22:43:29

Satürn’ün Ayı Enceladus’un Yaşanabilir Olduğu Çığır Açan Çalışmayla Doğrulandı…

“Bir uzay aracı inşa edebiliriz… ve onu Enceladus’a göndererek şu soruyu yanıtlayabiliriz: Bu yaşanabilir yerde gerçekten yaşam var mı, yok mu?"

Bilim insanları Satürn’ün uydusu Enceladus’un okyanus spreyinde yüksek düzeyde fosfor keşfederek, yaşam için gerekli bu bileşenin dünya dışı deniz suyunda ilk kez tespit edildiğini bildirdi.

Bu buluş, Enceladus’un bildiğimiz yaşamı desteklemek için tüm doğru malzemelerle dolu olduğunu ortaya koyuyor ve fosforun Neptün’ün uydusu Triton veya cüce gezegen Plüton gibi Dünya’dan uzak diğer olası okyanus dünyalarında da bulunabileceğinin ipuçlarını veriyor. Bu noktada, bu yerlerden herhangi birinde gerçekten uzaylıların yaşayıp yaşamadığını kimse bilmiyor, ancak yeni sonuçlar, yaşanabilir koşulların güneş sisteminde ve muhtemelen ötesinde yaygın olabileceğine dair kanıtları güçlendiriyor.

Enceladus, yaklaşık 300 mil genişliğinde küçük bir buz dünyasıdır, ancak boyut olarak eksikliğini, kışkırtıcı yüzey altı okyanusuyla telafi eder. Deniz ortamı uydunun buzdan kabuğunun altında saklı olsa da, yüzeydeki gayzerlerden uzaya deniz suyu püskürüyor. NASA‘nın 2017’de görevi sona eren Cassini uzay aracı, Satürn’ün yörüngesindeki son yıllarında şans eseri bu donmuş ay suyunun bir kısmını toplayabildi ve dünya dışı bir okyanusun içeriğine benzeri görülmemiş bir bakış sundu.

Şimdi, Berlin Freie Üniversitesi‘nde gezegen bilimci olan Frank Postberg liderliğindeki araştırmacılar, Cassini tarafından Satürn’ün dış E-halkasından yakalanan buz tanelerinde, sodyum fosfat olarak bilinen fosfor tuzlarının bol miktarda bulunduğunu keşfettiler. Ekip ayrıca, Enceladus’un okyanusundaki fosfat konsantrasyonlarının Dünya’nın deniz habitatlarından 100 kat daha yüksek olduğunu tespit ederek, ayın yüzey altı denizinde bu kilit elementin eksik olmadığını öne sürdü.

Postberg, “Bu, Enceladus’un okyanusunun artık hiç şüphesiz yaşanabilir olduğunu kabul etmek için gereken son parçaydı" dedi. “Tabii ki, yaşanabilir olması, üzerinde yerleşim olduğu anlamına gelmiyor. Bu fosfor herhangi bir yaşam formundan gelen bir şey değil. Yaşam tarafından üretilmiyor. Sadece, en azından Dünya için, yaşamın ortaya çıkması için gerekli olan bir bileşen."

Postberg ve meslektaşları, Cassini‘nin Kozmik Toz Analizörü (CDA) tarafından yakalanan verileri incelemek için yıllarını harcadılar; bu araç yaşam aramak için donatılmamıştı, ancak son derece küçük parçacıkların özelliklerini ve bileşimlerini yüksek derecede hassasiyetle inceleyebiliyordu.

Sodyum fosfat tespitlerinin “elde ettiğimiz güzel sürprizlerden biri" olduğunu söyleyen Postberg, Cassini‘nin örneklerindeki bileşiklerin yüksek konsantrasyonları, fosforun Enceladus’un okyanusunda Dünya’nın denizlerine kıyasla nasıl bu kadar bol olduğu sorusunu gündeme getirdi.

Bu gizemi aydınlatmak için Postberg‘in ekibi, okyanus suyu simülatörü ve mineral bakımından zengin kayalar kullanarak laboratuvar koşullarında Enceladus benzeri bir ortamı yeniden inşa etti. Bu deneyler, Enceladus’un fosforun kayalardan deniz ortamına çözünmesini hızlandıran karbonatlar açısından zengin bir “soda okyanusu" olduğunu göstermektedir.

Bu soda okyanusları, uzak güneş sisteminde, CO2’nin donarak buza dönüştüğü yeri işaretleyen karbondioksit (CO2) kar çizgisi adı verilen bir sınırın ötesinde oluşan dünyaların içinde yaygın olabilir. Sonuç olarak, bu dış vahşi bölgelerde bir araya gelen gezegensel cisimler genellikle Enceladus’un içinde olduğu gibi soda okyanusları için bir karbonat kaynağı sağlayan çok sayıda CO2 buzu içerir.

Postberg, “Çok fazla karbonatın bulunduğu bir soda okyanusu, fosfatın kayadan okyanusa salınmasına izin verir ve bununla birlikte yaşamın oluşması için uygun hale getirir" dedi. “Yaşamın fosfatı kayadan salması çok daha zor ya da neredeyse imkansızdır, ancak okyanusta çözünmüşse, bu yaşanabilirlik için kritik bir şeydir."

“Bu yüzden Enceladus’un ötesinde etkileri var" diye ekledi. “Eğer başka yerlerde, Güneş’ten uzakta, yapı malzemesi olarak CO2’ye sahip okyanus uyduları varsa, bu okyanuslar fosfat açısından da zengin olmalıdır. Bu genel olarak evrendeki yaşanabilirlik için, ama özellikle de güneş sistemimizdeki okyanus dünyaları için iyi bir haber."

Başka bir deyişle, Enceladus deniz fosfatları içerdiğini bildiğimiz ilk dünya dışı gezegendir, ancak bu hayat veren malzemeleri bulduğumuz son yer olmayabilir. Europa ve Ganymede de dahil olmak üzere Jüpiter’in uyduları da yaşanabilir okyanuslara sahip olabilecek pek çok gezegen arasında yer alıyor. Bu amaçla Avrupa Uzay Ajansı Jüpiter’in uydularını incelemek üzere JUICE uzay aracını kısa bir süre önce fırlatırken, NASA‘nın Europa Clipper görevi de 2024 yılında kendi adını taşıyan hedefe doğru yola çıkacak.

Bilim insanları Enceladus’a bu kez yaşamı tespit eden araçlarla yeni görevler önerdiler, ancak şu ana kadar bu konseptlere yeşil ışık yakılmadı. Bununla birlikte, eğer sonunda bu küçük Satürn uydusuna bir geri dönüş gerçekleştirirsek, bilimin tartışmasız en sansasyonel gizemini yanıtlamış olabiliriz: Evrende yalnız mıyız?

“Bugünün teknolojisiyle bir uzay aracı inşa edebilir ve Enceladus’a göndererek şu soruyu yanıtlayabiliriz: Bu yaşanabilir yerde gerçekten yaşam var mı yok mu?" Postberg şöyle dedi. “Dolayısıyla bir sonraki görevle birlikte büyük olasılıkla bu soruya bir yanıt alacağız."

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…