
Oyunu Daha Bilinçli İzleyin...
15:41:07
Aşağıda, Uluslararası Voleybol Federasyonu (FIVB) tarafından belirlenen resmi kurallara dayanarak, oyunun temel kurallarını sade ve anlaşılır bir şekilde Türkçe olarak okuyabilirsiniz…
1. Oyun Alanı
Boyutlar: Voleybol sahası 18 metre uzunluğunda ve 9 metre genişliğindedir. Ortada bir ağ ile ikiye bölünür.
Ağ Yüksekliği: Erkeklerde 2.43 metre, kadınlarda 2.24 metredir.
Serbest Bölge: Sahayı çevreleyen alan en az 3 metre genişliğinde olmalıdır.
2. Takım ve Oyuncular
Bir takımda sahada 6 oyuncu bulunur (toplamda 12 oyuncuya kadar yedeklerle birlikte olabilir).
Mevkiler: 3 oyuncu ön çizgide (hücum), 3 oyuncu arka çizgide (savunma) yer alır.
Libero: Özel bir savunma oyuncusu olan libero, hücum yapamaz ve servis atamaz. Libero, arka alanda diğer oyuncularla sınırsız yer değiştirebilir.
3. Oyunun Amacı
Topu rakip sahaya düşürerek sayı kazanmak.
Topun kendi sahanızda yere değmesini engellemek.
4. Sayı Sistemi
Ralli Sayı Sistemi: Her ralliden sonra bir sayı kazanılır (servisi kimin attığı fark etmez).
Set Sayısı: Maç genellikle 5 set üzerinden oynanır. 3 set kazanan takım maçı kazanır.
Set Skoru: Bir seti kazanmak için 25 sayıya ulaşmak gerekir (en az 2 sayı farkla). 5. sette (tie-break) 15 sayıya ulaşılır (yine 2 farkla).
5. Temel Oyun Kuralları
Servis: Oyunu başlatır. Oyuncu, sahanın gerisindeki servis alanından topu ağ üzerinden rakip sahaya atar.
Servis, el ile vurulur (alttan veya üstten).
Top ağa değerse ancak karşı tarafa geçerse oyun devam eder (“net in").
Topa Vurma: Bir takım topa en fazla 3 kez dokunabilir (blok hariç) ve topu karşı tarafa göndermek zorundadır.
Aynı oyuncu art arda iki kez topa dokunamaz (pas ve vuruş ayrı sayılır).
Blok: Ön çizgideki oyuncular, rakibin vuruşunu ağ üzerinde durdurmaya çalışabilir. Blok, 3 vuruş hakkından sayılmaz.
Hücum: Ön çizgideki oyuncular smaç vurabilir. Arka çizgideki oyuncular ancak zıplamazlarsa hücum yapabilir (libero hariç).
6. Oyuncu Rotasyonu
Takım servis hakkını kazandığında, oyuncular saat yönünde bir pozisyon döner.
Her oyuncu sırayla servis atar.
7. Hatalar ve Ceza Sayıları
Topun Dışarı Çıkması: Top saha çizgilerinin dışına düşerse veya tavana çarparsa rakip sayı alır.
Ağa Temas: Oyuncunun ağa dokunması (blok veya hücum sırasında değilse) hatadır.
Çift Vuruş: Aynı oyuncu topa üst üste iki kez vurursa hata olur.
Ayak Hatası: Servis atarken veya hücumda çizgiye basmak hatadır.
Topun Tutulması: Topu avuç içinde tutmak veya taşımak yasaktır; vuruş net olmalıdır.
8. Molalar ve Oyuncu Değişiklikleri
Molalar: Her takım, bir sette 2 adet 30 saniyelik mola hakkına sahiptir.
Oyuncu Değişikliği: Bir sette en fazla 6 oyuncu değişikliği yapılabilir (libero değişiklikleri hariç).
9. Özel Durumlar
Antenler: Ağın iki ucundaki çubuklar, topun sahaya hangi alanda düşmesi gerektiğini belirler. Top antenlerin dışından geçerse dışarı sayılır.
Tie-Break (5. Set): 15 sayıya oynanır ve taraf değişikliği 8. sayıda yapılır.
Hakemler: Maçta baş hakem, ikinci hakem, çizgi hakemleri ve skor hakemi bulunur.
10. Plaj Voleybolu Farkları (Kısaca)
2’şer oyuncudan oluşan takımlar.
Saha 16×8 metredir.
21 sayılık 3 set üzerinden oynanır (tie-break 15).
Challenge (İtiraz) Sistemi
Tanım: Challenge, takımların hakem kararlarına itiraz etmek için kullandığı bir sistemdir. Bu sistem, genellikle Video Hakem Sistemi (Video Review System – VRS) ile desteklenir ve profesyonel liglerde (örneğin, FIVB maçları, Olimpiyatlar veya üst düzey ulusal ligler) uygulanır.
Amaç: Hakemlerin göremediği veya tartışmalı pozisyonlarda doğruyu bulmak (örneğin, topun çizgiye değip değmediği, blok teması, ağ hatası vb.).
Kurallar:
İtiraz Hakkı:
Her takım, bir sette belirli sayıda itiraz hakkı alır (genellikle 2 kez, ancak organizasyona göre değişebilir).
İtiraz başarılı olursa (yani hakem kararı değişirse), takım itiraz hakkını korur. Başarısız olursa, hak azalır.
Tie-break setinde (5. set) ek itiraz hakkı verilmeyebilir, mevcut haklar kullanılır.
İtiraz Edilebilecek Durumlar:
Topun Çizgiye Teması: Topun içeri mi dışarı mı düştüğü.
Blok Teması: Topun blok yapan oyuncuya değip değmediği.
Ağ Hatası: Oyuncunun ağa temas edip etmediği.
Ayak Hatası: Servis veya hücum sırasında çizgiye basma.
Anten Teması: Topun antenlere değip değmediği.
(Not: Her organizasyonun kurallarına göre itiraz edilebilecek durumlar farklılık gösterebilir.)
İtiraz Süreci:
Takım kaptanı veya koç, pozisyondan hemen sonra (genellikle sayı verilmeden önce) itiraz talebinde bulunur.
İşaret: Koç veya kaptan, elleriyle “T" harfi yaparak veya belirlenen bir jestle itirazı bildirir.
Hakem, video görüntülerini inceler (genellikle yan hakem veya teknik ekip ile birlikte).
Karar ekranda gösterilir ve maç devam eder.
Zamanlama:
İtiraz, pozisyonun hemen ardından yapılmalıdır. Gecikirse hakem talebi reddedebilir.
İnceleme genelde 30 saniye ile 1 dakika arasında tamamlanır.
Sonuç:
Eğer itiraz kabul edilirse, sayı veya servis hakkı değişebilir.
Reddedilirse, oyun hakemin ilk kararıyla devam eder ve takım bir itiraz hakkını kaybeder.
Ek Notlar:
Amatör maçlarda veya teknolojinin olmadığı durumlarda challenge sistemi uygulanmaz; karar tamamen hakemin gözlemine bağlıdır. Teknoloji kullanımı, voleybolu daha adil hale getirse de, bazı eleştirilere göre oyunun akışını kesintiye uğratabilir.
Voleybolda saçın topa veya fileye temas etmesi genellikle kurallara aykırı bir durum oluşturmaz. Ancak bazı özel durumlar vardır:
- Saçın Fileye Değmesi
- Eğer saç oyunu veya rakibi etkilemeyecek şekilde fileye değerse hata sayılmaz.
- Ancak, saçın fileye teması oyuncunun hareketini engelliyor, fileye takılıyor veya rakibe avantaj sağlıyorsa file hatası (net touch) çalınabilir.
- Saçın Topa Değmesi
- Eğer top saçın herhangi bir yerine değerse, bu temas oyuncunun topa vuruş hakkı içinde sayılır.
- Örneğin, bir oyuncunun topa vurmak isterken saçına çarpması ve yön değiştirmesi, bir temas olarak değerlendirilir.
- Eğer oyuncu ve takımının topa vurma hakkı dolmuşsa ve top saçına değmişse, 4 vuruş hatası (four hits) olur.
Özet:
Saç fileye değerse genellikle hata olmaz ama oyunu etkiliyorsa hata sayılır.
Saç topa değerse temas olarak kabul edilir ve oyun devam eder.