04:49:12

Bilim İnsanları Uzun COVID Beyin Sisi İçin Biyolojik Bir Temel Bulmuş Olabilir

Beyin sisi olan uzun COVID hastalarının MRI taramaları, kan beyin bariyerinin sızdırıyor olabileceğini düşündürmektedir. Beyindeki sızıntı, uzun COVID ile bağlantılı hafıza ve konsantrasyon sorunlarını açıklayabilir. Nature Neuroscience dergisinin 22 Şubat tarihli sayısında yer alan habere göre, beyin sisi olan hastaların MRI taramaları beyinlerinde hasarlı kan damarlarının izlerini ortaya çıkardı. Bu kişilerde kan dolaşımına enjekte edilen boya beyinlerine sızdı ve dil, hafıza, ruh hali ve görmede rol oynayan bölgelerde toplandı…

İrlanda’daki Trinity College Dublin‘de genetikçi olan çalışma yazarlarından Matthew Campbell, uzun COVID hastalarının kan beyin bariyerlerinde sızıntı olabileceğini ilk kez birinin gösterdiğini söylüyor. Bu bariyer, kan damarlarını kaplayan sıkıca örülmüş hücreler, tipik olarak bir gece kulübünü koruyan fedailer gibi ayaktakımını beyinden uzak tutar.

Bethesda, Md’deki Ulusal Sağlık Enstitüleri‘nde nörolog olan Avindra Nath, bariyer yıkılırsa, kan yoluyla bulaşan virüsler, hücreler ve diğer yabancılar beyin dokularına sızabilir ve tahribata yol açabilir, diyor. Uzun COVID’li kişilerde bunun olup olmadığını kesin olarak söylemek için henüz çok erken, ancak yeni çalışma “beyin sisinin biyolojik bir temeli olduğuna" dair kanıt sağlıyor, diyor çalışmaya dahil olmayan Nath. Nath, bunun hastalar için önemli olduğunu, çünkü semptomlarının başka türlü doktorlar tarafından dikkate alınmayabileceğini söylüyor.

Campbell, bazı insanlar için beyin sisinin düşünmede yavaşlama veya kısa süreli anıları hatırlamada zorluk gibi hissedilebileceğini söylüyor. Örneğin, “hastalar arabayla gezmeye çıkar ve nereye gittiklerini unuturlar." Bu önemsiz gibi görünebilir ama aslında insanları panik moduna iter, diyor.

Campbell‘ın ekibi tekrarlayan kafa travmaları üzerinde çalışıyor. Travmatik beyin yaralanmalarının kan beyin bariyerini bozabileceğini ve bu yaralanmalara sahip kişilerin bazen beyin sisi yaşadıklarını bildirdiklerini biliyorlardı. Bu zihinsel bulanıklık, ekibe uzun COVID’li kişilerin neler yaşayabileceğini hatırlattı. Araştırmacılar, belki de bazı beyin sarsıntısı hastalarında görülen kan beyin bariyeri bozulmasının uzun COVID beyin sisi için de geçerli olabileceğini tahmin etti.

SARS-CoV-2’nin beyin üzerindeki zararlı etkilerine dair kanıtlar yıllardır artıyor. Hücrelerde ve hayvanlarda yapılan çalışmalar, virüsün kan beyin bariyerinin bileşenlerini parçalayabileceğini göstermektedir. Nath ve diğerlerinin gösterdiğine göre, COVID-19’dan ölen insanların otopsileri bariyerlerde bozulmalar olduğunu ortaya koyuyor.

Yan yana siyah beyaz beyin taramaları. Soldaki tarama birkaç renkli benek içeriyor. Sağdaki tarama ise çok daha fazla renkli benek içeriyor.

Beyin sisi olan uzun COVID hastalarında (sağdaki beyin taraması), kan dolaşımına enjekte edilen boya beyne sızma eğilimindedir (renkli benekleri görün), beyin sisi olmayan kişilere (solda) göre daha fazla.

Ancak şimdiye kadar hiç kimse bu tür bir hasarın ilk enfeksiyon azaldıktan sonra da devam edip etmediğini bilmiyordu. Ekip, 10’u COVID-19’dan iyileşmiş ve 22’si uzun COVID’li 32 kişinin beyinlerini taradı. Uzun COVID geçirenlerin yarısı beyin sisi yaşadığını bildirdi.

Enjekte edilen bir boya, MRI beyin taramaları sırasında tüm katılımcıların beyinlerini aydınlattı. COVID’den iyileşen kişilerde boya kan beyin bariyerini geçmekte zorlandı. Aynı şekilde, beyin sisi olmayan uzun COVID hastalarında boya çoğunlukla kan damarları içinde sınırlı kalarak yerinde kaldı. Ancak beyin sisi olan 11 katılımcıdan sekizinde boya kan damarlarından sızma ve beyin dokusuna girme eğilimindeydi.

Campbell, “Bu çok açıktı" diyor. Taranan ilk kişilerden birini hatırlıyor, şiddetli beyin sisi olan biriydi. Gözlerin arkasında yer alan beyin bölgeleri olan temporal lobları “sadece bu boya ile doluydu" diyor. Campbell, araştırmacıların çalışmalarının “beyin sisinin sadece – hastaların – hayal gücünün bir ürünü olmadığını" gösterdiğini söylüyor. “Bu, rapor ettikleri çok ama çok gerçek bir şeydi."

Nath, yeni bulguların potansiyel tedaviler hakkında düşünmek için bir fırsat sunduğunu söylüyor. Belki de araştırmacılar kan beyin bariyerinin bozulmasını yavaşlatmanın ya da tersine çevirmenin bir yolunu bulabilirler.

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…