08:44:08

Sakız Çiğnemek Sağlıklı Diyetin Olumlu Bir Tamamlayıcısı Olabilir, Ancak Hiçbir Şekilde Her Derde Deva Değildir

Sakız çiğneme – hem şekerli hem de şekersiz – ile sakız çiğnemenin diş eti hastalığı, diş çevresinde kemik kaybı ve çürük gibi durumları önleyip önleyemeyeceği arasındaki ilişki, 2024 yılının başlarında Journal of the American Nutrition Association‘da yayımlanan araştırmada incelendi…

Araştırmacılar, 2013 ve 2019 yılları arasında geniş bir popülasyona dayalı çalışmaya kaydolan kişilerden elde edilen verileri kullandı. Katılımcılara ağız sağlıkları hakkında bilgi vermenin yanı sıra diyetleri, kiloları ve bel çevreleri (bellerinin ölçüsü) hakkında da sorular soruldu.

Verilerin analizi sakız çiğneme ile ağız sağlığı arasında bir ilişki olmadığını gösterdi.

Bununla birlikte, araştırmaya katılan 15.178 kişiden %2,4’ü düzenli olarak sakız çiğnediğini bildirmiştir. Sakız çiğneyenlerin, sakız çiğnemeyenlere kıyasla daha az ilave şeker alımı da dahil olmak üzere daha sağlıklı bir diyete sahip oldukları görülmüştür.

Peki, hepimiz kendimizi daha sağlıklı hale getirmek için sakız almaya koşmalı mıyız?

Cevap hayır ve işte nedeni:
Çalışma aslında sakız çiğnemenin daha iyi beslenme tercihlerine yol açtığını söylemiyor. Verilerin bize söylediği tek şey, sakız çiğneyen bazı katılımcıların aynı zamanda daha az rafine şeker tükettiği ve daha sağlıklı bir diyete sahip olduğudur. Araştırma, sakız çiğneme ile sağlığın iyileşmesi arasında herhangi bir nedensellik bulmamaktadır.

Araştırmacıların bu ilişkiyi bulmasının birkaç nedeni olabilir. Örneğin, sağlıklı beslenmeye çalışan insanlar aynı zamanda dişlerini de sağlıklı tutmak istiyor ve şekersiz sakız çiğnemenin dişler için iyi olduğu yönündeki yaygın tavsiyeye uyuyor olabilirler. Ya da sadece taze bir nefese sahip olmayı seviyor olabilirler.

Ancak araştırmada sakız çiğneyenlerin daha az yemek yemediği, aşırı kilolu olma ihtimallerinin daha düşük olmadığı ya da daha ince bir bel çizgisine sahip olmadıkları görülmüştür. Yani, tüketilen gıda miktarı, kilo ve insanların sakız çiğneyip çiğnememesi arasında bir ilişki bulunamamıştır.

Uzun vadeli sağlık için düzeltmeler
Şekerle tatlandırılmış meşrubatların, yiyeceklerin ve işlenmiş gıdaların aşırı tüketimi ne yazık ki çok yaygındır.

Artan şeker tüketimi, aşırı kilolu veya obez olan ve tip 2 diyabet hastası olan kişilerin sayısında keskin bir artışa neden olmuştur.

Bu rahatsızlıklarla ilişkili sağlık risklerine – ve tedavi maliyetlerine – ek olarak, yaşam kalitesi üzerinde de önemli bir etkiye sahip olabilirler.

Obezite için standart tıbbi tavsiye, bol miktarda egzersiz yapmak ve sağlıklı bir diyet sürdürmektir – özellikle doymuş yağ, rafine karbonhidrat ve şeker oranı düşük bir diyet.

Obezite tedavisine yönelik bu “daha az ye, daha çok hareket et" yaklaşımı, kilo sorunlarına katkıda bulunabilecek sosyal ve biyolojik faktörleri göz ardı ettiği ve basit olduğu için eleştirilmektedir. Yine de, bu en temel tavsiye bile – sağlıklı beslenmek ve egzersizi artırmak – birçok kişi için zor olmaktadır.

Bir alışkanlıktan kurtulmaya ya da her yeni yılın Ocak ayından sonra yeni yıl kararlarına sadık kalmaya çalışan herkesin bileceği gibi, diyet de dahil olmak üzere yaşam tarzımızdaki değişiklikleri uygulamak genellikle zordur ve sürdürmek daha da zordur.

Sakız çiğnemek ya da elma sirkesi veya zeytinyağı içmek gibi diğer sosyal medya hevesleri gibi kilo kontrolü için görünüşte kolay, erişilebilir seçenekler her zaman hoş karşılanır ve haber değeri taşır.

Kolay, erişilebilir kilo verme ‘çözümleri’ her zaman haber değeri taşır.

Sakız çiğnemenin yeme şeklimizi – daha sağlıklı gıda seçimleri ve daha az şekerli gıda tüketimi – etkilediğini iddia etmek için, bir grup katılımcıya sakız çiğnemeleri talimatı verildiği ve sakız çiğnemeyen başka bir grupla gıda seçimlerinin ve alımlarının karşılaştırıldığı bir deneme yapılması gerekir.

Bu çalışmalar aslında yapılmıştır, ancak sakız çiğnemenin herhangi bir sağlık ve beslenme tavsiyesine dahil edilmemesinin nedeni, bu çalışmaların sonuçlarının sakız çiğnemenin neyi ne kadar yediğimizi etkilediğine dair güçlü kanıtlar sunmamasıdır.

Sakız çiğnemenin kilo vermeye yardımcı olduğu ilk kez rapor edilmiyor.

Dolayısıyla, sakız çiğnemek yemek konusunda doğru seçimler yapmanıza yardımcı olmayacaktır. Zor kararları vermek bize, sağlıklı gıda seçimlerini teşvik eden hükûmetlere ve gıda endüstrisine ve sağlıklı gıdaların hepimiz için uygun fiyatlı olmasını sağlamaktan geçiyor.

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…