12:30:02

OKYANUSUN DİBİNDEKİ “YER ÇEKİMİ DELİĞİ" BİLİM ADAMLARININ İLGİSİNİ ÇEKİYOR…

Hint Okyanusu’nun derinliklerinde, bir milyon mil kareden büyük dev bir “yerçekimi deliği" var; yerkabuğunda onlarca yıldır bilim insanlarının kafasını karıştıran bir çöküntü. Teknik olarak geleneksel bir delik olmasa da, jeofizikçiler bu terimi Dünya’nın yerçekiminin etkilerinin ortalamadan çok daha düşük olduğu yoğun bir alanı ifade etmek için kullanmışlardır…

Ve şimdi, bilim insanları bu gizemli çukurun nasıl oluştuğunu bulmuş olabilirler – gezegenimizin eski ve bazen de sezgisel jeolojik evrimine büyüleyici bir bakış.

Tuhaf Top
Gezegenimiz mükemmel bir küre olmaktan uzak olduğu için – kutupları düzdür, ekvatorunu kaplayan çıkıntılar vardır – yerçekimi kuvveti konuma bağlı olarak değişir.

Bilim insanları bu etkileri haritalandırarak Dünya’nın “jeoidini“, yani bu yerçekimsel çukurları ve vadileri görsel olarak abartan patates şeklindeki bir haritayı oluşturdular.

Özellikle Hint Okyanusu jeoid alçağı (IOGL) olarak adlandırılan bir çukur, 1948’deki ilk keşfinden bu yana araştırmacıların dikkatini çekmiştir.

Geophysical Research Letters‘da yayımlanan yeni bir çalışmada, Bangalore’daki Hindistan Bilim Enstitüsü‘nden Attreyee Ghosh ve doktora öğrencisi Debanjan Pal bu çukurluğu inceleyerek, çevredeki okyanusun deniz seviyesinin küresel ortalamadan neredeyse 350 feet daha düşük olduğunu buldular.

Ekip, bölgenin son 140 milyon yılda nasıl değiştiğine dair çeşitli bilgisayar modelleri çalıştırdıktan sonra, IOGL‘nin, Afrika’nın 600 milden fazla altında gizlenen Dünya’nın mantosundaki devasa bir kütle olan “Afrika blobunun“ Hint Okyanusu‘nun altına itilmesinin bir sonucu olabileceği sonucuna vardı.

Blob Dole
Büyüleyici bir şekilde, jeologlar bu bloğun 200 milyon yıldan daha uzun bir süre önce Laurasia ve Gondwana adlı iki süper kıta arasında yer alan Tethys Okyanusu adlı eski bir okyanusun deniz tabanındaki kalıntılarından oluştuğuna inanmaktadır. Daha sonra, yaklaşık 120 milyon yıl önce Gondwana’nın bu eski okyanusun kuzeyine doğru hareket etmesiyle Hint Okyanusu oluşmuştur.

Pal ve Ghosh‘un son makalelerinde ileri sürdükleri gibi, IOGL muhtemelen yaklaşık 20 milyon yıl önce, Tethys Okyanusu‘nun levhaları mantoya batarken bölgeyi çevreleyen sıcak, düşük yoğunluklu magma bulutlarının bir sonucu olarak bugünkü şeklini aldı.

Ancak hâlâ pek çok soru işareti var. Hindistan’daki Ulusal Jeofizik Araştırma Enstitüsü‘nden Himangshu Paul‘un söylediği gibi, IOGL‘nin varlığının ardında başka faktörler de olabilir.

“Simülasyonlarda doğayı tam olarak taklit etmek mümkün değil" dedi.

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…