömüldüğü yer nihayet ortaya çıktı. Araştırmacılar, Yunan filozofun gömülü olduğu yerle ilgili ayrıntıları içeren antik bir papirüsü deşifre etmek için yapay zekâ kullandı…

İtalyan araştırmacılar, antik bir parşömenin deşifre edilmesinin Yunan filozof Platon‘un nerede gömülü olduğunu ortaya çıkardığını öne sürüyor.

İtalya Ulusal Araştırma Konseyi‘nden yapılan açıklamaya göre, Pisa Üniversitesi‘nde filozof olan Graziano Ranocchia ve meslektaşları, Pompeii yakınlarında bulunan antik bir Roma kenti olan Herculaneum’da bulunan kömürleşmiş papirüs parçaları üzerinde korunan metni deşifre etmek için yapay zekâ (YZ) kullandı.

Pompeii gibi Herculaneum da M.S. 79 yılında Vezüv Yanardağı’nın patlamasıyla yok olmuş ve bölgeyi kül ve piroklastik akıntılarla kaplamıştı.

Patlamanın karbonlaştırdığı parşömenlerden biri, Atina’da eğitim görmüş ve daha sonra İtalya’da yaşamış Epikürcü bir filozof olan Gadara’lı Philodemus‘un (yaklaşık M.Ö. 110-30 yılları arasında yaşamıştır) yazılarını içermektedir. “Akademi Tarihi" olarak bilinen bu metin, Platon‘un M.Ö. dördüncü yüzyılda kurduğu akademiyi ayrıntılarıyla anlatmakta ve Platon’un mezar yeri de dahil olmak üzere hayatı hakkında bilgi vermektedir.

Tarihçiler, Sokrates‘in ünlü öğrencisi olan ve kendi felsefesinin yanı sıra hocasının felsefelerini de kaleme alan Platon‘un, Romalı general Sulla‘nın M.Ö. 86 yılında yıktığı Akademi’ye gömüldüğünü zaten biliyorlardı. Ancak araştırmacılar, M.Ö. 348 ya da 347 yılında Atina’da ölen Platon‘un okul arazisinin tam olarak neresine gömüldüğünden emin değillerdi.

Ancak teknolojideki ilerlemeler sayesinde araştırmacılar, şu anda Napoli Ulusal Kütüphanesi‘ndeki koleksiyonun bir parçası olan antik papirüsü okumak için kızılötesi ve ultraviyole optik görüntüleme, termal görüntüleme ve tomografi gibi çeşitli son teknikleri kullanabildiler.

Araştırmacılar şu ana kadar 1.000 kelime ya da başka bir deyişle Philodemus tarafından yazılan metnin yaklaşık %30’unu tespit etti.

Araştırmacılar, “En önemli haberler arasında, Platon’un Atina’daki Akademi’nin kendisine ayrılmış bahçesine (Platonik okul için tasarlanmış özel bir alan), Museion ya da Musalar için kutsal sayılan sacellum denilen yerin yakınına gömüldüğünü okuyoruz" diye yazdı. “Şimdiye kadar sadece genel olarak Akademi’ye gömüldüğü biliniyordu."

Metinde ayrıca Platon‘un M.Ö. 404 ile 399 yılları arasında nasıl “köle olarak satıldığı" da ayrıntılı olarak anlatılıyor (Daha önce bunun M.Ö. 387 yılında gerçekleştiği düşünülüyordu).

Açıklamaya göre, tercüme edilen metnin bir başka bölümünde, Platon‘un Trakyalı barbar bir müzisyenin müzikal ve ritmik yeteneklerini küçümsediği karakterler arasındaki bir diyalog anlatılıyor.

Bu, araştırmacıların Vezüv Yanardağı’nın patlamasından kurtulan antik parşömenleri okumak için yapay zekâyı kullandıkları ilk sefer değil. Bu yılın başlarında araştırmacılar, bir zamanlar Julius Caesar‘ın kayınpederine ait olan yakındaki bir villada volkanik patlama sırasında yanmış olan farklı bir parşömeni deşifre etmişlerdi.

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…