01:00:00

Laboratuvarda Yetiştirilen Etin Satışına Onay Verildi: Bilmeniz Gerekenler…
Gerçek hayvan hücrelerinden yetiştirilen kültür eti yakında San Francisco ve Washington, D.C.’deki restoranlarda satışa sunulacak.

Sonunda, laboratuvarda yetiştirilen tavukla yapılan bir sandviç menüde olabilir – en azından ABD’de yaşıyorsanız. Geçen hafta ABD Tarım Bakanlığı, GOOD Meat ve UPSIDE Foods adlı iki şirket tarafından üretilen hücre kültürlü ete ilk kez onay verdi. Her iki şirket de küçük miktarlarda tavuk hücresi yetiştirerek et parçalarına dönüştürüyor; üretim için kesim gerekmiyor. Bu, Kaliforniya merkezli şirketlerin ürünlerini ABD’de satmak ve servis etmek için ihtiyaç duydukları son düzenleyici onaydı…

Onay, Gıda ve İlaç İdaresi‘nin şirketlerin ürünlerini yemek için güvenli ilan etmesinden bir yıldan kısa bir süre sonra geldi ve gelişmekte olan kültürlenmiş et endüstrisi için önemli bir kilometre taşını temsil ediyor. Ancak bu, laboratuvarda yetiştirilen bifteklerin hemen yarın süpermarket raflarında yerini alacağı anlamına gelmiyor. Şimdilik her iki şirkete de sadece tavuk ürünlerini seçkin bir avuç restoranda satmaları için izin verildi. Hücrede yetiştirilen sığır eti, domuz eti veya deniz ürünlerini pazarlamak için ek onaya ihtiyaçları olacak.

ABD nüfusunun yaklaşık yüzde 90’ı düzenli olarak et yiyor. Ancak giderek artan sayıda Amerikalı, küresel karbon emisyonlarının yaklaşık yüzde 14,5’ini oluşturan mevcut et endüstrisinin çevresel etkileri konusunda endişeler taşıyor. Devasa hayvancılık operasyonları, antibiyotiklere dirençli zararlı bakterilerin üreme alanı da olabiliyor. Dahası, tonlarca atık üretiyor ve gübreden kaynaklanan besin akışıyla yerel su yollarını kirletebiliyorlar. Ve hayvanların kendileri de genellikle sıkışık kafeslere hapsedilmiş ve kendi pislikleri içinde ayakta durarak nispeten kısa bir yaşam sürerler. GOOD Meat CEO’su Josh Tetrick, “Mevcut et üretim yönteminin tüm bu zararların en uç noktasında olduğunu düşünüyoruz" diyor.

Yine de insanlar, kültürel önemi ve geleneği ya da bir protein kaynağı olarak besin değeri gibi çeşitli nedenlerle et yemeye yöneliyor – lezzetinden bahsetmeye ise gerek bile yok. Kendilerini sürdürülebilir ve zulümsüz olarak tanımlayan kültürlü et şirketleri, ürünlerinin et severlere sulu bir hamburgerin veya kızarmış tavuğun tadını temiz bir vicdanla çıkarmanın bir yolunu sunacağını umuyor. UPSIDE Foods‘un COO’su Amy Chen, “Ben kendimi bu kategoriye koyuyorum," diyor. “Biz kendimize ‘çelişkili etoburlar’ diyoruz."

Laboratuvarda yetiştirilen bir tavuk nugget’ı klasik bir şekilde başlar: bir yumurta ile. Gıda bilimcileri döllenmiş bir tavuk yumurtasından kök hücreleri örnekliyor ve ardından hücreleri esneklik, tat ve bölünüp daha fazla hücre oluşturma yeteneği açısından test ediyor. Daha sonra bilim insanları en iyi hücre hatlarını ileride kullanmak üzere dondurabilir.

Üretime başlama zamanı geldiğinde, gıda bilimcileri hücreleri, hücrelerin büyümek ve bölünmek için ihtiyaç duyduğu tüm bileşenleri içeren besin açısından zengin paslanmaz çelik bir fıçıya daldırır. Birkaç hafta sonra hücreler birbirlerine yapışmaya ve hasat için yeterli protein üretmeye başlar. Son olarak, bilim insanları eti karıştırarak, ısıtarak veya keserek (OOD Meat bir ekstrüder kullanıyor) tekstüre ediyor ve nugget veya pirzola şeklinde presliyor.

GOOD Meat‘in hücre tarımı direktörü Vítor Santo, genel üretim sürecinin nispeten basit olduğunu söylüyor. “Şu anda en büyük zorluk kesinlikle üretim kapasitesini oluşturmak" diyor. UPSIDE Foods‘un COO’su Amy Chen de aynı fikirde. “Endüstriyel çiftçilik avantajlı bir başlangıç yaptı" diyor. Ancak artık her iki şirket de USDA ve FDA onayına sahip olduğuna göre, ürünleri ABD’nin dört bir yanına göndermeye yetecek kadar et yetiştirmek için altyapı oluşturmaya başlayabilirler.

Şimdilik kültür tavukları sadece birkaç restoranda satışa sunulacak. San Francisco’da Michelin yıldızlı bir restoran olan Bar Crenn, UPSIDE Foods‘u servis edecek. GOOD Meat‘in yönetim kurulu üyesi olan ünlü şef José Andrés ise Washington, D.C.’deki restoranlarından birinde şirketin kültürlü tavuğunu servis edecek.

Kültürlenmiş et daha büyük ölçekte üretilinceye kadar, önerilen çevresel faydaları test edilmemiş olarak kalacaktır. Tufts Üniversitesi‘nde biyomühendis olan David Kaplan, “Varsayım – ve ‘varsayım’ı dikkatle söylüyorum – evet, daha sürdürülebilir bir gıda üretim sistemine sahip olacağınızdır" diyor. Kültür et üretim tesisleri, en azından, geleneksel tarıma göre çok daha az toprak ve su tüketecek ve doğrudan daha az sera gazı yayacaktır, ancak seri üretim ölçeğinde toplam nihai karbon ayak izi belirsizdir.

Sürdürülebilirlik artı lezzet, etsiz juggernaut Impossible Foods gibi bitki bazlı protein şirketlerinin yaklaşık on yıldır sunmaya çalıştığı bir vaattir. Bu ürünler popülerlik kazanmış ve fast-food menülerine girmiş olsa da, sektörün umduğu düzeyde benimseme görmedi. Hücrede yetiştirilen etler bu boşluğu doldurmaya yardımcı olabilir. Tetrick şöyle açıklıyor: “Nihayetinde, ürünün gerçekten et olması halinde insanların ete geçme olasılığının daha yüksek olacağını düşünüyoruz."

Kültürlenmiş et hem kesimsiz hem de çevre için daha iyiyse, vejetaryenler bunu diyetlerine dahil edecek mi? Birleşik Krallık Vejetaryen Topluluğu İcra Kurulu Başkanı Richard McIlwain, “Farklı görüşlerimiz var" diyor. Bir ankete göre, bazı vejetaryenler hücrede üretilmiş et ihtimaline sıcak bakarken, yaklaşık yarısı bundan kaçınmayı tercih ediyor. Halkın geri kalanı için kabul düzeyi biraz daha yüksek: ABD vatandaşlarının yaklaşık üçte ikisi en azından laboratuvarda yetiştirilen eti denemeye istekli.

Koşer veya helal diyet uygulayanlar için konu biraz daha az net. 2021 yılında Endonezyalı İslami yetkililer kültür etinin helal olmadığına hükmetti, ancak diğer Müslüman liderler hücre hatlarının nasıl hasat edildiğine bağlı olarak helal sertifika olasılığına açık. İsrail merkezli bir hücre yetiştirme girişimi şu anda koşer sertifikalı eti için pazar onayı arıyor.

Chen, ürünler süpermarket raflarında yerini aldığında, “aslında bir et parçası üzerinde olmasını beklediğiniz damga ve mührü taşıyacaklarını" söylüyor: USDA denetimini belgeleyen küçük yuvarlak bir etiket. Etiketlerde ayrıca eti geleneksel ahır ürünlerinden ayırmak için “hücre kültürlü" ön eki de yer alacak. Ve resmi bir “vejetaryen" onay damgasından yoksun olacaklar. Vejetaryen Derneği‘nin bakış açısına göre, laboratuarda yetiştirilen etler vejetaryen ya da vegan olarak nitelendirilemez çünkü orijinal olarak bir hayvandan alınan hücreler içermektedir. Ancak McIlwain, kuruluşun “zulümsüz" veya “kesimsiz" olarak belgelendirmek için yeni bir etiket oluşturmayı düşüneceğini söylüyor.

“Bence bunun kendi kriterlerine ihtiyacı olacak" diye ekliyor. “Ancak toplumsal açıdan [hücrede yetiştirilen et] konusunda çok heyecanlıyız."

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…