22:23:29

Süper mahsuller geliyor: Avrupa yeni nesil genetiği değiştirilmiş bitkilere hazır mı?..

Avrupa Komisyonu’nun laboratuvarda genleriyle oynanmış bitkileri yasallaştırma önerisi, Büyük Tarım ile çevre savunucularını ve küçük çiftçileri karşı karşıya getiriyor. Brüksel, Avrupa Birliği genelinde mahsuller için yeni gen düzenleme teknolojilerini yasallaştıracak bir yasaya son şeklini veriyor…

AB‘nin yeni teknolojileri önceleyen aşırı kısıtlayıcı GDO yönetmeliği, genetiği değiştirilmiş ürünlerin yetiştirilmesi için son derece yüksek engeller koyuyor ve AB ülkelerinin güvenli oldukları kanıtlandıktan sonra bile bunları yasaklamasına izin veriyor.

Yeni yasa, bürokrasiyi azaltmayı ve CRISPR-Cas9 gibi “yeni genomik teknikler" (NGT‘ler) ile yetiştirilen ve yetiştiricilerin gen havuzunun dışından genetik materyal getirmek zorunda kalmadan belirli genleri hedef alan bitkiler için pazara daha kolay erişim sağlamayı amaçlıyor.

Kurallar, bitki ıslahı sektörünün aslan payını kontrol eden Bayer, Syngenta ve Corteva gibi çok uluslu şirketlerin yanı sıra bir dizi küçük şirket, bilim insanı ve Copa-Cogeca gibi çiftçi grupları tarafından zorlanıyor.

AB‘nin, daha besleyici, verimli ve değişen iklime daha iyi adapte olabilen özel niteliklere sahip yeni mahsulleri kullanma konusunda dünyanın geri kalanının gerisinde kalma riskiyle karşı karşıya olduğunu savunuyorlar.

Karşılarında ise yeşil milletvekilleri, çevre savunucusu gruplar, organik ve küçük çiftçiler ve “yeni GDO’lar" olarak adlandırdıkları ürünlerin serbest bırakılmasına karşı bir dilekçe imzalayan 400.000’den fazla AB vatandaşı var.

Bu gruplar, kuralların bir avuç çokuluslu şirketin elini daha da sıkılaştıracağını, geleneksel ıslah yöntemleriyle elde edilebilecek ürünler üzerinde patent talep etmelerine olanak tanıyacağını ve GDO’suz ve organik üretimi tehdit edeceğini söylüyor. Ayrıca NGT‘lerin sadece on yıldan uzun bir süredir kullanılıyor olması nedeniyle güvenlikleri konusunda soru işaretleri olduğunu savunuyorlar.

Sızdırılan bir taslağa göre, AB ülkeleri artık NGT ürünlerinin ekimini yasaklayamayacak.

Yasa, geleneksel ıslah teknikleriyle elde edilen ürünlere eşdeğer kabul edilen bir alt grup NGT ürünü için kuralları daha da basitleştiriyor. Gıdaları “GDO" olarak etiketleme zorunluluğu artık bu “geleneksel benzeri" bitkiler için geçerli olmayacak ve gıda güvenliği düzenleyicileri tarafından risk değerlendirmesine tabi tutulmayacaklar.

Yasanın daha önceki bir taslağında, herbisitleri tolere etmek üzere tasarlanmış ürünler için bir istisna vardı – bunlar yine de daha katı GDO kurallarına tabi olacaktı. Ancak daha yeni bir taslakta artık böyle bir ayrım yapılmıyor.

Avrupa Komisyonu, Yeşil Anlaşma çevre ve sürdürülebilirlik gündemi kapsamındaki en son tedbir paketinin bir parçası olarak Çarşamba günü genetiği değiştirilmiş ürünlere ilişkin yasa teklifini açıklayacak. Bu kapsamda toprak sağlığına ilişkin yeni bir yasa, AB Atık Çerçeve Direktifinde gıda atıkları ve tekstil konularına ilişkin revizyonlar ve tohumlar ile diğer bitki ve orman üreme materyallerine ilişkin mevzuat yer alacak.

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…