Silicon Valley Bank...
18:30:35
Stefan Kalb Perşembe günü saat 13:00 sularında bir toplantının ortasındayken şirket yöneticilerinden biri ona panik içinde bir Slack mesajı gönderdi: “SVB’de neler olduğunu biliyor musun?"
Seattle merkezli gıda yönetimi startup’ı Shelf Engine‘in CEO’su ve kurucu ortağı olan Kalb, Silikon Vadisi Bankası‘na yönelik banka operasyonu haberlerini takip ediyordu; bankanın uçurumun eşiğine geldiği korkusuyla sadece Perşembe günü bankadan 42 milyar dolar çekilmeye çalışıldı…
Banka Çarşamba günü sağlam bir mali zemine sahipti. Ertesi gün ise adeta suların altında kaldı.
2015’te kurulan ve yapay zekâ kullanarak marketlerin gıda israfını azaltmasına yardımcı olan 40 kişilik bir girişim olan Shelf Engine için bu büyük bir sorundu.
Silikon Vadisi Bankası şirketin çek ve ödeme işlemlerine yardımcı olmakla kalmıyordu, aynı zamanda girişimin tüm nakdi de bankada kilitliydi.
Kalb hemen harekete geçti. O ve ekibi hızla JPMorgan Chase‘de bir hesap açtı ve son kuruşuna kadar Silicon Valley Bank‘tan havale yapmaya çalıştı.
Cuma günü bir röportaj veren 37 yaşındaki Kalb, “Ne yazık ki havalemiz kabul edilmedi ve paramız hala Silicon Valley Bank’ta duruyor," dedi. “Bu sabah uyandığımızda paranın JPMorgan banka hesabında olduğunu umuyorduk ama yoktu."
Kesin miktarı vermekten kaçınırken, Shelf Engine‘in yatırımcılardan 60 milyon dolardan fazla para topladığını belirtti. Transfer için “Çok büyük bir meblağdı" dedi.
Silikon Vadisi Bankası‘nda kök salmış pek çok teknoloji girişiminin, 2008 mali krizinden bu yana Amerika’daki en büyük banka iflası olan bankanın çöküşünün ardından karşı karşıya kaldığı durum, tırnak kemirten bir belirsizlik.
Sektördeki uzmanlara göre, on yıllardır Santa Clara, Kaliforniya merkezli bankaya büyük ölçüde güvenen teknoloji girişimleri için bu durum, toplu işten çıkarmalara ya da yüzlerce girişimin çökmesine yol açabilecek bir kriz başlattı.
Y Combinator adlı startup kuluçka merkezinin başkanı ve CEO’su Garry Tan bir röportajında, “Eğer hükûmet devreye girmezse, bence bütün bir startup nesli gezegenden silinecek," dedi.
Eleştirmenler hükûmetin bankayı geri çekme fikrini teknoloji ve risk sermayesi dünyası için bir kurtarma paketi olarak değerlendirirken, Tan böyle bir hamlenin çoğu teknoloji sektöründeki küçük işletmelerden oluşan mevduat sahiplerini kurtaracağını savunuyor.
Amerika’da inovasyon ve rekabet için ‘varoluşsal bir risk’
1983’te bir poker oyunu sırasında kurulan Silicon Valley Bank, daha büyük ve geleneksel bankaların gözünde çok riskli görünen teknoloji girişimleri için kredi veren kurum haline geldi. Sonunda Silicon Valley Bank, risk sermayedarları tarafından desteklenen tüm ABD teknoloji girişimlerinin neredeyse yarısıyla iş yapmaya başladı.
Shelf Engine‘den Kalb, “Eğer hızlı büyüyen bir startup iseniz, normal bir kredi kartı sağlayıcısından kredi kartı alamazsınız, büyük bir bankadan kredi alamazsınız, ama Silicon Valley Bank size bunu verir," dedi. “Girişimlerin başka bir yerden alamayacağı hizmetler bunlar."
Silicon Valley Bank, Andreessen Horowitz gibi köklü risk sermayesi şirketlerinin yanı sıra Shopify, Pinterest, Fitbit gibi tanınmış teknoloji şirketleri ve daha az bilinen binlerce startup ile iş yaptı.
Cuma günü bir düzenleyici kurum tarafından yapılan açıklamada, TV yayın sağlayıcısı Roku‘nun 487 milyon dolar ile ortada kalan şirketler arasında yer aldığı belirtildi. Roku yetkilileri, şirketin nakit parasının yaklaşık %26’sına denk gelen bu tutar için “Şu anda şirket, SVB’ye yatırılan nakit parasını ne ölçüde geri alabileceğini bilmemektedir," diye yazdı.
Airbnb, Reddit ve Instacart gibi girişimlerin kurulmasına yardımcı olan Y Combinator‘dan Tan, şu anda en büyük tehdidin dünyanın Roku‘ları için değil, daha ziyade zorlu bir kaynak yaratma ortamında hayatta kalmak için mücadele eden hurda girişimler için olduğunu söyledi.
Silikon Vadisi Bankası‘nın iflas etmesinden bu yana startup liderleri dehşet ve korku hissiyle durmaksızın kendisine ulaşıyor ve kaçınılmaz işten çıkarmalarla, hatta şirketlerinin sonuyla giderek daha fazla yüzleşiyorlar.
“Kurucular bana mesaj atıyor ve gelecek hafta maaşları nasıl ödeyeceklerini bilmediklerini söylüyorlar. İşletmeyi ayakta tutmak için kişisel kredi almak zorunda kalacaklar mı? İşçileri işten çıkarmak zorunda kalacaklar mı?" Tan şunları söyledi. “Bu, önümüzdeki on yıl boyunca Amerikan ekonomisinde rekabet ve inovasyon için varoluşsal bir risk olabilir."
Bankacılık uzmanlarının çoğu Silicon Valley Bank‘ın çöküşünün finans dünyasının diğer bölgelerine yayılmasını beklemezken, mevduat sahiplerinin ne kadar parayı telafi edebilecekleri açık bir soru olmaya devam ediyor.
Silicon Valley Bank‘ın iflası yeni girişimler için ‘zorlu’ bir döneme denk geldi
Federal Mevduat Sigorta Kurumu, mevduat sahiplerinin Pazartesi sabahına kadar 250.000 $’a kadar fonlarına erişebileceklerini söyledi. Bunun üzerindeki herhangi bir miktar “kayyum sertifikası" ile sonuçlanacaktır.
FDIC, Silicon Valley Bank‘ın varlıklarını sattığında, sertifikası olanlara ödeme yapılacak – ancak bunun ne kadar süreceği ve ne kadar paranın geri ödeneceği belirsizliğini koruyor.
Bazı tahminlere göre bankadaki mevduatların %3 gibi küçük bir kısmı 250.000 doların altında, yani mevduat sahiplerinin büyük bir kısmının standart federal sigortayı aşan paraları var.
Kalb, hayatta kalabilmek için borç finansmanı ya da diğer kredi yollarını araştırdığını söyledi.
FDIC‘den 250.000 dolar temin etmek, girişimin birkaç gün daha açık kalmasını sağlayabilir, ancak çok daha uzun süre değil.
Çalışanlarına daha bu hafta ödeme yaptı ve bir sonraki bordro teslim tarihi 20 Mart.
“Eğer o zamana kadar sermayeye erişimimiz olmazsa, çok zor kararlar almak zorunda kalacağız" dedi.
Y Combinator‘dan Tan, Silikon Vadisi’nin temel finans kuruluşlarından birinin erimesinin startup ekosistemi için daha kötü bir zamana denk gelemeyeceğini söyledi.
Yüksek faiz oranları ve piyasa belirsizliği, uzun yıllar süren düşük faiz oranları ve kolay paranın değerlemeleri yükseltmesinin ardından kredi verenlerin para musluklarını sıkmasına neden oldu.
Son zamanlarda girişimciler, mevcut nakdin hızla buharlaşarak binlerce startup’ı işçi çıkarmaya ya da tamamen kepenk indirmeye zorlayacağı konusunda alarm veriyor.
Bu yıpratıcı koşullara, girişim dünyasının finansal dayanağı olarak kabul edilen Silicon Valley Bank‘ın çöküşü de eklendi.
Tan, “Girişim sermayesi finansmanı zaten bir daralma modundaydı," dedi. “Bu yüzden bu kadar yıkıcı bir şeyin gerçekleşmesi gerçekten zor bir zaman."