18:40:28

Yarasaların Yok Olması, Bebek Ölümlerini Artırıyor: Gizli Bağlantı

Bebekleri sağlıklı tutmanın birçok yolu var: ellerinizi sık sık yıkayın, aşılarını yaptırın ve evde sigara içmeyin. Ancak pek duymadığınız bir öneri var: yarasaları korumak! Evet, doğru duydunuz, gerçek yarasalardan bahsediyoruz…

Science dergisinde yayımlanan yeni bir çalışma, yarasaların azalmasının ABD’deki yeni doğan ölümleriyle bağlantılı olabileceğini öne sürüyor. Araştırmayı yürüten çevre ekonomisti Eyal Frank, geniş bir veri setini analiz ederek, beyaz burun sendromu (WNS) adı verilen bir hastalığın etkili olduğu bölgelerde bebek ölümlerinin yaklaşık %8 arttığını keşfetmiş. Beyaz burun sendromu, yarasalar için ölümcül bir hastalık ve bu hastalıkla karşılaşan bölgelerdeki çiftçilerin, daha fazla böcek ilacı kullanmak zorunda kaldığını gözlemlemiş.

Yarasaların büyük bir kısmı, böcekler — özellikle de tarım zararlıları — ile besleniyor. Bu doğal “haşere kontrolü" yarasaların olmadığı yerlerde kimyasallarla sağlanıyor ve bu kimyasallar, bebek sağlığı üzerinde olumsuz etkilere sahip. Frank, yarasaların yokluğunun, çiftçileri daha fazla böcek ilacı kullanmaya yönlendirdiğini ve bunun sonucunda bebek ölümlerinde artış yaşandığını belirtiyor.

Bu durum, aslında doğanın dengeyi nasıl koruduğunu ve insan sağlığı ile doğal ekosistemler arasındaki bağlantıyı gösteriyor. Daha önceki araştırmalar, kurtların geyik popülasyonunu kontrol altında tutarak trafik kazalarını azalttığını, akbabaların ise leşleri temizleyerek su kirliliğini önlediğini ortaya koymuştu. Yani doğanın bir parçası olan bu canlılar, aslında biz fark etmeden hayatımızı kolaylaştırıyor.

Yarasaların olmadığı bölgelerde çiftçiler, doğal olarak haşereleri kontrol altına almak için daha fazla zirai ilaç kullanıyorlar. Ancak bu kimyasalların fazla kullanımı, tarım arazilerinde ürün kalitesini düşürmekle kalmıyor, aynı zamanda insan sağlığı üzerinde ciddi tehlikelere yol açıyor. Özellikle bebekler, bu kimyasallara maruz kaldıklarında daha büyük risk altında kalıyorlar.

Yarasa popülasyonlarındaki düşüş, tarım sektörüne maliyet açısından da büyük zarar veriyor. Frank’in araştırmasına göre, yarasaların azalması ABD’de tarım sektörüne 27 milyar dolarlık bir kayba neden oldu. Tarım arazilerindeki verimin düşmesi ve çiftçilerin daha fazla kimyasal kullanmak zorunda kalması, bu mali kayıpların temel sebepleri arasında yer alıyor.

Yarasalar sadece ürkütücü gece yaratıkları değil; ekosistem için vazgeçilmez canlılar. Böcek popülasyonunu kontrol altında tutarak hem çiftçilere hem de halk sağlığına katkıda bulunuyorlar. Bu yüzden, doğayı koruma çalışmalarının sadece çevresel değil, insan sağlığı açısından da ne kadar önemli olduğunu her geçen gün daha iyi anlıyoruz.

Yarasaların korunması, hem ekosistemler hem de halk sağlığı açısından çok önemli. Özellikle de bebekler söz konusu olduğunda, doğanın bu küçük ama güçlü kahramanlarının eksikliği ciddi sonuçlar doğurabilir. Bunu göz ardı etmemek, hem doğayı hem de insan yaşamını korumak için önemli bir adım olacaktır.

Kuzey Amerika’da, devlet kurumları ve Bat Conservation International gibi gruplardan oluşan bir koalisyon olan Kuzey Amerika Yarasa Koruma Birliği‘nin 2023 raporuna göre, tüm yarasa türlerinin yarısından fazlası “önümüzdeki 15 yıl içinde popülasyonlarının ciddi şekilde azalma riski altında”. Bu eğilim küresel olarak da görülmektedir.

WNS batıya yayılmaya ve yeni bölgeleri istila etmeye devam ediyor. İklim değişikliği bu hayvanlara da zarar veriyor. Yarasaların uçuşa adapte olmuş fizyolojileri, onları şiddetli kuraklıklara ve sıcak hava dalgalarına karşı oldukça hassas hale getiriyor. Ayrıca, önemli bir iklim çözümü olan rüzgar türbinleri sadece Kuzey Amerika’da her yıl yüz binlerce yarasayı öldürüyor. Tipik olarak, çoğu göçmen türler olan yarasalar türbin kanatlarına çarparak ölüyor, ancak bu hayvanların neden türbinlere çekildiği açık değil.

Haberler tamamen de kötü değil; yarasa kolonilerinin hayatta kalmasına yardımcı olmanın yolları var. Örneğin bilim insanları WNS için bir aşı test ediyorlar. Ve araştırmalar, yılın belirli zamanlarında geceleri rüzgar türbinlerini yavaşlatmanın çarpışmaları azalttığını gösteriyor.

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…